Anonymus Ravennatis Cosmographia

 

 

Anonymus Ravennatis Cosmographia

 

I. Horologium

 

1. Sub del qui militant imperio, eius legem observare iniant et beatae atque infinitae gloriae perfrui bono desiderant, si sine dolo mentis et absque hypocrisi caritatem proximis suis impendunt, ut ab ipso, qui caelorum possidet sceptra et terrarum continet regna, frequentius ammonentur, et gratis dare omnibus petentibus, sicut acceperunt ab ipso deo et salvatore nostro, vehementius praestantur. Quam ob rem, o mi frater carissime, postquam divina aspiratione praeditus me compelleres ut ego per pallidines subtilius tibi indicem mundum, recordari debes quod ait in sanctis scripturis domi nus dicens „ubi eras quando ponebam fundamenta terrae? indica mihi, si habes intelligentiam. quis posuit mensuras eius, si nosti, vel quis tetendit super eam li neam?" et alibi „altitudinem caeli et la titudinem terrae et profundum abyssi quis mensus est?" sed tantum cum propheta clamemus „quam magnificata sunt opera tua, domine! omnia in sapientia fecisti." nam quod apud humanum sensum possi bile est, multorum philosophorum relegi libros Christo iuvante in quantum valeo: aio tibi, licet in India genitus non sim neque alitus in Scotia neque perambula verim Mauritaniam simul nec perscrutatus sim Scythiam aut per quadrigines ambu laverim mundi, attamen intellectuali doc trina imbui totum mundum diversarum que gentium habitationes, sicut in eorum libris sub multorum imperatorum tempo ribus mundus iste descriptus est. sic enim ait quidam philosophorum „Romani tam per sapientiam plurimos amplectentes quam muneribus oblectantes seu armis debellantes totum mundum sibi subditum multis fecerunt temporibus." quod et te statur mihi sanctum Christi dei nostri evangelium dicens „exiit edictum ab Augusto Caesare ut describeretur universus orbis." sed et doctrina sanctorum apo stolorum per totum divulgata est mun dum, quemadmodum scriptum est „in omnem terram exivit sonus eorum et in fines orbis terrae verba eorum." nam ut praelibatum est, Christo nos iuvante di versa subtilius ad narrandum tuae ius sioni parebo, ni fallor, nisi variae gentes s1a prae nimia superbia concupiscentes alienas aut meliores patrias aut fortasse ab aliis nationibus graviter afflictae a propriis cespitibus transmetatae sunt et, ut barbarus mos est, forsitan ut olim no minatae sunt patriae civitates vel flumina, nuper aliter appellentur. Sed ut ad propositum redeamus: omni bus sapientibus cognitum est quod uni versitatis bonus opifex Christus dominus noster omnipotens ex nihilo condidit cun cta fecitque luminaria magna ad ornamen tum Olympi, per quae solertissimi viri creatoris iussu momenta et tempora sup putare possunt. ergo dum sol totam diem per meridianum marginem potentissimi iussu factoris exambulat, unamquamque horam diei verno tempore tanquam ho rologium ordinem suum per occursum de signat, possumus arbitrari universarum gentium patrias per magnum circuitum intransmeabilis Oceani litore positas, et Christo nobis auxiliante subtilius desi gnare. 2. Prima ut hora diei Indorum repe riuntur prosapiae, quorum post terga ad orientalem plagam tanquam ex latere pro ximus solus intransmeabilis eremus reia cet, qui apud humanos gressus nullo modo totus perambulari invenitur. nam ad fron tem eiusdem Indiae Persae inferiores, id est Parthi, convicinantur, sed et aliae na tiones eidem Indiae appropinquantes; in ter quas et Agarenorum transit brevi eremum Madian Nabathaei olitana patria. Secunda ut hora diei Persarum est pa tria, in qua ex Oceano summae partis me ridianae pertinens maximus sinus Persicus ascribitur. Tertia ut hora diei Araborum quae aromata profert est patria, in qua ex Oceano meridiano pertinens maximus si nus, qui et mare Rubrum conscribitur, Arabicus esse dicitur. Quarta ut hora diei Aethiopum Auxu mitanorum Candacissi et Troglodytorum est patria; in qua iuxta deserta et are nosa loca, quae non longe ab Oceano sita sunt, maximus lacus invenitur Nu saclis, per quem transit fluvius Nilus. qui Aethiopes plerique dracone vescun tur, ut testatur psalmigraphus. cuius pa triae ad frontem, ut ad mare magnum di camus, grandis eremus, qui et Nitrensis dicitur, reiacet, et postmodum spatiosa Aegyptus et Alexandria famosissima. Quinta ut hora diei Aethiopia Gara mantium reiacet; in qua patria non longe ab Oceano fluvius qui dicitur Ger dilatissimus currit. in qua patria sunt montes qui Naubaboni appellantur. in qua Ae thiopia est lacus qui dicitur Licumedis, simulque lacus qui dicitur Augitta. cuius Garamantium patriae ad frontem, multis prae medio spatiis, id est litus maris magni, Mauritaniae Cyrenensis ponitur patria. 3. Sexta ut hora diei Aethiopia Bibo blatis ponitur, ubi est lacus qui dicitur Tage. quae patria dum multum existit caumosa, litus Oceani spatiosissimum de sertum habet, in qua patria sunt montes qui dicuntur Tuliatodi. in qua patria litus Oceani item fluvius Ger turbulentus currit. cuius Biboblatis spatiosissimae patriae ad frontem, immensis prae medio spatiis, ut dicamus litus maris magni, tota Africana ponitur regio et Numidia atque Mauritania Caesariensis. Septima ut hora diei Mauritania ascri bitur Perosis vel patria salinarum. in qua patria iterum maxima caumata esse videntur; in qua maximum deserti spa tium est et montes qui dicuntur Litri. post terga patriae procul infra Oceanum tres magnae insulae inveniuntur. cuius a fronte patriae, multa prae medio spatia, id est litus maris magni, Mauritania ascri bitur Tingitana, quae confinalis existit supra scriptae Mauritaniae Caesariensis. Octava ut hora diei Mauritania dicitur Egel. in qua patria iuxta sinum Oceani sunt montes et ardere ascribuntur. in qua patria litus ipsius Oceani sunt mon tes qui appellantur Bracae. cuius pa triae ad frontem per multorum miliario rum spatia, id est litus maris magni, Mau ritania quae dicitur Gaditana ponitur; quae Gaditana barbaro modo Abrida di citur. quae litus maris magni confinalis existit praelatae Mauritaniae Tingitanae. in qua Gaditana patria gens Wandalo rum a Belisario devicta in Africain fugit et nunquam comparuit. cuius Gaditanae patriae proximum fretum Septemgaditanus esse scribitur. Nona ut hora diei Spanorum famo sissima est patria. Decima ut hora diei Galletiae vel Spa niae Vasconum est patria; quae Galletia ex praedicta Spania pertinet. Undecima ut hora diei Vasconum est patria, quae antiquitus Aquitania dice batur. Duodecima ut hora diei Britonum est patria; cuius post terga infra Oceanum, ubi longius est duorum dierum cum suis noctibus prospere navigantibus iter, magna insula Brittania reiacet, quam Graecorum philosophi quasi micosmin appellant. et trans ipsam Brittaniam trecentis miliariis spatiis, ubi longius, Scotorum insula in venitur, quae et Ybernia conscribitur. nam iam ultra illam, ut ad occidentalem dicamus plagam, mulo modo ab homini bus terra invenitur. 4. Itaque per totas duodecim quas si gnavimus horas diei patrias iussu dei qui producit ventos de thesauris suis fiant venti sex. si quis vero dicere voluerit quod inerudito more arbitratum est per singulas horas diei patriae, quia, quam vis in prima hora diei sol quasi super Indorum stare supputetur patria, attamen in eadem prima hora diei in totum re spicit mundum: ad quae respondemus quia verum est quod, quando in prima hora diei sol quasi super Indorum respi cere supputatur patriam, per universum nitescit mundum, non solum in prima hora sed et per totas duodecim horas diei; sed et quando in duodecima hora diei sol quasi super Scotorum aestimatur esse patria, et trans ipsam Scotiam et trans extremam Indiam et in totum per quadrigines mundi, sicque, quanto Deus scit, trans totum orbem sol quod respi ciat credendum est. sed ut diximus ar bitrandum est in quo loco quasi sol stet, sicut in divina scriptura continetur „tunc locutus est Iosue Nave domino in die qua tradidit Amorreum in conspectu filiorum Israël; dixit coram eis: sol contra Gabaon ne movearis, et luna contra val lem Achilon." o solertissimi viri, nonne tandem, quando sol contra locum Gabaonitarum stetit, non respiciebat in toto mundo? et si talis dei famulus ut sol a nominate loco nec moveri arbitratus est, quid prohibet per singulas horas diei ar bitrare quod quasi super diversas, ut di ctum est, respiciendum supputetur patrias? et si per horologium, quod in me tallo designatur modicum, totam diem per horarum supputationes diligentius discer nimus, quanto magis prudentes viri totum ut ros herophormum arbitrantes mundum possunt subtilius quae ponuntur patriae in universo mundo circa Oceani limbum per totas horas, ut dictum est, supputare. 5. Et si forsitan ex contentionariis quispiam ingerere voluerit, asserens quo modo credendum quod prima hora diei sol statim in Indorum respiciat patriam, maxime cum dictum est quia intransmea bilis eremus post terga eiusdem Indiae extendatur, et proinde arbitrandum est quia prae valida longinquitate praedictae eremi sol moras usque in Indiam venien dum facit, cum omnibus palam est quod ultra fines terrarum oritur vel ponitur sol: ad quos dicimus quomodo verbi gratia stat homo in Scotia, ubi iam terra ultra nullo modo invenitur apud humanos ocu los, ei comparet quod certissime duode cim horas diei expleat et propinquus sol collocetur; et si inerudito more pergens itinere hic investigator finem occasus solis exquisierit, nequaquam invenire putet, quia tantummodo creatori omnium co gnitum est; pari modo et orientalem pla gam arbitrandum est, quia ex latere orien tali, quamvis dictum sit quod post terga eidem Indiae intransmeabilis existat ere mus, sicuti et in Scotia duodecima hora diei explicita supputatur, quia, ut dixi mus, post terga Britaniae adiacet, quam vis post eandem Scotiam ab humanis obtu tibus infinitus Oceanus esse dignoscitur. nam plerique sancti patres et nonnulli huius mundi philosophi scripserunt quod Transindorum vel Britonum regionibus oritur vel ponitur sol. quod testatur mihi sanctus Basilius Caesariae Cappadociae episcopus in suo Exameron, sed et sanctus Ysidorus Ispalensis. nam Liginius et Cathon atque Iamblichus huius mundi philosophi in suis expositionibus decre verunt quod verno tempore Transindorum vel Britonum regionibus oritur vel ponitur sol. 6. Et si forsitan aliquis nostram ex positionem renuens cosmographie crediderit, qui cunctam quasi Orientis plagam descripserunt et etiam Oceanum vel iuxta limbum eius sita loca et regiones quasi minutius nominatim designaverunt, quod omnibus Christianis dicere illicitum est, quia, ut plerique philosophi decreverunt, nulli homini permissum est post terga Indiae, quae dicitur Dimirice Evila, Ocea num reperire; quod et credimus, quia cer tissime ita veritas esse probatur: nam sicut praemisimus, si aliquis eisdem cosmographis magis quam nostrae expositioni crediderit, quod tantus Oriens ab hominibus Oceano circumseptus perambuletur et nominatim describatur: ad quos dicimus, ergo ubi est ille immortalitatis suavissimus paradisus, qui in sancta scriptura ad Orientem esse describitur, in quo noster protoplastus ab angue suasus pessimo factoris iussum spernens renuit vitam exulque effectue necet meruit pro prio arbitrio? Quam ob rem nos credimus quod trans Indorum Dimiricam Evilat patriara in transmeabilem ab hominum itinere ad orientalem plagam ipse paradisus esse ostenditur, sicut hic testatur mihi san ctus Athanasius Alexandriae episcopus ab Antiocho exquisitus praeside dicens „testificatur mihi sancta scriptura dicens quod plantavit deus paradisum in Eden ad Orientera: docet enim nos quia in ex trema Orientis totius terrae est paradisus. quam ob rem aiunt quidam disertissimi historiographi quoniam propterea cuncta ambrosiifera gignuntur sicut proxima pa radisi existit provincia. et quemadmo dum palmae masculi proxime vicinantes feminas palmas per aspirationem vento rum fructificare faciunt, ita videlicet ex paradiso ventorum flatibus flagrans aspi ratio vicinantium sibi locorum arbores aromata gignere facit." Taleque testimonium quod ipse existit fluvius. nos quippe dicimus quod omnia flumina ex terra in mare sua effundunt fluenta: nam nullo modo de mari in ter ram ab humains obtutibus procedere videntur, excepto reumaticam accessam. quod omnibus palam est. sed illis re sponditur quomodo legimus de fonte Arethusa. illud vero quod in sacra scriptura insertum est et eius similia, quod ex alio fonte de alia insula mare per medium aqua cursum dat, quod multis modis probatum est, et quia omni modo hoc ab omnipotenti potest fieri domino, quod omnia flumina intrant in mare et mare non redundat, in locum unde exeunt flumina revertuntur ut iterum fluant, pro certo verum est: sed nullo modo ab hu manis videtur obtutibus. 7. Et si aliquis ignoranter dixerit quia ille homo forsitan, qui usque in extre mum Orientis Oceanum ambulavit, illum nobilissimum invenit paradisum suisque pedibus perambulavit, sed fortasse dei iussu ab oculis eius absconsum est ipse locus quo existeret paradisus, et nisi ar bitrabatur eum esse velut unum de aliis locis (nam ipse erat certissime paradisus): et ad quem respondemus, hoc etiam si in humana mente assederit, velut unam de iniquis cogitationibus esse decernimus, quod corruptibilis missus fuerat homo aut sponte perambulans suis corporali bus oculis potuisset vel modo possit nobilissimum videre paradisum aut pollutis terram sanctam perambulare pedibus. plurimi enim quasi cosmographi sub paganorum tempore, ante quam gens Romanorum potestatem dominandi accepis set saeculum, non dicimus quod totum mundum, nam orientalem, ante quam Christi dei nostri de incorrupto virginis utero corporalis fuisset praesentia, ante, orien talem plagam descripserunt ut dictum est. et ubi fuit ille gladius versatilis, qui dei iussu usque ad incarnationem eius adventum custodiebat paradisum, quando homo corruptibilis carnaliter potuit in ipsum ingredi paradisum? nos non dicimus quod iustorum, quorum deus iu bet, animae non ingrediantur in paradi sum, sicut credimus illius latronis fide lissimi, ad quern ait Christus deus noster omnipotens, qui tantummodo carne crucifixus est, hodie mecum eris in paradiso; sed dicimus quia, si ex peccatis anima peccatoris omnimodo ingredi pro hibetur in paradisum, quanto magis au tem a terreno missi domino aut sponte homo peccator corporaliter ambulans dei iussu ipsum ingredi prohibeatur in paradisum. 8. Legimus etenim illum magnum regem Macedonum Alexandrum, dum per Transindorum patriam eremum diebus perambulasset plurimis, non solum a Stoicis ex Indorum genere hominibus sed et a daemonibus, qui etiam nolentes pro ferre veritatem ut assolent, accepit re sponsum isdem Alexander quod infinita apud humanos gressus illa existeret ere mus, et ideo quasi ad propria remean dum ipse regrediebatur Alexander, sed et in eodem libro Alexandri, dum de Macedonia propria movit patria Darium que regem Persarum occidit, deinde Po rum regem interfecit Indorum, nullo modo invenitur quod Alexander mare transisset et sic usque in eremum quae est trans to tam Indiam perambulasset, sed magis tam ipse Alexander quamque eius infinitus exercitus equites pedestres cum vectis gladiis in illis ambulasse describuntur partibus. itaque alii fallaces pseudocos mographi praefata flumina, id est Tigrin et Euphraten, ex montibus Armeniae pro cessuros historicaverunt. sed et hoc absit quod veritas sit. non ergo in Armenio rum terra ille suavissimus paradisus esse ostenditur. et quomodo in Oriente pa radisus esse adscribitur, si in Armenia esse putatur? qui Persae Parthi a super ipsam ponuntur Armeniam, quae Arme niorum terra infertilis esse adscribitur. immo magis prae omnibus orientalibus regionibus frigida esse clarificatur, et plus montuosa magis quam plana asseritur. et ubi est locus epulationis ac omni odore suavitatis plenus, sicuti oportet credere quod suavissimus existat paradisus? nos videlicet credimus, sicut sancta scriptura continet, quod ex fluvio qui de paradiso egreditur quatuor flumina, id est Greon Phison Tigris et Euphrates, procedunt per onmia. et plerique gentiles philo sophi in suis expositionibus decreverunt quod de duobus fluminibus de Transin dorum patria eremo, de loco investiga bili, per diversas procedunt patrias, qui ipsi Tigris et Euphrates invisibiliter discerpentes hinc inde terram per immensa miliariorum spatia iuxta Armeniae montes manifestantur; qui postmodum implentes copiosam terram Assyriorum, Mesopotamiam luce clarius designant, quamobrem nuMlus tali expositioni discredat et aliis credat, quod in extremo Oriente, id est post terga intransmeabilis eremi Indiae Dimericae Evilat, Oceanus apud homines inveniatur, atque de meridiano Oceano mare procedat in septentrionalem, divi dens terram, et mundi dietam designet, vel quod ex Armeniis montibus, quod absit, Tigris et Euphrates exurgat, sed magis magisque quod contra sanctam scripturam apparet totis suis cum nisibus renuat et immaculatam fidem Christianorum alacri animo diebus vitae suae amplectatur, ut ab aeterna dampnatione ereptus caelorum gaudiis perfrui mereatur. 9. His etenim expletis altercationibus quia opportunum est unde res exigit ut loquamur et nostrum propositum explea mus septentrionalemque diligentius pla gam in quo valeamus Christo iuvante enarrare non obmittamus, sicut philosophorum coetus inter reliquos suos ser mones determinat quod sol sub profun ditate Oceani arctoam partem noctu exam bulat habentes quasi testimonium sanctae scripturae, quae dixit quod „sol egressus est super terram et Loth ingressus est Segor," et alibi „oritur sol et occidit sol et in locum suum ducitur, oriens ipse vadit ad austrum et girat ad aquilonem," et proponunt quia si aliquis voluerit di cere quod non dicit sancta scriptura cla rius quia sub profunditate Oceani vadit sol spatium per nocturnum: ad quos re spondemus quomodo dictum est quia sol egressus est locis. nam non potuisset sancta scriptura dicere, respexit super terram, si altitudinis non fuisset sermo. nam si dixisset, sol egressus est super terram, significaret quod de profundo sol procedat in superioribus. nam sancta scriptura de hoc capitulo ita proponit. sed et testare sibi de hoc ipso nonnullos mundanos philosophes, inter quos Liginium et Ptolemaeum regem Aegyptiorum ex stirpe Macedonum arctoae partis de scriptorem, asserunt. sed et Rigilinus, ut dicunt, philosophus ita decrevit. O creatoris inclita et valida potentia, sat mira cuncta quae gessit archana providentia. cuius iussu lux oritur: desistunt statim tenebrae: occumbit Titan: protenus assistunt terrae sedule, nocteque sol igniformus partem arctoam ambulat zozaico itinere ac per immensos latices. Sed o mirandus artifex, qui fecit ut igniformus, cum is sit ortus nimphibus, nunquam exurat latices; a nimphis nee extinguitur, ut, foret ignis, assolet, inlaesus ut permaneat, utique in servitio isdem currens igniformus iussum factoris peragat. remeans unde oritur rursus refulget sedule. Nam alii philosophi et prudentes viri dixerunt quod in arctoam partem infra Oceani mare innumerabili spatio atque investigabili itinere dei iussu maximi sunt montes, post quos, quando sol occasum accipit, totam perambulat noctem, usque dum rediens secundum suum tempus mane post ipsos montes iterum hominibus ap paret, et proinde quotiens luna ex radio Colis suo tempore eclipsin patitur. 10. Sed et alii philosophi, qui, ut supra diximus, eum quasi sub profunditate Oceani ambulaturum dixerunt, dum mul tas altercationes, in suis proposuissent opusculis, et hoc ipsum altercaverunt, dicentes quod vel si alii dicunt quia infra Oceanum innumerabili spatio itineris sint montes post quos sol vadat et cetera, hoc nullo modo veritas est, quia Oceanus to turn circuiens mundum, finis eius ulterius dei iussu nullo modo invenitur. et quis vidit suis oculis illos montes? ubi in sancta scriptura esse leguntur? ad quos obvian tes illi philosophi et prudentes viri respondent, et nos ita dicimus, quod Oceani ulterius apud homines. finis non invenitur; sed dicimus quia sunt montes creatori cogniti, apud homines inreperti, sublimes atque investigabiles, post quos, ut fati sumus, sol gradiens iterum refulget hominibus, nam si quis ex vobis suis vidit oculis quod sol sub profunditate peram bulet et reliqua, aut ubi hoc in scriptura insertum invenistis quodammodo? ad quos iterum obviantes illi alii philosophi dicunt, nos nostris oculis nunquam vidimus, quia nec permittitur a deo humanis videre ob tutibus: nam in scriptura legimus quod supra diximus quia „sol egressus est super terram et Loth ingressus est Segor." igitur interrogamus vestram solertiam ut, quid aquae maxime puteorum hyemali tempore sunt calidae? et aestivo tempore noctes minores existunt et sol moras facit per aquas ambulando, ideo calescunt, et hyemali tempore maiores dum existunt noctes celerius sol super aquas transiens eas calefacere non occurrit. quapropter dicitur quod sol sub profunditate aqua rum dei iussu nocte gradiatur. ego de nique relinquens aliquas has altercationes dico quod certissime non bene solvo Sa lomonem: venit partem aquilonem, nocte ambulat: nam quomodo et qualiter, tan tummodo deo nostro est cognitum. Sed ut ad prepositum redeamus, ut dictum est, per nocturnos occursus solis Christo nobis auxiliante possumus arbi trari quomodo litus per latum Oceanum arctoae regiones ponuntur. 11. Prima ut hora noctis Germanorum est patria, quae modo a Francis domina tur, ut superais dictum est, cuius post terga infra Oceanum praedicta insula Bri tania, dum nimis est latissima, invenitur. Secunda ut hora noctis ex parte ipsa Germania vel Frixonum Dorostates est patria, cuius post terga infra Oceanum insulae inveniuntur. Tertia ut hora noctis Saxonum est pa tria, cuius post terga infra Oceanum in sulae inveniuntur. Quarta ut hora noctis Northomanorum est patria, quae et Dania ab antiquis di citur. cuius ad frontem Alpes vel patria Albis: Maurungani certissime antiquitus dicebatur. in qua Albis patria per multos annos Francorum linea remorata est. et ad frontem eiusdem Albis Datia minor dicitur, et dehinc super ex latere magna et spatiosa Datia dicitur: quae modo Gipidia ascribuntur; in qua nunc Unorum gens habitare dinoscitur. posthinc Illy ricus usque ad provinciam Dalmatiae per tinget. Quinta ut hora noctis Scirdifrinorum vel Rerefenorum est patria. 12. Sexta ut hora noctis Scytharum est patria, unde Sclavinorum exorta est prosapia; sed et Vites et Chimabes ex illis egressi sunt. cuius post terga Oceanum non invenimus navigari. Septima ut hora noctis Sarmatum est patria; ex qua patria gens Carporum, quae fuit ex praedicta, in bello egressa est. cuius post terga Oceanus innavi gabilis est. Octava ut hora noctis Roxolanorum est patria, cuius post terga inter Ocea num procul magna insula antiqua Scythia reperitur. quam insulam plerique philo sophi historiographi conlaudant; quam et Iordanus sapientissimus cosmographus Scanzan appellat. ex qua insula pariter que gentes occidentales egressae sunt: nam Gotthos et Danos, imo simul Ge pidas, ex ea antiquitus exisse legimus. Nona ut hora noctis Amazonum est quae ab antiquis dicitur patria, postquam eas de montibus Caucasiis venisse legimus. cuius post terga ad frontem spatiosa an tiqua Dardania ponitur, et desuper ut di camus ex latere paludes maximae inve niuntur, quae et Maeotides appellantur, et sicut alii historiographi enarrant, per multorum miliarium spatia aliqua pars praelatae ab hominibus perambulari potest. Decima ut hora noctis grandis eremus et nimis spatiosa invenitur, cuius a fronte vel ex latere gens Gazorum adscribitur, quae eremosa et antiqua dicitur Scythia. Undecima ut hora noctis Caspium por tae vel vicus extremus Taurus sit, qui Caucasus unus et iterum intransmeabilis eremus esse conscribitur. Duodecima ut hora noctis antiqua Al bania sed et Hyrcanorum Yssoon simul que Parthorum est patria, quae cum ante dictis Indis Bactrianorum ut spatiosissima confinalis esse dinoscitur. 13. Itaque per totas duodecim quas designavimus horas noctis patrias iussu dei qui producit ventos de thesauris suis fiant venti sex. inde et si obstans liti gator dixerit quomodo et qualiter una hora per unam gentem supputatum est universae diei quamque noctis, dum est gens quae iuxta ipsum residet Oceanum, quae tenet litus ipsum Oceanum per multo gento milia, maxime dum aliae gentes re iacent per longum litus Oceani amplissime, aliae vero reiacent ex transverso, aliae pro pe, aliae longe ab Oceano residentes tan tummodo mucronem suum usque ad Oceanum expergunt: ad quem Christo iuvante respondemus quia verum est, sed recordare, o amice, quod praediximus de mutatione gentium sibi, quod pene tres horas deti net, et iterum invenies nunc tres vel qua tuor gentes prae metu aliarum in unum coartatas, quae neque unius horae spa tium detinent; unde nos ita et alias de cernimus, tanquam in Aethiopum gen tem aliquantae horae supputatae sunt, et aliarum gentium liquidais habitationes ediscere possumus. sed si legeris, Odo care, bellum quod gessit Traianus Ro manorum imperator, quando litus totum arctoum Oceanum ambulavit, quando et Dacorum regem devicit, mirifice ibidem invenios quomodo mirabantur Romanorum sapientissimi arbitrantes detinere terram aequaliter. 14. Et si aliquis proposuerit dicens, non rite sed magis ignoranter per hora rum noctis septentrionalis plagae circum limbum Oceani positae patriae supputatae sunt, dum quandoque horologium non est et fortasse, ut adsolet, nox caliginosa exi stens millo modo valet homo noctis sup putando intueri horas, per quas, ut di ctum est, cognoscere possit praefatas pa trias: quibus respondendum est quomodo ergo in sanctis scripturis insertum est quod „factum est noctis medium, per cussit dominus omnem primogenitum in terra Aegypti;" et psalmographus David ait „media nocte surgebam ad confiten dum tibi super iudicia iustitiae tuae;" et in Iudith continetur ita „induxerunt illam servi Olofernis in tabernaculum et dormivit usque ad mediam noctem." sed et auctor vitae Christus dei filius deus noster omnipotens in parabolis suum per eloquium ait „media nocte clamor factus est, ecce sponsus venit, exite obviam ei." nam et in Actibus apostolorum continetur „media nocte Paulus" quoque „et Silas adorantes laudabant dominum" et reli qua. et si aliquis dixerit quia non rece perit in sancta scriptura sexta vel qua libet hora una ex duodecim horarum noctis supputatio nisi tantummodo media nocte ut praefatum est asseritur: ad quem re spondemus, quomodo possumus mediam cognoscere noctem, nisi quemadmodum per sextam horam determinavit? ita et sapientissimi viri prudenti arbitrio media nox vel sexta hora bene aestimatur, et si sexta hora sicuti facimus media nocte determinat, ergo possumus superius a prima hora usque ad sextam pertingere; dehinc inferais a sexta usque ad duode cimam horam noctis supputandum explet. nam ut clarius loquamur, inveni in sancta scriptura nominatim tertiam horam noctis manifeste, sicut in Actibus apostolorum scriptum est „vocatis tribunus duobus de centurionibus dixit illis, praeparate milites ducentos ut eant usque Caesaream et equi tes septuaginta et lancearios ducentos a tertia hora noctis et iumentum praeparate et imponentes Paulum salvum perducite ad Felicem praesidem." 15. Sed et si capacitate huius rei in dagatoris plura inquirendum sensus va gaverit, et per horarum noctis supputan dum patrias testimonium ut adipisci no luerit idiotico more, dicimus vel patriam assimilare debeat, id est, quas in prima diei patrias esse designavimus, et tunc ad frontem eiusdem patriae septentrio nalis plagae patrias, quas in duodecima hora noctis esse supputavimus, aestimet quo maneret; et sie posthinc cunctas horas diei horarum noctis per designatas assimilet patrias, et postmodum Christo nobis auxiliante expositionem, quam supra vel inferius designavimus, veracem esse reperiet. nam et si aliquis ex conten tionariis dicere voluerit quod quasi totius noctis horarum supputatio per tantum modo Europam nominata est, et in fluo sas maritimas inundationes inciderit, vo lens dicere quod tam magna nobis dicta sit Europa, id est portio Iafet, quemad modum utriusque fratris, id est Sem Cham, et quod in sola Europa tota nox supputata est, sicut in portione duorum fratrum to tus supputatus est dies: nullus etenim hoc arbitretur, quia quando verno ut supra di ctum est tempore per supputationem ho rarum singulas designavimus patrias, ma xime partem Europae sol transiens col locatur, quamquam mediante verno tem pore nox minor die demonstratur. 16. Nam et ipsa Europa angustior quam Africa esse dinoscitur, quanto ma gis praedicta Asia angustissima esse pro batur, et dum est ipsa Europa arta in loco protenditur. et si hoc inquisitor le ctionis distulerit, vel prudenter ambulan tes viros interroget, quemadmodum dici mus: praefata enim Europa nullo modo alibi amplius dilatatur a mari magno us que ad Oceanum nisi ad patrias Dalma tiae, quae ponitur ut diximus super mare magnum, quae patria Dalmatia, quamvis in medio sint diversae patriae, attamen recto itinere respicit ad Daniam, quae ut diximus iuxta Oceani litus ponitur. Asia vero amplissime dilatatur a pro vincia Bithynia patria ut diximus; ponitur super mare magnum id est angustum quod exit de mari magno Pontico in Propon tida. Aethiopia autem ponitur circa Oceani litus. quae Bithynia, vel si me dio propositis multis milibus spatiis, ta men recto itinere ad Arabiam respicit. et vel a sapiente viatore doctus, o inqui sitor, crede quod quanto magis est di latissima Asia quam supra scripta Eu ropa, et tunc animadverte quod a nobis Christo auxiliante universae patriae ve raciter designatae sunt. 17. Nos denique volumus Christo no bis auxiliante plurimas civitates vel flu mina tam circa litus quatuor principales colfos maris designare, id est Primum colfum orientalem, qui remi gatur itixta litus maris ab Alexandria et Tyro et Sidone usque Laodicia, ubi flu vius Orientis qui venit de Syria per ci vitatem Arethusam in mare ingreditur, girans ipse orientalem colfum usque ad Ephesum. Secundum colfum Ponticum, qui re migatur iuxta litus maris ab Iero et Chal daeorum terra usque ad Lazorum patriam, revolvitur autem ab Asilia, Avasgia, Pha nugoria usque Vosporum vel Chersona et usque introitum Danubii fluminis in mare. Tertius colfus est occidentalis, qui re migatur iuxta litus maris a loco qui di citur Diana, qui est sub Durachium, per Dalmatias, Istriam et Venetias. revolvi tur Esperius colfus ab Altino et Ravenna per fines Pentapoleos Spoletaneorum et Beneventanorum usque Veretum, qui est super Ydranta. Quartus colfus Galliens, qui inchoatur a civitate Regio et remigatur iuxta litus maris spatiosissimae nobilisque Italiae, circuiens a Marsilia Septimaniae per to tam Ispaniam usque ad fretum quod su pra diximus Septemgaditanum. 18. Et a supremo ut dicamus totas patrias et plurimas earum civitates seu diversa flumina, quae per spatiosissimum mundum ponuntur, volumus designare; sed et insulas et cherronisos, Cycladas et Sporadas seu Dorcadas per mundum positas volumus indicare. Potuissemus etenim Christo nobis iu vante subtilius dicere totius mundi portus et promuntoria atque inter ipsas urbes miliaria, vel quomodo cunctae patriae aut qualiter ponuntur mirifice depingendo de signare, sed ideo, tanquam lectionem nostram cosmographiae exactionem fa cientes, omnes designationes vel quae plura fuerunt polylogiam fugientes taci turnitati commendavimus. praelatas vero patrias earumque plurimas civitates seu flumina, ut promisimus, indicare volumus. nullus tamen aestimet quod diversas no minatim modo gentes enarremus, sed ut diximus patrias sitas in Asia quae sin gillatim nominatae sunt in portione Sem filii Noë.

 

II Geographia Arabia

 

1. Prima patria est India quae dicitur Dimirica Evilat, quae apud homines quomodo ad orientalem plagam finita invenitur. in qua India Dimirica plurimas fuisse civitates per quosdam philosophes inferius designates legimus; sed ego secundum Castorium cosmographum aliquantas designare volo, id est iuxta illud quod praediximus intransmeabile desertum est civitas quae dicitur Palanda, et postmodum sunt civitates, id est Sinna Bonogaris Bilimasgram Sainpam Moduram Samar Corubantaci Mirris Saotis Cosimbiae Indavadara Tolabum Absadistiappa Nincibala Parogaarum Immata Carsamir Opidium Scobarum Antiochia Tarmata Dosara Coropatina Garafana Coliphissindorum Calippa Pitinna Camagora Paloris Agaris Blinca Coziara Cotiziaris Claminia Maziris Ceta Elima Patinnae Nilcinna Aruata Arcon Cetis Elcundis Corucara Patitana Rana Bestigia Daselenga Rainna Bauterna Alexandria Achirea Binnagar Parazene Aradarum Alexandrium Hora Alexandria Bucephalos Albi Alexandri Caumatis Fasca Pasate. Per quam patriam Indorum diversa flumina currunt, inter cetera quae dicuntur, id est Aunes et Paridis. 2. Secunda autem est patria quae dicitur India maior, quae Thermantica atque Elatis appellatur, quae est dextrae partis Indiae Dimiricae. in qua India plurimas fuisse civitates legimus per ipsos philosophos; sed ego secundum praefatum Castorium aliquantas designare volo, id est Mouvastica Cameza Pictis Stalec Antopolis Modmot Antera Gobdie Belfra Crubicaria Divina Sostrate Porrepa Nessaci Aspada Mardane Murge Thermantica Aris Bacesia. Quae India maior Thermantica ut supra diximus ab antiquis Elamitis dicitur. per quam Indiam Thermanticam transeunt plurima flumina, inter cetera quae dicuntur Vinenora et Oridis. 3. Tertia item sinistrae partis, quasi ad septentrionem Indiae Dimiricae, ponitur patria quae dicitur India Serica Bactrianis. in qua India Serica est regio quae dicitur Bracmania, ubi plurimi philosophi inveniuntur. in qua praedicta India Serica plurimas fuisse civitates per plures philosophes legimus; sed ego, ut Castorius ait, eiusdem patriae civitates aliquantas designare volo, id est Aspagora Thibrasense Aris Ola Ganges Ustobarisata Indovar Parcha Arate Bactriana Lumosa Palibothra Cistrope Serisia Pasticar Araubula Tribassus Paligas Propasta Labiana Solinga Age Europos Asacorum Indrapana Absbana Tropsasia Carcoe Sistata Cosata Tosorata Races Lomusa Simtura Indovarium Ange Morrana Paspora Tudana Dirica Baccas Saphar Spane Antiochia Acetis Oscanibate Thage Gugitana. Per quam Indiam Sericam transeunt plurima flumina, inter cetera quae dicuntur, id est Ganges Torgoris et Accessinis, quae exeunt in Oceanum. cui patriae Sericae confinatur Oceanus, qui per longum intervallum usque ad Caspias navigatur portas et in antea. 4. Item iuxta supra scriptam Indiam Sericam est patria quae dicitur Parthia, quae habet infra se provincias, id est Chorasmion Socdianon Sabeon Parapanisidon Ariinon Satriadon Arachotou. In qua praenominata patria plurimas, inter plures cosmograpbos, ut ait ipse Castorius, fuisse civitates legimus, id est Concabas Aradum Tarspeda Zercane Orta Sismaida Artaxata Zotozeta Ragauna Arsania Isumbo Aspa Eurobus Mardusa Disma Ymoa Calata Dizanas Tigranocerta Caspi Ondacara Gebbin Colcana Colphiana Exagigarda Sipte Adipte Nabarra Arsania Sardera. Inter quam Parthorum patriam et Indiam transit fluvius maximus qui dicitur Indus, qui, ut dicit Paulus Orosius, in mare Rubrum ingreditur; ceteri vero dicunt quod in Persicum golfum mergitur; attamen scimus quod in meridianum mergitur Oceanum ad faciem insulae Taprobanae. 5. Item iuxta supra scriptam patriam Parthorum est patria Persorum quae dicitur Parsagade. quam patriam ego relegens plures philosophes secundum Castorium ipsam patriam designavi. quae patria habet provincias quae dicuntur Carmanon Cession Massabaton Chaloniton Ascion Oriton Teriton Gyrilion Gargaridion Tantaleon Agrienon Latramon Cabeon Cletabion Carbinisacron. In qua patria Persarum plurimas fuisse civitates legimus, ex quibus aliquantas designare volumus, id est Archedotis Patienas Parsagada Persepolis Armoza regia Stagus Palmodes Bregnana Piratum Babsa Bicus Sostrate Sevavicina Duina Onoadas Ecbatanas Carema Ydeantalia Asta Praesidim Cistra Bernasda Ranchi Spasinucaras Asabe Narra Barblana Naarre Monumentum Tamara Scene Dorista Seleucia Babylon Rache Rutarata Narta Borcoe Suretala Dertha Diothaze Sepe Ati Barpsis Barballissum Cubicumbilo Zara Yctiopon Imda Ange Parduce Tare Spasinucaras. In qua patria ex Oceano summae partis meridianae pertinens sinus Persicus conscribitur. Item patria quasi ad partem meridianam quae dicitur patria Hentru Nabathaei Mazianitae. quae patria est arenosa et pro desiderio habens aquam. cuius patriae etiam spatia per plurimos legi cosmographos. quam patriam ipse Castorius desertam asseruit. 6. Item non longe ab ipsa regione est patria quae dicitur Omeritia, quae et Eudaemon Arabia dicitur. in qua plurimas civitates fuisse legimus plurimos per philosophos. sed ego secundum praefatum Castorium aliquantas designare volo, id est Gabonita Sargo Empurium Misaria Luta Aminea Olafi Sata Simphea Lacha Lusor Marthi Turris Maratha Athima Datilum Sabilum Sabor Mafa Atima Cosaba Menfaba Periba Obiae Fabri Raxaturis Divitia Taruda Novacum Novata Caldis Nema Coria Boanum Agar Dante Lathinat Borea Valiae Amara Camarum Cyrituca Negra Tafram Egram Sacamum Cornan Leuce come Corona Salatim Carcha Gera Taboca, Coromanis Matramis Tabam Ommae Samematride Castrillum Amarium. 7. Item iuxta ipsam regionem est patria quae dicitur Arabia maior, in qua fuisse plurimas civitates legimus diversos per philosophes, sed ego secundum supra scriptum Castorium aliquantas civitates eiusdem patriae signare volo, id est Orea enpurium Arsinoe enpurium Berenice Ptolomais Bernitiae Miosormos Samotracis Arsinoe Satanna Olelum Parana Minea Petria Sabea Cletabis Aflaron Aquadosa. Item iuxta supra scriptam civitatem Berenecide est civitas quae dicitur Cenon idrima, item Gabaum Appollonos Phalacorum Xeron Dios Comvasim Afroditis Didimus Phinice. In qua Arabum patria ex Oceano meridiano pertingens maximus sinus Arabicus esse describitur, qui et mare Rubrum esse manifestatur. 8. Item ad partem quasi septentrionalem, iuxta regionem quam praediximus Parthorum, est patria quae appellatur Hyrcaniae sinus, quae Hyrcania dum in longum ponitur, etiam cum superius dicta India Serica adiungitur. quae Hyrcania habet provincias, id est Mardianum Derbiceon Cadusion Eroon Issis Esidis Scython Ytio Scython Sacens Scython Tapurion Tocarion Erurion. In qua praefata Hyrcania cum suis provinciis plurimas fuisse civitates inter reliquos philosophes, ut ait Castorius, legimus; ex quibus aliquautas designare volumus, id est Cipropolis Axara Portum Castillum Tarsambaram Aquilleam Belalus Gareas Camia Sazala Armastica Teladalfir Telada Ucubri Laia Liponissa Tilida Sanora Tegamia Gravete. Per quam Hyrcaniam plurima transeunt flumina, inter cetera quae dicuntur Iarartis Oxus Austia Nigrinus Maritus Sicris. In qua Hyrcania, ut diximus, ex Oceano Caspium summae septentrionalis partis pertinens maximus sinus Hyrcanus ascribitur. 9. Item non longe ab ipsa Hyrcania ponitur patria quae dicitur Media maior, quae habet provincias, id est Gelon Artatio et ceteras Unites Barriana. In qua dilatissima patria, id est Media, Tigris fluvius insulam facit quae dicitur Thonitis. in qua supra scripta Media maiore plurimas fuisse civitates legimus inter plurimos, ut ait Castorius, ex quibus aliquantas designare volumus, id est Ragaunia Didima Indua Acachia Isumbo Dognavana Maia Bastavena Condaca Data Scrabon Incate Amoequum Barca Cazaci Aradita Desertam Abacagna Adaba Andiritum Cerium Babra. 10. Item iuxta ipsam reg ionem ponitur patria quae vocatur Media minor, quae et Gozar dicitur. in qua Media minore plurimas civitates fuisse legimus inter plures philosophes, ut ait Castorius, ex quibus aliquantas significare volumus, id est Strippa Aravigulo Ladaca Triraxus Labiana Aracotus Prostas Carcoe Nastana Andratana Carbestrio Sitarane Ospa Patransana Dizanas Dimiza Zancerion Tygranocertam Colchanam Navaram Tygrium. Per quam Mediam minorem plurima transeunt flumina, inter cetera Dae et Nabor. 11. Iterum est non longe ab ipsa Media patria Persorum Assyriorum Ctesifontis Peloriaca, quae habet infra se provincias, id est Edruxion Gimandrion Sarradon. Quae Persorum Assyriorumque patria protenditur usque superius dictam patriam Persorum, quam diximus Parsagade. in qua patria Persorum Assyriorumque plurimas civitates fuisse legimus inter plures philosophos, ut ait Castorius, ex quibus aliquantas designare volumus, id est Bantem Nicanicio Astenuta Tumerta Rapsum Zeracana Ctesiphontem Balictanor Artemida Charra Pelloriarcha Gubrata Zelfir Rum Danas Thionas Albanis Tebe Ara Alepicre Sambure Vica Bellum Congo Praetoris Peratitam. Per quam spatiosissimam Persarum Assyriorumque patriam transeunt plurima flumina, inter cetera Ydaspisaris Gimandros Ypanis Pencotrox Tionas Marimia. 12. Item iuxta supra scriptam patriam, quam diximus Mediam, diversae ponuntur patriae, id est Armenia maior Ararat, id est tertia et quarta, item patria Armenia maior, id est prima et secunda, item patria Siania Caucusorum, item patria Albania, item patria Masageton, item patria Caspiae, item patria Lepon, item patria Iberia, item patria Lazorum. quae patriae infra se habent diversas provincias, ex quibus aliquantas nominare volumus, id est Camogenis Boloconoton Balbiniton Laminacenon Arbilesenon Camposalamenon Colfiaruinseon Tanateon Ansipedon Fassianon Carriziton Ciboliton Igraleton Filagreton Micetiton Dibalon Certinon Otenou Tangarenon Dercibeon Paraliton. Quas diversas patrias multi descripserunt philosophi, ex quibus ego legi Arsatium et Adfroditianum Persas, qui lingua graeca Orientem descripserunt, et Castorium Romanorum cosmographum: sed non aequaliter nominaverunt civitates et supra scriptas patrias, ego vero secundum praefatum Castorium tam ipsas civitates quam diversa flumina liquidius uominare cupio. in quibus diversas — satis longo lateque existunt spatiosissime — plurimas fuisse civitates legimus, ex quibus aliquantes designare volumus, id est Arsita et Sedona Irona Arepa Palita Aspera Caspera Oroppa Tachora Ostorodon Palma Dosamara Candencum Saccidum Saccibem, desertum, Mogradam, desertum, Apradis Diarpa Raramdula Corrumpandice Ronnacaris Bacchiera Nerisacandis Samba Siltam Gramam Taurium Tadarum Castillum Modura Sotida Sila Soli Caverim Paranim Siriana Presidi Zarioda Serra minor Sinacana Inispa Thimata Siramin Zirra Alexandria Serra maior Anice Praesidium Vacum Victrix Samarra Castrin Cimmir Osmot Saracos Bethessa. iuxta vero Osmot est civitas quae dicitur Iazo, item civitas Cacara Bustica Sanora Geluina Artaxata Stranguria Ianio Condeso Gavala Misium Savatinum Gaulitia Tendava Pagas Apolum Caspiae Ermu Fontfelice Surtum Sarapama. Item non longe a civitate Stranguriana est civitas quae dicitur Chadas Andacas Datamissa Chalchidara Egea Satala Domana Salommecia Medoia Patra Bile Anxis Anamta Simbra Fleba Mogussa Bolba Arsamotasa Albano. Item ad aliam partem sunt civitates, id est Theodusopolis Dubios Venatoni. Item ad aliam partem sunt civitates, id est Somaschae Ivirium. Item ad aliam partem sunt civitates, id est Absanon Camasim Apisidem Nigron Fasis Lazorum Sigamium Cotaisin Charientis Chobus Thabyrrus Ciameis Stelippon Sevantopoli Apatura Gypos Stratuclis Limachi Acheon Sindice Nicopolis Ermonasa. Per quas diversas patrias praenominatas trauseunt flumina, id est Araxes Mardes Coapis Bactros Terdon Cyros Cisson Cambissis. ex quibus fluminibus merguntur in Oceano Caspio. item ad aliam partem sunt flumina, id est Cormata Canimadium Cusaba Cucuas Gaucus Sicris Maritis Nigrinus Astias Filigiston Arbor Almanticum Vercicum Nocur. item ad aliam partem in Lazorum patria sunt plurima flumina, id est Acapsis Fasis Ofiuntis Chariuntas. 13. Item ad partem meridianam confinalis supra scriptae Persidae Assyriorum Ctesiphontis Peloriarcae est patria quae dicitur Mesopotamia, quam circumdant flumina maxima, id est Tigris et Euphraten, quapropter et Mesopotamia appellatur. in qua Mesopotamia plurimas legimus fuisse civitates inter Orientis philosophos, ut ait Castorius, ex quibus aliquantas designare volumus, id est Edesa Minicerta Bara Beta Nisibi Manacarta Reche Resama Salar Carris Batnis Thiar Bicum Barna Thatama Chara Fons Cavorae Thumida Thelmisa Sichinus Zagurae Digeren Artamus Singara Thamuri Nesibi Sapha Tygrinopolis Arsamosatim Arsinia Gorbilon Cholcis Mazara Thertonia. Item in alia parte est civitas, id est Tarana Vesceria Thegubris Chadia Chasta Magrus Amosta Ibatitas Bara Alaina Sigura Dagala Aris Saviri Amaude Artazates Thelia Selinus Babla Nazara Seleutia Dura Nicanoris. 14. Item ponitur patria Hebraeorum Iudaeae Palaestinae. in qua plurimas civitates fuisse legimus inter plures philosophos, ut ait Castorius, ex quibus aliquantas designare volumus, id est Ierusalem Bethleem Rama Chebron Emaus quae et Nicopolis Lidda Antipatrion Nazareth Bethsaida Caesarea Apolonia Ioppis Azoton Ascalona Gazis Rifis Ostracina Nassion Gera Helusa Capala Andranosa Gadda. Item desuper sunt civitates, id est Samaria Scichas Bethel. Item ad aliam partem sunt civitates, id est Iericho Copna Fasselide Gadora Leviada Cherras Thamara Macasa Baratagoda Devite Amathunte Philadelphia Salomiada Sithopolis Neapolis Iamman Gadaram Pellam Capitoliada Tiveriada Sapori Racha Ceras Iuliada Samachon Caesarea Panias Bicum Carra. Per quam patriam transeunt plurima flumina, inter cetera quae dicuntur Iordanis et Ieromisus. quae Iudaeorum patria etiam Arabia ex uno latere conscribitur. 15. Iterum iuxta Hebraeorum regionem ponitur patria quae dicitur Syria Cilensin Comagenis. in qua Syria plurimas fuisse civitates legimus inter supra scriptos philosophos, ut ait Castorius, ex quibus aliquantas designare volumus, id est Antiochia famosissima Padas Empsa Mileagrum Multridis Tanna Nisson Iaracopama Samosata Since Araris Zeugma Phaltauri Bathnis Beria Chacida Achia. Item iuxta supra scriptam Antiochiam est civitas Daphnis Baccatamus Ponte Laoditia Gabala Raphanus Apamea Temeuso Calhi Byrsa Bata Zaronavus Europa Celciliana Pamanari Ierapolis Malmiora Orarabon Thesida Larissa Tamira Palthon Balaneis Anthalarada Ortozea Epiphania Arethusa Emetia Laoditia Hepolis Tavila Marara Eraiza Barbalission Anthis Sephe Adiazane Suri Risapha Cholle Orissa Adatis Damascus Praedim. Item ad aliam partem iuxta mare sunt civitates, id est Biblon Birithon Sidone Tyrone Edippa Ptolomaida Dora. Per quam Syriam transeunt plurima flumina, inter cetera quae dicuntur Bana Farfara Chalamac Singa Capadox Orentis Heleuter Chrisoroas Adon et Potamia. 16. Item ponuntur diversae patriae in mesogia Graecorum, id est patria quae dicitur Fenitia, item Cilicia, nec non Belfagonia mutuosa. item iuxta mare Ponticum est patria Chaldaeorum, quae coniungitur supra scriptae, quam praenominavimus, Lazorum patriae. item ad aliam partem verbi gratia ut diximus ad mare magnum colfum orientalem, iuxta superius dictam Ciliciam, est patria quae dicitur Isauria Decapolensis. item patria Seleutia. item Pamphylia quae dicitur Aspeno. item patria Lusia, Ioniae, Cariae. item patria Lidia, Friges. item patria Pisidia. item Licaoniae. item patria Ephesiana Helore. item patria Frigia Olimpi, ex qua multum laudatur in omnibus, item patria quae dicitur Galatia, Misoon. item patria quae dicitur Bithynia. quas diversas mesogeon Graecorum patrias multi descripserunt philosophi, ex quibus ego legi Iamblichum atque Pyriton et miserum Porphyrium Graecorum philosophes Orientis descriptores, sed et superius dictum Castorium Romanorum cosmographum. sed non ipsi aequaliter, alius vero alio modo. ego autem secundum Castorium, qui inferius dictas nominavit civitates. quas diversas supra scriptas mesogeon patrias, dum satis sunt spatiosissimae, plurimas habuisse civitates legimus, ex quibus aliquantas designare volumus, id est Tarsus Taurim Ponpiopolis Zephirion Cygnos Soloe Tetrapyrgia Coricos Seleucothin Daspaucanion Crunis. Item ad aliam partem iuxta supra scriptam civitatem Tarsum Ciliciae est civitas quae dicitur Adanon, item Momsuestia Epiphania Isson Catavolon Aedis Malion Piramos Pabando Irnisos Anchiala Momphocrene. iterum civitas Laodiciae Marathon Orthosia Arados Tripolis Bostrinos. item ad aliam civitatem, id est Mazaca quae et Caesarea Cappadociae Arasaxa Larissa Ingilissis Comana Nastavera Archelailopolis Arecha Lacalasin Samma Castorum Pacosanda Thertonia Ad Aras Lerisus Metita Corte Melitini Germanitia Nastar Ariandum Salondona Amanon Comacenin Scasuson Pordonion There Caranon Ratsalium Cizistra Ambavalis Tiana. item alia parte est ci vitas Mironi Pephagoniae. item civitas Pallagres Amasia Garse Thonea Thavia Arbasera Granga Surtade Stebane Garamnas Egiale Ponpiopolis Vicui Gangaris Otreas Parasia Bacama Grognas. Item ad aliam partem iuxta praefatam civitatem sunt civitates Nerone et civitas id est Casselena Colonia Eudipsis Pidis Neocessaria Seramissa Stabulum Zena Agonne Rorimorum. Item non longe Neocessaria est civitas, id est Bermissa Consana Condica Corripion Paduande Traias Sena Salarbima Archelaida Corbeufe Carnias Aspas Nigatio Cone.

17. Iterum ad aliam partem est civitas, id est Sardis Mitropolis Ioppeda Filadelfia Tripolis Eucarpia. Iterum ad aliam partem sunt civitates, id est Puconia Lascora Ecobriga Sitorei Pigilia. Iterum ad aliam partem sunt civitates, id est Natazo Asponna Rosolotiaco Archelaida Sermusa. Item iuxta mare Ponticum sunt civitates, id est Melena Artamen Filium Chellas Saccar Rippem Bilem Licem Ieracliam Sileo Tilam Amastra Tice Cereas Milethon Armone Sinopi Cyptasa Carusa Orgivate Agoria Ielega Nautamno Aezene Amisos Ancona Ieracleo Camila Polemonion Chaldie Melantion Cerasus Eisnoson Philocalian Cordule Trapezus Ysilime Ofeunte Medocina Solodocina Gudiono Athenas Arcavis Cessa Rizion. Item ad aliam partem, id est ad meridianam, verbi gratia ut dicamus ad mare magnum, id est colpum orientalem, iuxta praenominatam patriam Ciliciam sunt civitates, id est Anemurion Arsinue Sicae Celenderis Colonia Isauria Garbriando Capa Silendero Neapolis Papa Mestia Antiochia Pisidias Armatazon Scelinunte Antiochia epi Tragon. 18. Item ad aliam partem sunt civitates, id est Iotapi Sciedra Coracenssion Cybira Side Itenna Talbinda Subrada Fibras Afrodisiade Aspendos Perge Antrapa Cambra Magaudo Erimidi Atalia Olivia Faselis Coridalion Limera Antiphiron. Item ad aliam partem sunt civitates, id est Patera Thelmion Pathumis Lindum Piccus Rorimna Chinnidum Alicarnasum Iason Mindon. Item ad aliam partem sunt civitates. id est Mileton Cariae Thrivis Nissa Agrilla. Item ad aliam partem sunt civitates, id est Antiochia Pisidiae Neapolis Papa Heraclea Silleo Cretopolis Apollonia Cormasa Tagina Apamea Cyvoton Taxon Latrileon Filaction Themissinion Vicum Della Tripolis Ierapolis Caurara Laoditia Pillicon Siledron Garandro Eufrovion. Item iuxta mare magnum sunt civitates, id est Eraclea Pirras Lincie Palene Micale Efesos Caustro Colophon Levedon Teon Smurna Teinum Cymme Mirina Helea Pitina Atalia Helatie Corriphania Adrimition Samiton Atandros Gangaron Assos Smunio Alexandria Troas Ilion Dardanus Abydos Lapsacos Parion Priapos Cizicos Apameia Prusias Nicaea. Item ad aliam partem sunt civitates, id est Atravion Agrilion Platana Cyos Pomenion Agressin Acordis Atrianuthera Militropolis Apollonia Apamea Caesarea Prusia Paracolia Conate Eucarpia Docemia Sinida Eumenia Pela Bicum. 19. Item ad aliam partem sunt civitates, id est Senada Philomilon Laoditia Catacecaumeni Amorion Abrostola Andron Binzea Apristia Olenus Doryleon Sagarion Pessinus Dlanida Alida Acmonia Thyatira Pergamos Centonia Aulatatopolis Apollonia. Item Aglasiae Ateus Nacolea Colleon Sigoron Orathei Aibasta Tautus Tonia Pigilia Miziaco Iuliupulis Padastada Pablis Bacchaton Trigomidia Midio Antoniapolis Potomi Cepora Mandris Claudipolis Druso pros Ipeo Dimitrio Plateas Nicomedia Livissa Chalcedon. Per quas diversas patrias transeunt plurima flumina, quae dicuntur, id est Miranius Tinnes Piramus Cithios Cygnos Thermodon Alis Iris Amissus Vilius Licus Artemon Illeron Mille Ageum Polemonion Cariuntis Scaphie Puritis Susciro Davero. Supra Bithynia Nicomediense mox dividitur Asia ab Europa. 20. Completur autem Asia habens finem ab Oriente praedictum eremum Indiae Dimiricae intransmeabilem, et trans ipsum eremum deo nostro tantummodo cognitum est. ad partem vero meridianam habet ipsa Asia finem Oceanum qui tangit tertiam Indiam maiorem Thermanticam Elamitem; qui Oceanus tangit Persas, Arabas, Aegyptum inferiorem. Ad partem vero septentrionalem habet ipsa Asia finem Oceanum Syricum Indiae Bactriae, Caspium et Congrae et Reitae, iuxta litus Oceanum montes Rimphaeos. a quibus montibus egreditur fluvius qui dicitur Tanais, cuius pars plurima descendit in sinu paludis Maeotides: et proinde omnimodo recte dicunt quod ipsae paludes Maeotides Asiae fines existant et quod ipse Tanais inter Asiam et Europam dividat. alii vero ex ipsis iuxta Oceanum, ut dictum est, montes Rimphaeos, de quibus praefatus Tanais egreditur, dicunt inter Asiam et Europam dividere. nam iuxta mare magnum, id est colfum Ponticum, fluvium qui dicitur Phasis, qui de Caucasis montibus descendit, inter Asiam et Europam dividere incongrue fallunt dicentes, quia, ut aiunt, ipsi Caucasi montes secum Caspios amplectentes magnumque flexum per longum intervallum dantes se cum praefatis montibus Rimphaeis adunant. sed, ut diximus, hoc omnimodo fallunt dicentes. nec non ad ipsam partem praefatum mare Ponticum, quousque in eo ingrediuntur paludes Maeotidas, item angustum, quod extendit Pontum in Propontida, verum etiam mare magnum, id est colfum orientalem, simulque litoralia maris magni Aegypti. 21. Ab occasu autem habet ipsa Asia finem iuxta limbum Oceanum superius nominatam Aethiopiam Troglodytorum, magis Aegyptum inferiorem, in fronte vero de Aethiopia habet grande eremum qui dicitur Nitrensis, et dehinc praedictam Aegyptum spatiosissimam, quae se dilatando usque ad mare magnum extenditur. Portio vero Cham filii Noë conscribitur a civitate quae dicitur Rinocoruros, quae est inter Palaestinam Iudaeae et Aegyptum, ut testatur sanctus Epiphanius Cypri archiepiscopus. alii vero omnimodo affirmant quod ambo Aegyptum est inferior et superior, hoc est Anocura et Mareonon, et Asia (per quam portionem Cham nonnulli philosophi Africam appellaverunt) sinistram patriae teneat: nam nullatenus ex Africa.

 

III Geographia Africa

 

1. Ad partem meridianam iuxta Oceanum est patria spatiosissima Aethiopum quae dicitur Auxumitana et Candacissis et Trogloditorum. quam patriara plures descripserunt philosophi, sed ego secundum praedictuni Castorium eam exposui. in qua patria aliquantas civitates fuisse legimus, ex quibus ex parte nominare volumus, id est Auximis (provincia Christiana philosophis) Marthaim Maraca Adulim. Per eam patriam plurima transeunt flumina, id est Agon Nisis Chremetis et Nuchul. Ad frontem eiusdem Aethiopiae Troglodytorum est maxima eremus quae dicitur Nitrensis, et Eger appellatur: Nilum vocitant.

 

2. Nam ad partem Oceanum meridianum Aethiopiae usque ad mare nostrum magnum Aegypti est patria id est spatiosissima Aegyptus inferior et superior, quae nominatur Adnocura et Mareotin. cuius Aegypti patriae descriptores multi iuerunt philosophi, ex quibus legi Cynchrin et Blautasin genere Aegyptios, meridianae partis descriptores, sed et Lollianum Romanorum cosmographum; sed non aequaliter nominaverunt civitates praedictae Aegypti, sed et aliter alius, alius vero alio modo, ego autem secundum praefatum Lollianum inferius dictas civitates Aegypti nominavi. in quas diversas patrias Aegypti plurimas fuisse civitates legimus, ex quibus aliquantas designare volumus, id est Alexandria famosissima Eraclia Milcadin Ermupolis Arsina Naucreatis Ermuntis Corumbo Bucolia Phyte Ormos Pithin Chale Necropolis Miche Ibion Cecta Pholocteris Marolon Lugeton Pasitas Evion Nicum Colomos Antigonis Nasta Pessimines Cocratum Penuris Tetrion Letipolis Meon Epoecim Circora Abasis Iseum Pyramidas Anurion Cynopolis Nesi Idiopartum Thetmelim Memphis Marmicis Oxirincos Dios Ptolomagis Nasciri Lirinconeo Tauriros Thangin Acorim Antinoy. Item ad aliam partem sunt civitates, id est Firnon Petotono Challis Thedis Metelis Hiracleum Ernopes Naucratim Ysotenis Corcodilon Chollenon Pelta Siguionis Che Ramnitis Cuvis Thelis Nocolan Pozeon Peucestim Ponega Falorum Chiorenda Namphota Buto Thanis Theuse Fovi Nassal Psinarni Bacrenis Penthon Psosi Abubis Honires Semutis Stanae Istopolis Semar Sedenito Dolis Lenum Pateris Ponzia Adranes Spanacha Theompolis Chostes Arsi Semeos Aschim Thirsitis Mepsea Phateopolis Pilemus Xoy Tele Chenopolis Menonia Cete Theomis Ermupolis Psualis Natepa Menfris Tembro Anasitotos Versemeos Precumi Itavenis Tinoy Caenopoli Selitra Chara Nichis Nastrim Babilon Coma Amarixa Madoris Afrodite Chemen Tindo Sartonochido Collitois Memplietum Iliupolis Thale Opulegi Inthenis Speculon Magoi Tanimis Teriosa Terrosa Nesepe Termosa Gausio Archa Eron Angiopolis Chalchonogopolis Eridopolis Atrivi Thace Araronos Tuge Psanuace Lagonus Permun Mago Permoli Anarodos Phale Cholchonopolis Patuse Thepmos Binnastas Ucustaunas Locria Arsinoe quae ponitur iuxta mare Rubrum. Item ad aliam partem sunt civitates, id est Olianarta Pagire Eristomon Cercyris Thenis Cassion Phagorior Apollonium Rumnastes Olumna Phaguse Eron Memphisin Eraceupolis Eruce Androca Pelusion Veronion Pophois Honosios Seretis Pannis Lipidii Apopistepolis Potant Bathios Inmadis Lactucome Tatenum Scios nesson Nessome Parevis Irregenis Iris Gaba Seat Magada Iaris Iracleum Senemun Temnis Spadois Tecte Quianis Centiter Timuli Frigia Tareas Thena Pollamonis Phanim Chyrocamus Passion Spenemiris. Item ad aliam partem sunt civitates, id est Averenidis Apollonia Fition Melcatim Nancritis Nuleon Lucopolis Oraugoron. Item ad aliam partem sunt civitates ex regione Thebaide, id est Corton Laton Tentira Ommos Iera Sicamina. Item ad aliam partem, iuxta Alexandriam, litus mare magnum, sunt civitates, id est Tamnostri Almiris Monocanon Gomaron Patricon Filiscin Paratonion Nesus Araton Bograi Catabathmon Nemeseum Gardum Gonia Antipoego Micheris Paliueris Mandis Agabus. Item supersunt civitates, id est Leugipo Ositionis nesson Aegyptos Oreias Tharsantes Thedecles Thunuces Agerea Thocoris Bascanon Cenon. Quam praefatam Aegypti patriam rigat fluvius qui dicitur Nilus, qui est super diversa flumina praecipuus, qui et varias ferarum gignit progenies quae creatori suo in eisdem nimphibus nutriuntur. qui Nilus infra se habere videtur insulam quae dicitur Meroin. quem Nilum alii Geon esse dixerunt.

 

3. Item iuxta limbum Oceani ponitur patria quae dicitur Aethiopia Garamantium, quae et Asbyste dicitur, quae confinalis existit praedictae Aethiopiae et Troglodytorum. in qua Garamantium patria non longe ab Oceano fluvius Ger dilatissime currit. in qua patria Garamantium sunt montes qui Nauvavon appellantur. in qua patria sunt lacus, unus qui dicitur Licum et alius Augita. qui Aethiopes rupes montium habitare describuntur propter immensam ac validissimam caumam. ad frontem autem eiusdem Garamantium patriae sunt arida, deserta, montana, quae dicuntur Marmarides, Nassamones, Lotofagi atque Blegmies, in qua patria nunquam civitates fuisse legimus.

 

4. Item iuxta mare magnum ponitur patria quae dicitur Mauritania, quae dicitur Cyrenensis. in qua patria plurimas fuisse civitates legimus, ex quibus aliquantas designare volumus, id est civitas Cyrenes, quae confinalis est litoris maris magni cum Agabis civitate Aegypti. item sunt civitates, id est Balacris Caenopolis Callis Ptolomaida Theucera Adriani Vernicide Phinica Corniclano Anaucis Arephilenorum. Per quam patriam transeunt plurima flumiua, inter cetera quae dicuntur Leon et Torres.

 

5. Item iuxta Oceanum ponitur patria quae dicitur Aethiopia Biboblatis, quae confinatur cum superius dicta Aethiopia Garamantium. in qua Biboblatis patria est lacus qui dicitur Tagges. quae patria dum multum existit caumosa, ipsi Mauri cavernas terrae habitant, in qua patria litus Oceanum atque in superioribus maximum atque spatiosissimum desertum esse describitur. in qua patria sunt montes qui dicuntur Tulliatodi. in qua patria non longe ab Oceano per longum supra scriptus fluvius Ger dilatissime currit. Ad frontem autem eiusdem Biboblatis patriae, prae medio multa esse spatia, id est deserta quae supra nominavimus, iuxta mare magnum ponitur patria nimis spatiosissima quae dicitur Africana, cuius patriae multae sunt, ut descriptores philosophi dicunt, ex quibus ego legi Provinum atque Melitianum genere Afros, sed et Castorium Romanorum philosophum. sed ego civitates inferius dictas supra scriptae Africanae patriae secundum Castorium designavi. In qua Africana patria plurimas fuisse civitates legimus, ex quibus aliquantas designare volumus, id est civitas Tragulis, quae confinalis est litoris maris magni cum supra scriptis civitatibus Arephilcnornin Cyrenensium; item Zacassama Palma Isyri Sacomadis Praetorium Musol Disio Cisterium Thubacis Neveri Nadalus Scemadana Leptis magna Poteo Sabrata Cipsaria Zita Githi Tacapas Ad oleastrum Macumades Thenas Patabura Hesila Sublecte Leptis minus Irusbinus Adrimeton Orea Neapolis Clipeis Simiama Carpas Maxila Thinus Cartago civitas magna Gallo gallinacio Antiqua colonia Ad pertusa Cesinsa Tyraria Utica. Item ad aliam partem desuper sunt civitates, id est Marthae Afas Lucernae Agarmi Auceritim Ad putam Lamie Afas Verim Tingimie Putam Agasel Nepte. Item ad aliam partem sunt civitates, id est Capsalco Bamethi Abitan Tuburbo maius Olencana Bithina Vivet Binda vicus Agerthel Calbenedi Abeulone Thirusdron Gruza Elie Terentum Aquas Regis. Item ad aliam partem sunt civitates, id est Cabibus Authus Temizec Manzat Murine Senana Cytofori Thamamuleni Mandatemule Selesua Tharsete Veresuos Ad duodecimum Leones. Item ad aliam partem sunt civitates, id est Thalacte Alonianum Maiores Bathmetim Corebam Aitigilem Baldis Uthumas Unuca Siciliba Tyris Chisiduo Membrisca. Transeunt autem per ipsam Africanam provinciam inter cetera flumina quae dicuntur, id est Cepsi Te Torrens et Panarezon.

 

6. Item iuxta mare magnum proxima eiusdem Africanae regionis reiacet patria quae dicitur Numidia Bizacium. quam Numidiam iidem philosophi qui supra nominati sunt quidem praedictam Africanam regionem designasse, ipsi et eandem Numidiam descripserunt. sed dum non concordant in civitates inferius designatas, ideo nos secundum praefatum Castorium Romanorum philosophum supra scriptas civitates eiusdem Numidiae nominavimus. in qua Numidia plurimas fuisse civitates legimus, id est civitas Membronem, quae confinatur iuxta mare magnum cum iam praenominata Utica civitate Africanae regionis; item civitas Tumissa Ypone Zareston Tabraca Tuniza Armonaca Usussa Hippon regium Sulucu Zaca Russicade. Nam desuper sunt in ipsa Numidia civitates, id est Semitum Bulla regia Silma Siguesse Sica Be..... Thacora Gegite Narragara Molas Tipassa Tibili Iabianon Cirta Quartelli Palimam Villam Cervianam Lapisede Novale Berrice Chulchul Cornon Baccaras Melebo colonia Solbeama Budaxicara Thenebestre Centenarias Gausaparas Piscinas Fuscinas Falavi Marci Thugursicus Altuburus Mucea Sufulus Praesidin Midias Pissinas Messafilta Duo flumina Sumachi Lambresae Lambridin Tamasgua Orgentarium. Item ad aliam partem sunt civitates, id est Lambafudin Libiana Vico Aureli Germani Thebesthe. Item ad aliam partem sunt civitates, id est Thuraria Thoburbi minus Chulcar Elefantaria Zicella Adviam Mistin Theblata Vico Austi Catia Drusiliana Picom Novis aquis Droxiliana Siguesse Armasdum Cirta Gasibala Medranis Bagradas Tepte colonia Gemellas Pago Gemellin Dabuas. Per quam Numidiam transeunt plurima flumina, inter cetera quae dicuntur Armoniacus Bagrada Ubus Masaga Abiga Puplitus Sadinta Amesa Adima Limeletendum.

 

7. Item super ipsam Numidiam in montanis et planiciis locis est patria quae dicitur Mauritania quasi Rubea, quae et Sitifensis appellatur. cuius fines a montibus usque ad mare magnum pertingunt: nam ad Oceanum nullo modo. quam patriam secundum Castorium nominavimus. in qua patria plurimas fuisse civitates legimus, ex quibus aliquantas designare volumus, id est civitas Tuca, quae iuxta mare magnum dividitur inter superius dictam provinciam Numidiam et ipsam Mauritaniam Sitifensem; item civitas Chulla Paceanis Igilgili Chova municipium Mulusbion orea. Item ad aliam partem suut civitates, id est Amabu municipium Gaddo Leba Balicin Vicum Mobziacum.

 

8. Iterum iuxta litus maris magni est patria quae dicitur Mauritania Caesariensis, quam secundum Castorium et Lollianum cosmographos designavimus. In qua Caesariense Mauritania plurimas civitates fuisse legimus, ex quibus aliquantas designare volumus, id est civitas Saldas, quae iuxta mare magnum confinatur cum Mulusvium civitate supra scriptae Mauritaniae Sitifensis ; item iuxta civitas Quetas Ruseius municipium Iomnion Rusicuron Rusguniae Egosion Tipasa Caesarea Gunubus Lar castellum Cartenna Arsenarium Portum magnum Portum divinum Albulas. Item ad aliam partem sunt civitates, id est Signa municipium Rubras Sita colonia. Item ad aliam partem super iam dictam civitatem Saldas est civitas quae dicitur Tubusubtos Bidda municipium Tigisim Repetiniana Castellum Helepantaria Aquis calidis. Item ad aliam partein sunt civitates, id est Galaxian Auzimasta Lamarasium Sufasa Tababac Bambinide Lecmelli Balasadais Baccis Fubonis. Per quam Caesariensem Mauritaniam plurima transeunt flumina, inter cetera quae dicuntur, id est Usar Agilaam Mina Sira Tasagora Isaris Nigrensis Ligar et Malba.

 

9. Item iuxta Oceanum ponitur patria quae dicitur Mauritania Perosis vel Salinarum, quae confinalis existit supra scriptae Aethiopiae Biboblatis. in qua Perosium Mauritania maximum desertum esse ascribitur. in qua patria sunt montes qui dicuntur Litri. cuius patriae post terga procul infra Oceanum tres insulae inveniuntur. cuius patriae ad frontem, per meridiem essent espatia, litus maris magni ponitur patria quae dicitur Mauritania Tingitana. iterum in montanis et asperis seu aridissimis locis, in supra scripta Mauritania quae dicitur Perosis, quae ponitur iuxta Oceanum et Mauritaniam Tingitanam, quae ponitur iuxta mare magnum, est patria maxima quae dicitur Getulia, de qua in sua omelia refert S. Gregorius. in qua Getulia, pro aquae inopia, dum longe ab Oceano et ad mare magnum amplius, et flumina ibidem existunt minime, aliquantas fuisse civitates legimus, id est Thursurum Tices Speculum Turres Cerva. Item litus maris magni iuxta Mauritania Tingitana. in qua plurimas fuisse civitates legimus, ex quibus aliquantas designare volumus, id est civitas Tingit Cadum castra Nova castrum Tasacora Dracones Tepidas Fovea rotunda Ripas nigras Stavulum regis Ataba Taxafora Fulga Figit Gent Subsellint Nassufa. Item ad aliam partem superscriptae civitatis quam diximus Tingit sunt civitates, id est Turbice Septemvenam. Per quam patriam inter cetera transeunt flumina quae dicuntur Turbulenta, quam alii Daumam appellant.

 

10. Item iuxta Oceanum prope supra scriptam Mauritaniam Perosis est patria quae dicitur Egel, in qua patria iuxta Oceanum sunt montes ut mons Ethna, qui ardere scribuntur. in qua patria iuxta Oceanum sunt montes excelsi qui appellantur Praxe. cuius patriae ad frontem, multis miliaribus spatiis, id est litus maris magni, ponitur patria quae dicitur Mauritania Tingitana.

 

11. Item iuxta litus maris magni ponitur praedicta Mauritania Gaditana, quae litus maris magni confinalis existit praelatae Mauritaniae Tingitanae. quae Gaditana patria supra dicta barbaro modo Abrida dicitur. ubi gens Wandalorum a Belisario devicta in Africa fugit et nusquam comparuit, quam patriam ego secundum multotiens dictum Castorium designavi. in qua Mauritania Gaditana plurimas fuisse civitates legimus, ex quibus aliquantas designare volumus, id est civitas Pareatina, quae litus maris magni ponitur prope praedictum fluvium Malba non longe a Portu Sigense. item civitas Tingi colonia Zili Tabernis Lix colonia Frigidis Banasa Gigantes Oppido novo Tremulas Septem fratres Tamasida Sala Gentiano Explorazio Boballica Bobiscianis Aquis Daticis Baba Tocolosion Bolubili Boniuricis Gudda Bati Argenti Barsuuli Sidilium Egelin Lampica Fons asper Nabia Maura Getuli Selitha Getulisofi Getulidare Turris Buconis Paurisi Perora. Quae superius dicta Mauritania Gaditana, quae et barbaro modo Abrida dicitur, coniungitur cum freto qui dicitur Septegaditano, qui dividit Mauritaniam ab Hispania, id est Africanam provinciam ab Europa. per quam Gaditanam patriam transeunt plurima ilumina, inter cetera quae dicuntur, id est Subulcus Ubus Salensis. Nullus vero aestimet eo quod non multae patriae dictae sunt in portione Cham, quia minus ei evenisset terrae quam Sem et Iaphet; nisi dum caumosa et arida existunt loca quae habitant homines, et dum spatiosissimae existunt patriae, ideo sic breviter designare volumus. Designatas nobis patrias Africae reperies XIII, regionem I, insulas IIII, civitates CCCCCLXXXIII, flumina XXXII, lacus III.

 

12. Completur autem portio Cham, quam geometrici philosophi Africam appellaverunt, habens finem ad Orientem iuxta Oceanum praelatam Arabiam e regione maris Rubri et ex parte regionis Hebraeorum. deinde ad mare magnum finitur, ut dictum est, ipsa portio Cham a civitate quae dicitur Rinocuronon, quae pertinet ex patria Aegypti. Ad partem vero meridianam habet ipsa portio Cham finem Oceanum qui tangit Aethiopiam Auxumitanam Candacissis Troglodytorum , Aethiopiam Garamantium, Aethiopiam Biboblatis, Mauritaniam Perosis et Mauritaniam Egel usque ad fretum quod multotiens diximus Septemgaditanum. Ad partem septentrionalem habet ipsa portio Cham finem maris magni, quod iuxta litora iiavigatur per totum Aegyptum et Mauritaniam Cyrenensem et Mauritaniam Tingitanam et Mauritaniam Gaditanam usque saepius nominatum fretum Septemgaditanum. Ad occasum enim habet ipsa portio Cham finem praefatum quod praediximus fretum Septemgaditanum, qui currit de mari magno Gallico, quod alii Valeriaco Spaniae appellant, mergens in Oceano spatiosissimo. qui fretus super scriptus Septemgaditanus dividit, ut diximus, inter Mauritaniam et Ispaniam. nam nullo modo ab antiquis quidem dictum alibi reperimus quod hoc mare magnum nostrum per semet ipsum apud humanis in Oceano optutibus non societur nisi tantummodo in hoc, quod superius diximus loco, qui fretus dicitur Septemgaditanus.

 

IV Geographia Europa

 

1. In portione autem Iaphet filii Noë, quam philosophi Europam appellaverunt, sistuntur patriae, id est patria quae dicitur Scythia, quae in omnibus eremosa existit. ponitur ipsa patria litus Oceanum septentrionalem iuxta praefatos montes Rimphaeos. quae patria longe lateque spatiosissima esse dinoscitur. item ponitur in locis planiciis longe lateque nimis spatiosissima quae dicitur Chazaria, et usque maior Scythia appellatur, quam Iordanis cosmographus in modum fungi scarifum esse dixit. quos Chazaros supra scriptus Iordanis Agaziros vocat. per quam Chazarorum patriam plurima transeunt flumina, inter cetera fluvius maximus qui dicitur Cuphis. item iuxta mare magnum Ponticum confinalis praedictae Lazorum patriae, quam Laziam in Asia nominavimus, patria est quam transit fluvius qui vocatur Absilis, quae dicitur Absilia.

 

2. Item iuxta ipsam patriam ponitur patria quae dicitur Abasgia, in qua aliquantas fuisse civitates legimus, ex quibus aliquantas nominare volumus, id est Damiupolis Sevastolis Basgidas. Nam desuper iam dictas patrias ad partem septentrionalem ponitur patria quae dicitur Alanorum. item iuxta mare magnum Ponticum ponitur patria quae dicitur Scymnorum Ipimolgon Neurion Agaeon Taurion Achiallis. Item est patria quae dicitur Zichorum Geolion Tirsion. Item dicitur patria Psatiron Ypodon. Quas Europae iam praefatas cunctas quas nominavimus patrias ut Iamblichus Graecorum philosophus dicit. Item iuxta mare Ponticum ponitur patria quae dicitur Onogoria, quam subtilius Livanius philosophas vicinam paludis Maeotidae summitatis esse decernit, adserens multitudinem piscium ex vicinantibus locis habere, sed ut barbarus mos est, insulse eos perfruere.

 

3. Item patria Licania Bosforaniae iuxta mare Ponticum posita. cuius patriae plurimos descriptores legimus, ex quibus nefandissimum Porphyrium, Iamblichum, Livanium, Graecorum philosophos, sed et Arbitionem et Lolianum atque Castorium Romanorum philosophos. sed ego secundum praefatum Livanium inferius dictas civitates Bosforaniae patriae nominavi. in qua Bosforania patria plurimas fuisse civitates legimus, ex quibus aliquantas designare volumus, id est Ermonassa Eteobroton Suppatos Friciores Dina Ichigin Ermogan Teaginem Acra Sanabatin Asandi Cita Nimfa Abritani Machara Tatirita Aumon Malorossa Machare Chimerion Panthuas Ratyra Murmicon Cabalo Salonime Boristenida Olbiapolis Capolis Dori Chersona Theosiopolis Careon Trapezus.

 

4. Item ad partem septentrionalem iuxta Oceanum confinalis praefatae maioris Scythiae ponitur patria quae dicitur Colchia Circeon, Melanglinon, Bassarinon. quae Colchia Circeon in omnibus eremosa esse dinoscitur. de qua patria enarravit Pentesileus philosophus. Item iuxta Oceanum confinalis praefatae regionis Colchiae est patria quae dicitur ab antiquis Amazonum, postquam eas de Caucasis montibus exisse legimus. de qua patria subtilius agunt supra scriptus Pentesileus et Marpesius atque Ptolomaeus rex Aegyptiorum Macedonum, philosophi. Item iuxta Oceanum est patria quae dicitur Roxolanorum, Suaricum, Sauromatum. per quam patriam inter cetera transeunt flumina quae dicuntur, fluvius maximus qui dicitur Vistula, quia nimis undosus in Oceano vergitur, et fluvius qui nominatur Lutta. de qua patria enarravit supra scriptus Ptolomaeus rex et philosophus. cuius patriae post terga infra Oceanum supra scripta insula Scanza invenitur.

 

5. Item ad frontem Roxolanorum regionis sunt patriae, id est Sithotrogorum, item patria Campi Campanidon, nec non Getho Githorum, Sugdabon, Fanaguron, paludis Maeotidon. quae Maeotida regio, vel si in hoc loco nominata est, quae tamen dum satis spatiosa existit, usque ad praefatam Bosphoranam patriam pertingit. nec non iuxta regionem Maeotidam est patria maxima quae dicitur Dardania. in qua diversae patriae usque ad mare magnum Ponticum pertingunt; quarum multi fuerunt adscriptores, id est superius nominatus nefandissimus Porphyrius et Livanius atque Eutropius. sed nos earundem regionum civitates secundum praenominatum Livanium exposuimus. in qua diversas patrias et plurimas fuisse legimus civitates, ex quibus aliquantas designare volumus, id est Stamuamum Lamsacum Ancarum Aulansum Saram Numuracum Alecturum Dandarium Oluvium Totale Furice Nicerantici Solama. Item ad aliam partem sunt civitates quae dicuntur Phira Tirepsum Iscina Capora Alincum Ermerium Urgum Sturum Congri Porollisum Certie. Item ad aliam partem sunt civitates, id est Stoma Peuci Salsovia Aegypsum Novioduno Dinogessia Arubion Roramis Biraeon Carsion Cappidava. Per quas diversas patrias transeunt plurima flumina, inter cetera quae dicuntur Ava Oristhenis Danapris, qui cedunt in mare Ponticum. Et desuper ipsum fluvium Danapri per longum intervallum est superius nominatus fluvius maximus Tanais, item fluvius Tiram, item Bagossolam. De quibus fluminibus testatur mihi supra scriptus Iordanis sapientissimus cosmographus. item fluvius Mariscus.

 

6. Iterum iuxta mare magnum est patria, quae dicitur Tracia. cuius patriae plurimi descriptores fuerunt philosophi; ex quibus ego legi praefatum miserrimum Porphyrium nec non Livanium Graecorum philosophos., sed et Castorium et Lolianum atque Arbitionem Romanorum philosophos. sed et alius dixit aliter, alius vero alio modo. ego autem secundum praefatum Livanium inferius dictas civitates Traciae nominavi. in qua Tracia plurimas fuisse civitates legimus, ex quibus aliquantas designare volumus, id est circa li5us maris Constantinopolis nobilissima Sycas Thimea Filias Bilias Burtinum Tira Apolonia Anchialis Mesembria Erete Odiseos Dionisopolis Bizoi Timum Tirissa Callatis Stratonis Tomis Istriopolis. Hae civitates litus maris Pontici sunt. item iuxta praefatam nobilissimam Constantinopolim litus maris Ellisponticum est civitas quae dicitur Regium, item Heraclia Perinthos, item Eraclia Macroticos Leuce Sextus Cela Calipolis Afrodisia Apri Surascele Srolanis Dymis Traianopolis Timpira Mitholithon Brentice Corsulis Cossimon Topiron Acontisma. Item iuxta supra scriptam civitatem Constantinopolim, quomodo ut dicamus ad mesogia ipsius patriae Traciae, sunt diversae civitates, id est Melantiada Statuas Cenofrurion Surallon Drusipara Bergule Burtizon. Item iuxta supra scriptam civitatem Cenofrurion est civitas quae dicitur Usurdas Dioroe Tarpudison Debellion Sadanna Trupudison. Item supra scriptam civitatem Surallon est civitas quae dicitur Ereon, item Mocabora Bithena Zurbis Plutinopolis. Inter vero Traciam vel Macedoniam et Mysiam inferiorem modo Bulgari habitant, qui ex supra scripta maiore Scythia egressi sunt. quia Marcianopolis ex Mysia inferiore pertinet, ut testatur mihi multotiens dictus Iordanis cosmographus, asserens quod ipsam Marcianopolim civitatem Traianus imperator pro amore Marciae sororis suae aedificasset. per quam Marcianopolim medio transit fluvius qui dicitur Potamia.

 

7. Iterum ponuntur Mysiae duae, id est inferior et superior, quas patrias plurimi descripserunt philosophi; ex quibus ego legi praefatum miserrimum Porphyrium nec non Livanium Graecorum philosophos, sed et Castorium et Lollianum atque Arbitionem Romanorum philosophos. sed non concordarunt aequaliter in designando patrias. ego vero secundum praefatum Livanium inferius dictas civitates de super scriptis Mysiis nominavi. in qua Mysia plurimas fuisse civitates legimus, ex quibus aliquantas designare volumus, id est Bireon Carsion Capidapa Sancidapa Durostolon Tegulicia Nigrinianis Stamarisca Apiaris Tigris Pistis Trimamion Latron Nobas Italica. Item ad aliam partem sunt civitates, id est Paratis Marcianopolis Panusion Scatras Carsaleon Aquis calidis Bersamis Gavilis Item trans fluvium Danubium sunt civitates Mysiae inferioris, id est Porolissos Certie Lagiana Optatiana Macedonica Napoca Patabissa Salinis Brutia Apulon Sacidaba Cedonia Caput StenarumcBetere Aluti Romulas. Item iuxta ipsam Cedoniam est civitas quae dicitur Burticum Blandiana Germigera Petris Aquas Sarmazege Augmonia Augusti. Item ultra Danubium iuxta civitatem quam praediximus Nobas Italicam est civitas quae dicitur Dimon, item Securisca Ansamon Bion Oaecon Melta Emon Pedolanis Vico Bapeni Augusti Regiano Ciambron Cumodina Remotodion Ratiaris Malum Dorticum Aquas Clebora Egeta Luna Gerbiatis Taliatis Scrofulas Novas Vico Cuppae Punicum. Item iuxta civitatem quam praediximus Gavilis est ci vitas quae dicitur Beroe Ranilum Philippopolis Zirmis Egerica Sparthon Combusticia Serdica Timagon Meldis Turribus Thamacon Romessiana Naison Crambianis Pompegis Dasmiani Orea Margi Pago. Per quas utrasque Mysias transeunt plurima flumina, inter cetera fluvius qui dicitur Iatrum.

 

8. Item iuxta secundam Mysiam ponuntur patriae duae quae dicuntur Epiros, Pelagonia. quas patrias plures descripserunt philosophi; sed ego secundum Aristarchum Graecorum philosophum eas nominavi. inter quas aliquantas fuisse civitates legimus, ex quibus aliquantas designare volumus, id est Delphi Evenos Actia Nicopolis Rotaroto Ponice. Per quam patriam transeunt plurima flumina Calidon Evenos et Achelois.

 

9. Item iuxta ipsam regionem Epyros est patria famosissima quae dicitur Macedonia. cuius patriae plurimi scriptores extiterunt philosophi, ex quibus ego legi praenominatum Livanium, Hylas et Aristarchum Graecorum philosophos, sed et multotiens dictum Castorium et Lollianum atque Arbitionem Romanorum philosophos: sed non aequaliter ipsam designaverunt patriam, alius dixit aliter, alius vero alio modo. sed ego secundum praefatum Aristarchum inferius dictas civitates eiusdem Macedoniae designavi. In qua Macedonia plurimas fuisse civitates legimus, ex quibus aliquantas designare volumus, id est iuxta mare magnum ponitur civitas quae dicitur Neapolis, item Philippi Amphipolis Apollonia Melisurgi Thesalonici Pella Beroea Acerdos Arulos Bata Anamon Imera Diume Sabatum Stenas Thuris Olimpius Praesidium Licinium Ponservili Candavia Duriana. Item ad aliam partem in ipsa Macedonia sunt civitates quae dicuntur Trillon, item Greron Arason Euporia Eraclia Xantica Callicum Tauriana Idomenia Stenas Asigonia Edessa Celis Euriston Ceramie Istubera Heraclea Nicea Praesidium Fines. Item non longe a supra scripta Thessalonica sunt civitates, id est Ceras Europa Mediana Petina Bireum Quesium. Per quam patriam plurima transeunt flumina, inter cetera Thiris et Strimon.

 

10. Item iuxta mare magnum adscribitur patria quae dicitur Ellas Thessaliae, quae coniungitur cum supra scripta Macedonia, quam Ellada supra scripti philosophi qui eandem Macedoniam descripserunt, sic et eandem appellaverunt; sed ego secundum praefatum Aristarchum Graecorum philosophum inferius dictas civitates eiusdem Elladis designavi. in qua Ellade plurimas fuisse civitates legimus, ex quibus aliquantas designare volumus, id est Pyreon Athenas Eleusina Megara Pache Cerusa Antheton Anticara Isantia Naupatas. Item ad aliam partem iuxta supra scriptam civitatem Eleusinam ponitur civitas quae dicitur Plateae Tepias Chonias Cheronia Helatia Sartia Thermopilae Tapidon Farsalos Palfari Granona Lin.

 

11. Iterum ad septentrionalem iuxta Oceanum nominatur patria Sarmatorum, quae confînalis existit cum praenominata Roxolania. cuius patriae multi fuerunt descriptores philosophi; ex quibus ego legi Ptolomaeum regem Aegyptiorum ex stirpe Macedonum, sed et praenominatum Hylas atque Sardonium et praedictum Aristarchum Graecorum philosophos; sed ego secundum Sardonium ipsam Sarmatonum patriam indicavi. post quam patriam Oceanus innavigabilis esse ascribitur. ex cuius Sarmatiae montibus exeunt plurima flumina, inter cetera unus fluvius procedit in Oceano qui dicitur Bangis, et alius venit quasi ad partem Danubii, qui dicitur Appion. Item confinalis eiusdem Sarmatiae iuxta Oceanum ponitur patria quae dicitur Scythia, quae omnino actuosa existit. quam patriam supra scriptam descripserunt philosophi qui et Sarmatiam; sed ego se cundum praefatum Sardonium eam nominavi. post quam patriara et iterum Oceanus innavigabilis esse ascribitur.

 

12. Item iuxta ipsam Scythiam litus Oceanum ponitur patria quae dicitur Rerefenorum et Sirdifenorum. cuius patriae homines ut ait Aithanarit Gothorum philosophus rupes montium inhabitant, et per venationes tam viri quamque mulieres vivere, cibo vel vino ignari existentes in omnibus dicuntur. quae patria super omnes frigida esse ascribitur.

 

13. Iterum iuxta ipsos Serdefennos litus Oceani est patria quae dicitur Dania. quae patria ut ait supra scriptus Aitanaridus et Eldevaldus et Marcomirus Gothorum philosophi super omnes nationes velocissimos profert homines, et hoc affati sunt in sua problemata: Laudabatur Parsus Marco dum non venerat Gothus. Sed o ubi est Danus? Quae Dania modo Nordomanorum diditur patria, per quam Daniam plurima transeunt flumina, inter cetera quae dicitur Lina, quae in Oceano ingreditur.

 

14. Iterum ad partem quasi meridianam, ut dicamus ad spatiosissimam terram, sunt patriae spatiosissimae quae dicuntur Datia prima et secunda, quae et Gipidia appellatur, ubi modo Uni qui et Avari inhabitant, quas utrasque Datias plurimi descripserunt philosophic ex quibus ego legi Menelac et Aristarchum Gothorum philosophos; sed ego secundum Sardatium ipsas patrias designavi. in quas Dacorum patrias antiquitus plurimas fuisse civitates legimus, ex quibus aliquantas designare volumus, id est Drubetis Medilas Pretorich Panonin Gazanam Masclunis Tibis, quae coniungitur cum civitate Agmonia patriae Mysiae. Item ad aliam partem sunt civitates in ipsas Datias, id est Tema Tiviscum Gubali Zizis Bersovia Arcidaba Canonia Potula Bacaucis. Per quas Dacorum patrias transeunt plurima flumina, inter cetera quae dicuntur Tisia Tibisia Drica Marisia Arine Gilpit Gresia. Quae omnia flumina in Danubio merguntur: nam fluvius Flautasis finit ipsam patriam. tamen ipsas patrias praefatus Iordanis chronographus subtilius exposuit.

 

15. Non ultra Danubium sed quomodo ad mare magnum ponitur patria quae dicitur Illyricus, et quae a multis philosophis maxima septentrionalis pars Illyricus etiam adscribitur, tarnen haec patria dicitur pro certo Illyricus. cuius Illyricae patriae plures scriptores philosophi extiterunt, ex quibus ego legi Provinum et Marcellum atque Maximum Romanorum philosophos; sed ego secundum Maximum eiusdem Illyrici civitates designavi. in qua Illyrici patria plurimas fuisse civitates legimus, ex quibus aliquantas designare volumus, id est Cubita Ceflon Nausaron Scupis Acmeon Vindinis Beclano Theclana Theranda Gebulion Crebenis Lisson Nesi Gloditana. Item in ipso Illyrico ad aliam partem iuxta mare magnum sunt civitates, id est Aulona Absura Durachium Plistum Lissum. Per quam Illyrici patriam diversa transeunt flumina, inter cetera quae dicuntur Evenus Acielous Alosus Apsis Genesis.

 

16. Item ponitur iuxta ipsum Illyricum circa maris litora patria quae dicitur Dalmatia, iam ex colpo pertinens occidentali. Dalmatiae plurimi descriptores fuerunt philosophi, ex quibus ego legi praenominatos Provinum, Marcellum et Maximum philosophes; sed non aequaliter dabant nominandum ipsas Dalmatias; ego vero secundum Maximum inferius dictas civitates eiusdem Dalmatiae nominavi. attamen Dalmatiae plurimas fuisse civitates legimus, ex quibus aliquantas designare volumus, quae ponuntur per litus maris, id est Burzumi Aleta Saluntum Butua Decadaron Buccinium Rucinium Epitaurum id est Ragusium Asamon Zidion Pardua id est Stamnes Turres Narrona Biston Aronia id est Mucru Oneo Netrate Petinitis Epitio Unione id est Musaro Gedate Spalathron Salona Siclisi Tragurion Bausiona id est Orido Praetorio Caesaris Arausione Tabia Scardona Impletus Erausina Nedisso Iader. Item ad aliam partem desuper sunt civitates, id est iuxta praedictam civitatem Narron est civitas quae dicitur Bigeste Aufustianis Novas Iulianum Tilurion Ponteluri Aequon. Item ad aliam partem desuper sunt civitates Decimin Endetrio Magum Promona Adrise Arberie Seriem Crambeis Edino. Item iuxta Burzumon est civitas quae dicitur Medione Anderba Ausustis Emanio Sarsiteron Bistue betus Montebulsi Libros Orbam Naurtio Epilentio Novas. Dalmatias transeunt plurima flumina, inter cetera quae dicuntur Salon Margus Drinius Trimus Narenum.

 

17. Confinalis praenominatae Daniae est patria quae nominatur Saxonia, quae antiquitus et ipsa ex Dania pertinere dicebatur. quae patria ut ait Marcusmirus Gothorum philosophus doctissimos quidem profert homines et audaces, sed non sic veloces ut si sunt Dani qui iuxta Dina fluvium stant. per quam Saxoniam transeunt plurima flumina, inter cetera quae dicuntur Lamizon Ipada Lippa Linac.

 

18. Item ad partem quasi meridianam, quomodo a spatiosissima dicatur terra, est patria quae dicitur Albis Ungani, montuosa per longum, quasi ad Orientem multum extenditur, cuius aliqua pars Baias dicitur. praenominatam Albis patriam secundum praefatum Marcummirum philosophum, qui Saxoniam describit, designavimus. haec patria habet non modica flumina, inter cetera fluvius grandis qui dicitur Albis et Bisigibilias sexaginta, quae in Oceano funduntur.

 

19. Item confinales eiusdem regionis sunt patriae longe lateque dilatissimae duae quae nominantur Pannoniae, id est inferior et superior. quas patrias plurimi descripserunt philosophi, ex quibus legi multotiens dictum Castorium et Lollianum atque Arbitionem Romanorum philosophos, sed et supra scriptum Aitanaridum et Eldevaldum atque Marcummirum Gothorum philosophes: sed non aequaliter nominaverunt, alius vero sic, alius vero alio modo, sed ego secundum praefatum Marcummirum inferius dictas civitates Pannoniae nominavi. in qua patria plurimas fuisse civitates legimus, ex quibus aliquantas designare volumus, id est Confluentes Taurinum Idominio Bassianis Fossis Sirmium Drinum Saldis Bassantis Marsonia Mursa maior Mursa minor Ioballios Berevis Sorenis Marinianus Balenilo Sirote Cucconis Lentulis Sonista Botivo Populos Aquaviva Remista Petaviona Vincensimo Ligano Salla Aravona Savaria. Item ad aliam partem in ipsas partes Pannoniae sunt civitates, ex quibus aliquantas designare volumus, id est Burgenis Spaneatis Ansilena Cibalis Certisiam Lavares Cuminion. Item ad aliam partem sunt civitates, id est Siclis Ecclavia Saniglon Persetis Netabio Speridium Bedini Necal Brindia Clande Assino Bercio Serbitium Fines Lamatis Lausaba Baloia Apeva Sapua Bersellum Ibisua Derva Citua Anderba Sarminium Charmenis Scaladis Sapua Aleba Suberadona Asinoe Clandate Berginio. Per quas Pannonias transeunt plurima flumina, inter cetera quae dicuntur, id est Ira Bustricius. In qua Pannonia est lacus maximus qui dicitur Pelsois, item flumina Parsium Dravis.

 

20. Item iuxta ipsam Pannoniam est patria quae dicitur Valeria, quae et media appellatur provincia, pro eo quod reiacet inter supra scriptas Pannonias. ipsi eandem descripserunt philosophi; sed ego secundum praefatum scriptorem Marcummirum Gothorum philosophum civitates inferius designatas eiusdem Valeriae nominavi. in qua Valeria plurimas civitates fuisse legimus, ex quibus aliquantas designare volumus, id est Acunum Usum Malatis Catio Cornacum Alusione Annama Clautiburgum Livorin Donatianis Antiana Lugione Belsalino Lumano Cardelaca. Item ad aliam partem sunt civitates, id est Sicce Fines Romula Nomiduni Cruppi Acerbo Atamine. Quam Valeriana aliquando Marcannorum gens obtinuit, sicut testatur multotiens supra scriptus Iordanis sapientissimus chronographus. quam Valeriam finit fluvius maximus qui dicitur Saus.

 

21. Item iuxta ipsam Valeriam ponitur patria quae dicitur Carneola, quae et Alpes Iuliana antiquitus dicebatur. quam patriam Carnech, qui Valeriam patriam, ipsi eandem descripserunt philosophi: sed ego secundum supra scriptum Marcomirum Gothorum philosophum civitates inferius designatas eiusdem Carnech patriae nominavi. in qua Carnech patria quasdam fuisse civitates legimus, ex quibus aliquantas designare volumus, id est Carnium Scoldium Bipplium Ris Planta Clemidium Sedo. Item in valle eiusdem patriae sunt civitates, id est Seution Patiuma Sorbam Eperunto Precona Lebra Ambito Barneo Paris Elebra Ecuno Selunto Poreston Artara Ranio Rinubio Benela Cliena. In cuius patriae summitate montium lacum esse legimus. quae patria diversa habet flumina, inter cetera fluvius qui dicitur Corcac.

 

22. Iterum ad mare magnum, id est ad colfum occidentalem, ponitur patria quae dicitur Liburnia Tarsaticensis. quam patriam Liburniam supra scripti qui Carnech patriam nominaverunt, ipsi eandem descripserunt philosophi. sed ego secundum praefatum Marcomirum Gothorum philosophum civitates inferius dictas eiusdem Liburniae patriae nominavi. in qua patria plurimas fuisse civitates legimus, ex quibus aliquantas designare volumus, id est civitas Elona, item Dan Coriton Argerunto Bigi Ospela Puplisca Senia Turres Raparia Tharsaticum Lauriana Albona. Item supersunt in ipsa provincia Liburnia, id est Olisa Tarneum Abendone Parupion Ethctia Ancus. Item iuxta ipsam Liburniam litus mare magnum est patria quae dicitur Istria, quae ex ista pertiuet.

 

23. Iterum reincipimus ad septentrionalem plagam. iuxta Oceanum ponitur patria quae dicitur Frigonum, quae iuxta litus Oceani coniungitur cum supra scripta quam nominavimus Saxoniam. quam praedictam Frigonum patriam praedicti philosophi qui de supra scripta Saxonia et Danorum patria scripserunt, ipsi eandem Frigonum patriam designaverunt. sed nos secundum praefatum Marcomirum Grothorum philosophum eam nominavimus, qui eam quoque designavit; et audaces homines eandem patriam proferre asserunt, et nullo modo civitates in eadem Frigonum patria fuisse legimus, exceptis duabus quae antiquitus leguntur Bordonchar et Nocdac. sed et transire per eandem patriam legimus fluvium qui dicitur ......

 

24. Iterum ad frontem eiusdem Frigonum patriae, quomodo verbi gratia ut dicamus ad terram spatiosam, ponitur patria quae dicitur Francia Rinensis, quae antiquitus Gallia Belgia Alobrites dicitur. quam patriam plurimi descripserunt philosophi; ex quibus ego legi praenominatos Anaridum et Eldebaldum atque Marcomirum Gothorum philosophos. sed non aequaliter praefatam designaverunt patriam, sed alius dixit aliter, alius vero alio modo, sed ego secundum praefatum Anaridum Gothorum philosophum inferius dictas civitates praefatae Francorum patriae nominavi. in qua patria plurimas fuisse civitates legimus, ex quibus aliquantas nominare volumus, id est iuxta fluvium Renum civitatem quae dicitur Maguntia Bingum Bodorecas Bosalvia Confluentes Anternacha Rigomagus Bonnae Colonia Agripina Rungon Serima Novesio Trepitia Ascibugio Beurtina Troia Noita Coadulfaveris Evitano Fletione Matellionem. Sunt et aliae multae civitates ante praefatam Maguntiam iuxta ipsum fluvium Renum sitae: sed dum ipse Reuus per Almanorum venit terram, ideo non Francorum patriam nominavi. transeunt autem plurima flumina, inter quae fluvius maximus qui dicitur Renus, qui egreditur de loco qui dicitur Rausa Confitio. ingreditur vero ipse Renus in mare Oceanum sub Dorostate Frigonum patria, in patria Francorum supra dicta sunt, id est Logna Nida Dubra Movit Rura Inda Arnefa.

 

25. Iterum desuper ipsam quomodo ut dicamus ad faciem patriae Francorum Rinensium est patria quae dicitur Turringia, quae antiquitus Germania nuncupatur, quae propinquatur cum patria Saxonum. quam patriam secundum supra scriptum Anaridum philosophum designavimus. in qua patria aliquanta castella fuisse legimus. per quam Turringorum patriam transeunt plurima flumina, inter cetera quae dicuntur Bac et Reganum, qui in Danubio merguntur.

 

26. Iterum propinqua ipsius Turringiae ascribitur patria Suavorum, quae et Alamanorum patria confinalis existit Italiae. quam Alamanorum patriam plurimi descripserunt philosophi, ex quibus ego legi praenominatos Anaridum et Eldebaldum Gothorum philosophos. sed non aequaliter praefatam designaverunt patriam, sed alius dixit aliter, alius vero alio modo, ego autem secundum praefatum Anaridum praenominatae patriae civitates nominavi. in qua patria plurimas fuisse civitates legimus, ex quibus aliquantas designare volumus, id est Ligonas Bizantia Nantes Mandroda. Item iuxta supra scriptum fluvium Renum sunt plurimae civitates, id est Gormetia, quae confinalis est cum praenominata Maguntia civitate Francorum, item civitas Altripe Sphira Porza Argentaria quae modo Stratisburgo dicitur Brezecha Bazela Augusta Caistena Cassangita Wrzacha Constantia Rugium Bodungo Arbore felix Bracantia. Item iuxta supra scriptam civitatem Stratisburgo est civitas quae dicitur Alaia Chorust Ziaberna Frincina Aon Laguirion Brara Albisi Ziurichi Duebon Crino Stafulon Cariolon Thedoricopolis Vermegaton. Item ad aliam partem sunt civitates, id est Augusta nova Rizinis Turigoberga Ascis Ascapha Uburzis Solist. Ex Alamannorum patria ...... delo Item in Francia Rinense quam nominavimus sunt civitates, id est Nasaga Dionantis Oim Namon Neonsigo Trega. Item iuxta praenominatum fluvium Mosela, quae Francia Rinensem nominavimus, sunt civitates, id est Tulla Scarbona Mecusa Gaunia Treoris Nobia Princastellum Cardena Conbulantia. Item sunt civitates in ipsa patria iuxta fluvium quem inferius nominare volumus qui dicitur Lega, id est Balidas Martialis Arigilia Dizezeia In ibernis Heliodorum Arculla Aurelianis Blezis Bodonias Toronis, quae confinatur cum praenominata civitate quam praediximus Pocellis pertinente iam ad Grermanorum patriam. Item est patria iuxta fluvium qui dicitur Egona, id est Etifidorum. Per quam Galliam transeunt plurima flumina, inter cetera quae dicuntur Saruba Bleza Nida Assena Maderna Cappis Albis Egona Sigunna Sumena Lege Scaldea Catalaunis Campaniae. Item iuxta praefatam Galliam Belgicam Alobriges ponitur patria quae dicitur Burgundia, quam Burgundiam secundam esse legimus Galliam. quam Burgundiam plurimi descripserunt philosophi, ex quibus ego legi multotiens dictos Castorium et Lollianum atque Arbitionem Romanorum philosophos; sed non aequaliter eam nominaverunt, alius aliter, alius vero alio modo, ego autem secundum praenominatum Castorium Romanorum philosophum inferius dictas civitates eiusdem Burgundiae nominavi. in qua praefata Burgundia plurimas fuisse civitates legimus, ex quibus aliquantas nominare volumus, id est iuxta fluvium Rodanum positae fuerunt civitates, id est Octodorum Tarnias Pennolocus Bibiscon Lausonna Equestris Genua Condate Tenusilay. Item iuxta supra scriptam civitatem Genuam est civitas quae dicitur Obelonon Dibialimon Bidana Matiscum Lucdonon Scatianorum Aquis Icutmageon Ribision Condate Andereton Ugernon quae confinatur cum Arelaton civitate provinciae Septimanae. Item sunt civitates in ipsa Burgundia ad aliam partem, ex quibus aliquantas nominare volumus, id est Catabolon Breniton Amiman Daratatia Obelonon Publicanos Mantala Lenicium Laviscone Auguston Birgusia Benna Ficlinis Genua Valentia Untiana Acunon Bonomago Arasione Abicinione Arascone.

 

27. Item ad aliam partem in ipsa Burgundia regione fuerunt civitates, id est Alcacothin Brincatione Rama Ebruduno Canduribagus Idodimus Bapinco Bocconi Bricantinomagus Forantes Gemina. Item fuerunt civitates in ipsa Burgundia ad aliam partera, id est iuxta praelatam civitatem Canduribagus est civitas quae dicitur Savatione Durotingo Metroselon Cantourisa Fines Curarore Maurogena Urdonno Luco Bococilon Auguston. Item ad aliam partem in ipsa Burgundia sunt civitates, id est Gabilona Augunon Ugenon. Item iuxta fluvium Duba Burgundiae sunt civitates, id est Busuntius Mandroda Portin. Per quam Burgundiam transeunt plurima flumina, inter cetera fluvius qui dicitur Rodanus Lausonensis; in quo Rodano ingrediuntur flumina, id est Duba Saganna Izera Arab. Qui supra scriptus fluvius Rodanus ingreditur in mare Gallicum subtus praelatam civitatem Arelaton.

 

28. Item iuxta praefatam Burgundiam proxima mari Gallico est patria quae dicitur provincia Septimana. quam provinciam Septimanam descripserunt philosophi qui superius dictam Burgundiam descripserunt, ipsi et eandem designaverunt, sed ego secundum supra scriptum Castorium inferius dictas civitates eiusdem Septimanae provinciae nominavi. In qua Septimana plurimas fuisse civitates legimus, ex quibus aliquantas designare volumus, id est Pomune Scarpiana Nicea Melaconditia Anthopolis Orea Foro Divi Iulii Foro Boconi Teloni Pataum Carcarium Tegulicia Aquis Sextis Marsilia Solarium Calcaria Ad vicesimum Colonia maritima Fossis Marianis Arelaton Nemaus Megalona Agate Beteroris Narbona Suscilone Carcassona Caucholiberi. Item litus mare iuxta supra scriptam civitatem quae dicitur Fossis Marianis est civitas quae dicitur Calum, item civitas Latara Sestantione Agae Convenarum Burrea Abate Rusino Agae calidae. Per quam provinciana Septimanam plurima flumina transeunt, inter cetera quae dicuntur Orobs et Edas, qui ingrediuntur in mare Gallicum. terus Narbonensis.

 

29. Item litus mare Gallicum, ad frontem supra scriptae provinciae Septimanae, iterum ad frontem antedictae Burgundiae est patria nobilissima et omnino fertilis quae dicitur Italia, quam Italiam plurimi descripserunt philosophi, ex quibus ego legi multotiens dictos Castorium et Lollianum atque Arbitionem Romanorum philosophos et supra scriptum Anaridum et Eldebaldum atque Marcomirum Gothorum philosophos. sed non aequaliter praefatam exposuerunt patriam vel eiusdem patriae civitates non consonantes nominaverunt, sed alius dixit aliter, alius vero alio modo. sed ego secundum praenominatum Castorium praedictam Italiam vel eius civitates nominavi. Quae Italia habet infra se provincias famosissimas decem et octo, id est Liguria, provinciaVenetiarum, Istria: nam iterum per imperialem estratam proxima suprascriptae provinciae Liguriae Traspadinae est provincia quae dicitur Emilia, et ad mare magnum Adriaticum est provincia Flaminia Ravennatis; item Annonaria Pentapolensis est super ipsam Pentapolim, id est provincia castellorum, quae ab antiquis ita vocabatur; item ad mare magnum Adriaticum iuxta praefatam Pentapolim est provincia Spolitium Saucensis, item provincia Denersis, item provincia Apulia, item provincia quae dicitur Calabria Brindicensis. girat autem ipsa Italia id est de Adriatico mari in Gallico a provincia Pritas Rigiensis: nam et est provincia inter Adriaticum mare et Gallicum media quae ab antiquis dicitur Campania, quae nunc Beneventanorum dicitur patria, iuxta vero mare Gallicum est provincia in ipsa Italia quae dicitur Lucania, item provincia Campania Taracinensis, item rovincia Romae Tuscia insignis nobilissima, item provincia quae dicitur Tuscia, item provincia maritima Italorum , quae dicitur Lunensis, et Vigintimilii et ceterarum civitatum. quae provincia iuxta mare Gallicum confinalis existit de supra scripta provincia Septimana.

 

30. Quam praefatam nobilissimam Italiam quidam philosophi amplius quam septingentas civitates habuisse dixerunt, ex quibus aliquantas nominare volumus, id est civitas Alpedina, item Gessabone Segatione Occellio Fines Staurinis. Item iuxta Alpes est civitas quae dicitur Graia, item Arebribium, item Augusta Predula Bitricium Eporeia. Item iuxta supra scriptam civitatem quae dicitur Staurinis est civitas quae appellatur Quadrata municipium, item Rigomagus Costias Laumellon Papia quae et Ticinus Lambrum Quadratam Padam. Item iuxta supra scriptam civitatem Eporeiam non longe ab Alpe est civitas quae dicitur Victimula, item Oxilla Scationa Magesa Lebontia Bellenica Bellitiona Omula Clevenne. Item ad partem inferiorem Italiae sunt civitates, id est Plumbia, quae confinatur ex praedicto territorio Staurinensis, item Vercellis Novania Sibrium Comum Mediolanum Laude Pompeii Pergamum Leuceris Brixia Acerculas Cremona Ariolita Verona quae et Beronia dicebatur Brediaco Mantua Hostilia Foralieni. Item desuper non longe ab Alpibus sunt civitates, id est Sirmio Garda, et apud eas lacus maximus qui dicitur Benacus Item ci vitas Ligeris Trincto Tridentum. Item in regione Venetiarum sunt civitates, id est Vicentia Patavium Tarbision Altinum, quae et Altilia quondam dicebatur, antequam ab Attyla esset capta Opitergium, unde dicuntur Opitergini Concordia. Item supersunt civitates, id est Filtrio Susonnia Ceneda Aquileia Foroiulium. Item in regione Veneciarum est civitas ipsa Venecia appellata, sed veteri more Venecia nuncupata, eo quod ita a quodam rege nominata est, quae valde convicinatur cum Altino atque Tarbision civitatibus, nec non Petavio urbe vetustissima. Item in regione Istriae sunt civitates, id est Tregeste Sapparis Humago Neapolis Parentio Ruigno Pola.

 

31. Dicere civitates eiusdem Italiae circa maris litora positas ab ima Italia inchoëmus, id est a civitate Arsiae, quae finitur inter provinciam Liburniam et Istriam. sed quia iam antea alias civitates nominavimus, ut membratim eas per singulas provincias exponeremus, attamen ut significemus quae sint civitates vel civitatum territoria, ideo exponimus nominando, id est Arsia Nessatio Pola Ruginio seu Ruigno Parentium Neapolis Humago Siparis Silbio Piranon Capris Tregesten Foroiulium Puciolis Aquileia Concordia Altinum seu Altilia Tribicium seu Tarbision Patavium Monssilicis Prosilia Adestum Adrianopolis Ravenna nobilissima, in qua licet idiota ego huius cosmographiae expositor Christo adiuvante genitus sum, item civitas Caesarea Classis Ariminum Pensaurum Fanum Senogalia Sextia Ancona Humana Potentia Sacrata Floxo Pausas Pinna Sabina Asculum Abrutio Pinnis Balba, quae etsi a mari centum milia ponitur tamen territorium eius usque ad mare pertingit. item Aderno Ortona Anximmum Teadem Annum Pallannum Istonio Larium Teanopolon Ergitium Tatinie Pordona Atre Sepontos Anxanum Salinix Aufidum Bardulos Tirenum Natiolum Barium Turris Caesaris Diriam Gnatia Speluncas Brendesium Baletium Lupia Ydrontum Minervium Beretum Mirtum Baletium Neretum Manduris Tarentum Mesochorum Metapontum Heraclea Scinasium Turris Pelia Crotona Facenio Aniaba.

 

32. Item iuxta fretum quod dividit inter insulam Siciliam et Italiam est civitas quae dicitur Caulon, item Locris Sileon Leucopetra Regio Iulis Columna Regia Arciadis Tauriana Amantia Agello. Item iuxta mare Gallicum est civitas quae dicitur Bibona Balentia, item Tanum Tempsa Clampetia Cerellis Laminium Blandas Cessernia Buxentum Bellias Pestum Silarum Surentum Stabium Sarnum Pompei Eplontis Merclanium Neapolis Puteoli In viniis Miseum Bias Gubias Laternum Bulturnum Safon Sinuesse Menturnae Gaieta Formiae Fundi Taracina Turris Carcellis Turris albas Plostris Isturas Antium Lavinium Laurentum Ostia Tiberiana Portum Augusti Astium Purgos Punicum Castro novo Centum cellis Minium Tuvelari Gravisca Martha Forum Aurelii Armenta Ad novas Succosa Cosa Ad portum Cossam Albilia Telamone Asta Umbrone Salembro Malliana Populeon Badis Volatianis Celsilon Bullia Erculis Fines Possinis Turrida Pisa Fossis Paparianis Tuverna frigida Lune Pullion Bibola Rubra Comelium Bulnetia Boron Bexum Turres Stacile Apennina Ad Muniala Ad Solaria Ricina Genua Falinis Nabalia Aba Decelia Vico virginis Batis Sabatis Albinganis Luco Vermanis Costa Ballenis Avinctimilio Alpe maritima, ubi iuxta litus maris Gallici completur Italia.

 

33. Item iuxta fines Albius seu Albiliae supra scriptae Italiae est civitas quae dicitur Ororiatis, item Albis Polentia Pollentino Agodano Armesi Diovia Capris. Item ad aliam partem Italiae est civitas quae dicitur Lavarie, quae confinalis existit praedictae civitatis maritimae quam praediximus Genua. Item est confiiialis praedictae civitatis Levarnis ci vitas quae dicitur Dertona, item civitas Placentia Florentiola Fidentia Iulia Chrisopolis quae dicitur Parma Becillum Tannetum Lepidum regium Mutina Forum Gallorum Bononia Claternum Foro Cerili Faventia Forum Livi Forum Populi, et desuper Befania Cesina, et desuper Sesena Monte Feletre Orbino Foro Sempronii Intercissa Gallis Luciolis Egubio quae dicitur Interbio vel Constantiniana atque Iulia Perusia Petona Turde Ameria Ortas Faleris Galenese Nepe Bacanis Beios Car3ias Roma insignis nobilissima. Item desuper civitates quae dicuntur Gabio Preneste Trebio Cussiolis. Item iuxta ipsam civitatem Gabios est civitas quae dicitur Aquitana, item Status Pinas Bribila Signium Anagnia Alatrum Ferentinum Sora Fabrateria Mulfe Arcis Aquinon Lasinon Flexon Benafron Solanon Galligus Galatia Salmatia Sila Castra Anibal Gatianibas Gaudium Beneventus Nucerulas Calor Eclanon Potentia Concilas Flegenas.

 

34. Item iuxta Romam via Appia est civitas quae dicitur Boviolas, Bovelias, item Aratiae Suelanubus Tres tabernas Apii Foron Feronia Suesaruntia Ponte Campanii Urbanis Casilinon Kapua caput Campaniae Totella, Suscellus Suesula Nola Nuceria Constantia Abelinon Picentia Silaron Nares Lucanis Aceronia Foro Populi Vico Mendilegio Nerbulos Interamnium Capratia Cratia Conscentia Terisa Aquae Anatiae Angila, quae confinatur cum territorio supra scriptae civitatis .... in ipsa regione id est Balarum Crater Silaceon Cocineon. Item iuxta supra scriptam Romam est civitas quae dicitur Nomentana Aquas Albulas Tibur Bariae Laninas Rane Rotas Olifas Telasia Sirpium Foro novo, qui confinatur cum territorio supra scriptae civitatis Beneventanae. Item iuxta supra scriptam civitatem Romam via Salaria est civitas quae dicitur Fidenis Eretum Farfa Nobis Pitinon Prefernum Abeia Graba Marubio Carbonarium Larene Ausidia Esernia Cleturnon Bobianum Rani Egotantico Erdonias.

 

35. Item iuxta supra scriptam civitatem quam diximus superius Pitinon est civitas quae dicitur Teano Marucion Ceios Interbromum Corfinium Musumeos Cerfenna Sulmone. Item civitas Arpos Luceria Apuliae Ecas. Item est civitas quae dicitur Butuntos Rubos Budas Canusio. Item iuxta civitatem quam praediximus Butuntos est civitas quae dicitur Celia Ezetium Norbe Veneris Lupitia Subbuplatia Blera Silitum Benusia Ponte Aufidi Aquilonia Submurula. Item civitas quae dicitur Locupissandas, item Samnum Urias Anxia Mesochoron Grumentium, quae confinatur cum territorio civitatis quam superius nominavimus Tarentinae.

 

36. Item iuxta Romam via Aurelia est civitas quae dicitur Lorion Bebeina Pirga Aquepurgo Tarquinios Blera Tuscana Materno Saturnia, quae coniungitur cum territorio civitatis quae dicitur Ad novas, quae est ut praediximus iuxta mare Gallicum. Item iuxta Romam est civitas quae dicitur Civitas Nova, item Sabbatis Foro Glodi. Item iuxta territorium civitatis quam superius diximus Baccanis ad partem Tusciae est civitas quae dicitur Sudrio Magnensis, item Foro Casi Beturbon Balneon regis Orbevetus Bulsinis Pallia Clusion Ad novas Maliani Mensulis Umbro Sena Iulia Sesta Aquis Populo Bulterrae. Item iuxta territorium civitatiU quam praediximus Mensulis est civitas quae dicitur Tifernum, quae et felicissimum dicitur, item Aretia Graecae Lugaria Umbrion Beturnis Equilia Floria, Florentia Solaria Eleana Pisturias Martis. Item iuxta Florentiam est civitas quae dicitur Fesulis, item Arnum Portum Balbatum Luca, quae confinatur ...... ..... cum territorio civitatis quam praediximus Sinogaliense, iuxta mare positum quod dicitur Ionico quod et Adriatico. Per quam nobilissimam Italiam transeunt plurima flumina: sed omnium fluminum praefatae Italiae praecipuus esse videtur fluvius qui dicitur Padus. in quem Padum ingrediuntur ad partem quasi septentrionalem flumina, id est Duna Stura Orgo Amalune Duria Bautica Sisido Agunia Ticinus Olonna Lambrus Adua Sarius Ollius Mella Clesus Mintius Tartarus, nam ad partem quasi meridianam ingrediuntur in ipsumPadum Alubra Tidone Trebias Nure Clenna Taron Parma Entiamus, qui currunt de ipso Pado in mare magnum Ionicum quod Adriaticum dicitur: sed plurimus eius iuxta civitatem Ravennam in praedictum mare magnum ingreditur. In provincia autem quam praediximus Venetiarum pertinente ex Italia sunt diversa flumina, inter cetera quae dicimtur Retron quod Redenovo dicebatur Astago Brinta Sile Liguentia Plave Taliamentum. Nominavimus etiam Istriam ex Italia pertinentem; in qua Istria sunt diversa flumina, inter cetera quae dicuntur, id est Rusano Argaone Nengone et Arsia. Item in praedicto mari magno Adriatico circa litora eiusdem Italiae flumina plurima funduntur, inter cetera quae dicuntur Sapis Maricla Folia Metauron Suasanon Izinon. Iterum circa litora eiusdem Italiae in mare Gallicum vergunt plurima flumina, inter cetera quae dicuntur, id est ...

 

37. Completur autem praedicta Italia habens finem ab ipso latere excelsos montes quos quidam Titanos dicunt, qui pertingunt mari Gallico non longe a praedicta civitate Vigintimilia. qui montes dividunt inter provinciam Septimanam et Italiam, inter Burgundiam et Italiam, inter Maurianos et Italiam, inter Ranicos, quae modo a Bauvariis dominatur, et Italiam, inter Carontanos et Italiam, inter patriam Carnium et Italiam; quod iugum Carnium dicebatur ab antiquis Alpis Iulia. qui montes finientes ipsam Italiam descendunt ex parte ad mare Adriaticum non longe a civitate Tharsatico provinciae Liburniae in loco qui dicitur Phanas. a secundo autem latere habet ipsa Italia finem praedictum mare magnum Adriaticum, cuius litore ponitur ipsa Italia, usque ad completara superius dictam provinciam Istriam. a tertio vero latere habet ipsa Italia finem praefatum mare Gallicum, cuius iuxta litora ponitur ipsa Italia, usque ad supra scriptos montes, qui dividunt, ut diximus, inter Vigintimilia et civitatem Niceam provinciae Septimanae. a quarto vero latere habet ipsa Italia finem desuper scriptum maSe Ionicum, quod et Adriaticum dicitur, simul et fretum quod appellatur Regiensis, quod dividit Siciliam et praefatam Italiam. quod fretum non est in summa Italia, sed magis reiacet ex latere ad partem maris magni Gallici. 38. Scarifum autein ipsius Italiae quidam philosophi dixerunt esse fungi amanitae, alii autem tanquam graeca littera quae dicitur sima, nonnulli tanquam plurimae ac promiscuae conchulae, ceteri tanquam hominis palma vel folia plathani. item dicitur quod ipsa Italia ab occidente a praefatis montibus scarifo fungi ambiatur, a meridie mari Gallico tanquam littera sima terminetur, ab aquilo tanquam hominis palma vel folia depingitur plathani, mari Ionico tanquam conchulae describatur ab oriente, dum mare infra terram varios colfos ut Taranto intulet et relativa loca.

 

39. Ideo iterum ad Oceanum occidentalem iuxta superius dictam Galliam Belgicam ponitur patria quae dicitur Britania in paludibus: non illam Britaniam insulam diximus quae intra magnam Europam ponitur. quam Britaniam plurimi descripserunt philosophi, ex quibus ego legi multotiens dictum Anaridum et Eldebaldum; sed ego secundum praefatum Eldebaldum .... in ipsa Britania aliquantas fuisse civitates legimus, ex quibus ex parte designare volumus, id est Ebris Venetis. Per quam Britaniam plurima transeunt flumina, inter cetera id est Sigugna Boo, qui in Oceanum ingreditur.

 

40. Iterum iuxta ipsam Britaniam circa limbum Oceani ponitur patria quae dicitur Guasconia, quae ab antiquis Aquitania dicebatur. quam Guasconiam plurimi descripserunt philosophi, ex quibus ego legi praenominatum Anaridum et Eldebaldum Gothorum philosophos, sed non aequaliter praefatam designaverunt patriam. sed ego secundum praefatum Anaridum supra scriptae Guasconiae civitates et flumina designavi. quam Aquitaniam ipsi philosophi multum fertilem esse dixerunt in omnibus victualibus. in qua Guasconia plurimas fuisse civitates legimus, ex quibus aliquantas nominare volumus, id est Buturicas Arivernis Argentine Limodicas Pictavis Mediolano Santinis Gilissima Periagoris Aginnis Caturcium Rodingis Albigi Bordicalon. Item ad aliam partem sunt civitates in ipsa regione, id est Blavia Tholosa Luci Cantilia Langlo Blivida Bagaridon. Per quam Guasconiam transeunt plurima flumina, inter cetera quae dicuntur, id est Ligeris, qui dividit inter Gallias et ipsam Aquitaniam; item fluvius Cares Angulis Alere Icara Crosa Vicenna Bicera Dronona Ulta Garruna, ex quibus aliquanti funduntur in Oceano.

 

41. Item iuxta ipsam Guasconiam ponitur patria quae nominatur Spanoguasconia; quam et ipsam illi philosophi qui praedictam Guasconiam designaverunt. sed nos secundum praefatum Eldebaldum ipsam Spanoguasconiam exposuimus. quam Spanoguasconiam ipsi philosophi munitissimam patriam esse affirmaverunt, circumvallatam ex tribus partibus Alpinis montibus et a qurrto latere a praedicto Oceano, in qua Spanoguasconia aliquantas fuisse civitates legimus, ex quibus ex parte designare volumus, id est Lacura Autis Censerannis Combinias Bigorrias Elusa Vasatis Landinorum Aguisla Vestianum Sacer Sacerons Currunt autem per ipsam Spanoguasconiam inter cetera flumina, id est Medulla, quae in Oceano merguntur.

 

42. Iterum iuxta ipsam Spanoguasconiam, quam quidam ex philosophis chiliopolin esse asserunt est patria quae dicitur Spania. quae Spania extenditur in latitudine ab Oceano usque ad mare magnum Gallicum, quod et Balearicum appellatur. quam Spaniam plurimi descripserunt philosophi; ex quibus ego legi multotiens dictos Castorium et Lollianum atque Arbitionem Romanorum philosophos et supra scriptum Aithanaridum et Heldebaldum atque Marcomirum Gothorum philosophos. sed non aequaliter praefatam exposuerunt patriam, et eiusdem patriae civitates et flumina non consonantes nominaverunt, sed alius dixit aliter, alius vero alio modo, ego vero secundum praenominatum Castorium praedictam Spaniam eiusdemque civitates ac flumina nominavi. quae Spanorum patria habet infra se provincias famosissimas octo, id est Galletia Asturia Austrigonia Iberia Lysitania Betica Hispalis Aurariola. etsi modica existit, tamen omnino fertilis et speciosissima esse dinoscitur. Ex qua praedicta Spania aliquantas civitates. et quarum civitatum territoria ponuntur non longe a mari magnoGalico Balearico, volumus designare, id est Diciana Iuncaria Cinniana Gerunda Aquis Vuconis Steras Barcelona Praetorium Arragona Fines Antistiana Palturia Tarsagona Saguntum Pinos Orea Capita Dertusa Rubricatum Hildum Saguntum Valentia Portum Sucrune Asterum Setavum Turres Eloe Celeret Dionio Laucentes Leones Allon Hilice Cartago Partaria Barria Abdera Caesarea Lenubar Malaca Suel Sabesola Saltum Bamaliana Gartegia Transducta Cetraria Melaria Belone.

 

43. Item super fretum Septem sunt civitates, id est Bepsipon Merifabion Caditana Portum Asta Serpa Pace Iulia Mirtilin Besurin Balsa Statio sacra Ossonoba Arani Salatia Ebora Malabiste Celiana Cetobricca Abona Olisipona Terebrica Langobrica Ceno opido Calo Augusta Bracaria. Item iuxta Oceanum sunt plurimae civitates in ipsa Spania, ex quibus aliquantas designare volumus, id est Canebri Odeio Rubriari Cabricantium Samarium Carantium Limea Tude Bonisana Turaqua Arae Agusti Quecelenis Glandimarium Medioga Bricantia Ontonia Cistonia Castra Manuaria Arragina Saramon Morodon Cambrim Dracina Tenobrica Cambracum Sandaquitum Ossaron. Item ad aliam partem in ipsa Spania sunt civitates, ex quibus aliquantas nominare volumus : id est iuxta supra scriptam quam praediximus civitatem Tarsagonam ponitur civitas quae dicitur Oceani; item Nobas Caesaraugusta Foro Gallorum Pacca Iulia Ebelino Salam Anabere. Item iuxta supsa scriptam civitatem Caesaraugustam ponitur civitas quae dicitur Nertobrica Belbili Arcobrica Seguntia Cesaram Arentia. Iterum iuxta supra scriptam Caesaraugustam ponitur civitas quae dicitur Contrebia Auci Leonica Gergium Articabe Precorium. Iterum iuxta civitatem supra scriptam Trebiam est civitas quae dicitur Iologum Lintibilin. Iterum iuxta civitatem supra scriptam Caesaraugustam ponitur civitas quae dicitur Belsionem, item Turriasson Augustabrica Numaniam Uxama Glunia Turbes Mancellus. Iterum iuxta supra scriptam Caesaraugustam est civitas quae dicitur Seglam Terracha Carta Pompelone Iturisa. Iterum iuxta supra scriptam civitatem Gracuse dicitur civitas Beldalin Erguti Beturri.

 

44. Iterum quomodo in media provincia ipsius patriae Spaniae dicitur civitas Complutum, cuius affinalis est civitas quae dicitur Titultia, item civitas Toleton Lebura Augustabria Lomundo Turcalion Rodacis Lacipea. Iterum ad aliam partem iuxta ipsam civitatem Complutum dicitur civitas id est Pirascon Albeceia Cauca Nibaria Abulobrica Intercatia Palentia Equosera Cougion Belisarium. Iterum iuxta ipsam civitatem Complutum est civitas quae dicitur Caraca Sigobrica Puteis Saltis Lebinosa, item civitas Consabron Moroin Lamini Marimana Solaria Morum. Item in spatiosa terra ipsius patriae Spaniae est civitas quae dicitur Augusta Merita, cuius proxima est civitas quae dicitur Evandria; iterum Bipone Aturnea. Item iuxta supra scriptam civitatem Augustam Meritam est civitas quae dicitur Pergelana Contributa Lacunis Curica Hilipa Italica. Item non longe a praefata civitate Augusta Merita est civitas quae dicitur Regina Celtum Astigin Obucula Carmone. Item iuxta supra scriptam civitatem Augustam Meritam dicitur civitas Metilinon Artibon Mellaria Corduba Noclensis Nobiam Catulune. Item iuxta supra scriptam Cordubam est civitas quae dicitur Uria Ipagios Ad Gemella Antigaria. Item iuxta praedictam civitatem Augustam Meritam est civitas quae dicitur Plagearia Massusaria Abelterion Aretio praetorion Perbrigam.

 

45. Iterum in ipsa Spania est civitas quae dicitur Hispalis, cuius iuxta est civitas quae dicitur Balsilippa Cirsone Olipium Osipon Urgapa Antigaria Rataspen. Iterum iuxta praefatam civitatem Hispalis est civitas quae dicitur Oripon Ugium Cappa Saudone Burdoga Saguntia Assidone. Iterum iuxta praenominatam civitatem Hispalis est civitas quae dicitur Tema Tusci Hilpula Onoba Urion Aruci Fines Seria. Item iuxta superius nominatam civitatem Ossaron, quae ponitur non longe ab Oceano, est civitas quae dicitur Alantune Alba Seustatio Belegia Sobobrica Antequia Birobesca Tonobrica Segisamone Pistoraca Ambinon Lacobrica Biminatium Gela Antia Comeniaca Brigicon Preterion Vico aquarum Ocelodorum Comeniaca Sebarium Salmantica Sentice Appos Coloricum Cappara Bustipna Turmulum Castris Sorores, quae confinatur cum supra scripta civitate Augusta Merita. Item in ipsa Spania iuxta civitatem quam praediximus Augustam Braccariam dicitur civitas Salaniana Aquis Ocerensis Aquis Cercenis Gemina Salientibus Praesidium Nemetobrica Foro Gigurnion Ginistaria Bergidon Amnion Asturica Balsata Iteramnum Memoriana Luco Astorum Passicin Amneni Lugisonis Ponte Abei Lugo Augusti Ponte Nartiae Brevis Assegonion Iria Aquis Celenis. Currunt autem per ipsam Spaniam diversa flumina, inter cetera quae dicuntur id est Iberus Medulla Tagus Baetis Samus Bibesia Clerum Nabum Hade Minua. Completur autem ipsa Spania habens finem ab uno latere iuxta litus Oceani saltum Pireneum Spanoguasconiae , et deinde ipsum saltum Pireneum Guasconiae , iuxta vero mare magnum Gallicum ipsum saltum Pireneon et provinciam Septimanam. ab alio vero latere habet ipsa Spania finem multotiens dictum mare magnum Gallicum Valeriaci. a tertio namque latere habet ipsa Spania finem Oceanum quem superius diximus occidentalem Britaniam. a quarto vero latere habet ipsa Spania finem quod superius diximus fretum qui dicitur Septemgaditanum. qui fretus ex eodem mari Gallico ingreditur in ipsum Oceanum occidentalem Britanici. quod fretum dividit inter Africam vel Maurorum patriam et supra scriptam Spaniam. Habet itaque Europa civitates a nobis designatas mille CCCCLXXV, patrias vero LII, flumina CXLVIII, insulam I, regionem I, lacus IIII, provincias XXVI.

 

46. Completur autem tota Europa habens finem ab oriente praenominatos montes Rimphaeos, ex quibus supra scriptus fluvius Tanais egreditur ex montibus Caspicis et Caucasis; qui fluvius Tanais in paludibus sua deponit fluenta. ad partem vero meridianam habet ipsa Europa finem mare magnum Ponticum, ubi paludes Maeotidae ingrediuntur nec non angustum currit de Ponto in Propontida et postmodum in Ellispontum, hinc pelagum Adriatici qui antiquitus Ionicum dicitur, et dehinc colfum Italiae et colfum Gallici Taleriaci Spaniae, usque supra scriptum qui dicitur Septemgaditanum. ad partem enim septentrionalem habet ipsa Europa finem Oceanum qui tangit Scythiam heremosam. item Amazonas quas ibi, postquam egressae sunt de montibus Caucasis, antiquitus fuisse legimus. postmodum tangit ipse Oceanus Roxolanos nec non Sarmatas, iterum Scythas, postmodum Rerefennos et Serdefennos, verum etiam Danos necnon Saxones, etiam Frisones. ad partem denique occidentalem habet ipsa Europa finem Oceanum Galliae Belgicae, quam modo Francorum possidet generatio, item Oceanum Britanici, Spanoguasconici, verum etiam Spanici usque ad supra scriptum fretum quod diximus Septemgaditane, ubi est mons Statiola et insulae Fortunatae.

AANTEKENINGEN

 

In de tekst van de Anonymus van Ravenna komen citaten voor uit de Bijbel c.q. Vulgaat Bijbel en citaten uit boeken van geleerden. Getracht is deze citaten zo veel mogelijk te identificeren. Die identificaties treft de lezer aan in de voetnoten bij de paragrafen. Bijbelcitaten worden voorafgegaan door scriptura, divina scriptura, sacra scriptura en (meestal) sancta scriptura.; citaten uit boeken van geleerden worden voorafgegaan door philosophus, dat is Dr., soms aangevuld met het specialisme, bijv. Geographus. Vrijwel altijd wordt de herkomst weergegeven. Ravennatis volgt steeds de opvattingen van Castorius, een Romeinse geograaf, die door Konrad Miller wordt beschouwd als de maker van de Peutinger kaart. Dit valt te betwijfelen, want dan zou de opgave van steden bij Ravennatis overeen moeten komen met die op de Peutinger kaart. Dat is niet het geval. In tegenstelling tot de andere geleerden gebruikt Ravennatis in het geval van Castorius niet legi, legimus (lezen), waaruit afgeleid kan worden dat Castorius niet een boek, maar een of meer kaarten heeft gemaakt. Er is reden om te veronderstellen, dat de kaart van Castorius voor Ravennatis een actuele kaart was en dat Castorius een tijdgenoot van Ravennatis is geweest. Over het formaat van die kaart of kaarten doet Ravennatis geen uitspraken.

 

Aantekeningen ad I,1: 

 

(1) Bijbel, Job 38,4: ubi eras quando ponebam fundamenta terrae indica mihi si habes intellegentia - Where wast thou when I laid the foundations of the earth? declare, if thou hast understanding 

 

(2) Biblical Commentaries from the Canterbury School of Theodore and Hadrian, Part of Cambridge Studies in Anglo-Saxon England, Editors: Bernhard Bischoff, Universität Munchen, Michael Lapidge, University of Cambridge, Date Published: January 1995, isbn: 9780521330893. This volume includes the first edition of a previously unknown text which throws light on the intellectual history of early medieval Europe. The biblical commentaries represent the teaching of two gifted Greek scholars who came to England from the Byzantine East. Theodore, Archbishop of Canterbury (668–90) and his colleague Hadrian (d. 710) taught the Bible to a group of Anglo-Saxon scholars, who recorded their teaching. The resulting commentaries illustrate the high point of biblical scholarship between late antiquity and the Renaissance. The commentaries, found by Professor Bischoff in Milan in 1936, constitute one of the most important medieval texts discovered this century. The edition is introduced by substantial chapters on the intellectual background of the texts and their manuscript sources. The Latin texts themselves are accompanied by facing English translations and extensive notes. 

 

(3) Bijbel, Psalm 91,6: quam magnificata sunt opera tua Domine nimis profundae factae sunt cogitationes tua -

 

Psalmi 103:24-26: Biblia Sacra Vulgata 24: quam magnificata sunt opera tua Domine omnia in sapientia fecisti impleta est terra possessione tua 25 hoc mare magnum et spatiosum manibus; illic reptilia quorum non est numerus animalia pusilla cum magnis 26 illic naves pertransibunt draco iste quem formasti ad inludendum ei

(4) Schrijver niet geidentificeerd. Waarschijnlijk vertaald uit het Grieks. 

 

(5) Bijbel, Lukas 2,1: Factum est autem in diebus illis; exiit edictum a caesare augusto, ut describeretur universus orbis. Haec descriptio prima facta est praeside syriae quirino. Et ibant omnes, ut profiterentur singuli in suam civitatem. - Het geschiedde in die dagen, ging er een decreet van den Keizer Augustus, dat de gehele wereld beschreven zou worden. En deze belasten werd eerst gemaakt toen Cyrenius gouverneur van Syrië was. En zij gingen allen om beschreven te worden, een iegelijk naar zijn eigen stad. NB. Ravennatis vermeldt hier de werelbeschrijving, maar niet de volkstelling, die ons bekend is uit het kerstverhaal. 

 

(6) Bijbel, Romeinen 10.18: sed dico numquid non audierunt et quidem in omnem terram exiit sonus eorum et in fines orbis terrae verba eorum - But I say, Have they not heard? Yes verily, their sound went into all the earth, and their words unto the ends of the world.

 

Aantekeningen ad I,2:

 

(1) Citaat uit het Bijbelboek van Joshua 10.12: ‘tunc locutus est Iosue Domino in die qua tradidit Amorreum in conspectu filiorum Israhel dixitque coram eis sol contra Gabaon ne movearis et luna contra vallem Ahialo - Then spoke Joshua to the Lord in the day when the Lord delivered up the Amorites before the children of Israel, and he said in the sight of Israel sun stand thou still upon Gibeon and thou moon in the valley of Ajalon.’

We vinden deze tekst ook in Life of St. Patrick: And for a space of twelve nights_i.e._, whilst the divines were waking him with hymns and psalms and canticles--there was no night in Magh-inis, but angelic light there; and some say there was light in Magh-inis for the space of a year after Patrick's death, quia nulli adanti viri meritum declarandum accidisse dubium est, et ita non visa nox in tota ilia regione in tempore luctus Patricii, qualiter Ezechiae langenti in horologio Achaz demonstrato sanitatis indicio, sol per xv lineas reversus est, et sic sol contra Gabon, et luna contra vallem Achilon stetit.  

 

Galileo Galilei: ‘Non exire Sol em ex Horizoruc tanquam e tabernacuio (etsi sic oculis appareat) sciebat Psaltes moveri vero Solera existimabat; proptcrea qui oculis jta apparet. Et taVtt? men utrumq; dicit, quia utrumq; oculis7 ita videtur Neq; falsism hie vd illic dicere censeri debet; est enim & oculorum comprehension! Cua veritas, idonea secretion Psaltis institute); cursuique Evangelii adcoq; filii Dei adumbrando. Josua etiam valles addit,contra quas Sol & Luna moveantur; scilicet quia ipsi ad Jordanem hoc ita apparebat. Et tamen uterque suo intento potitur. DavidesDei magnificentia patefafta(& cum eo Syracides) quae effecit,ut hacc sic oculis reprssentarentur; vd etiam mystico scnsu per hæc visibilia expreflb: Josua vero,ut die integro retineretur SIB1 in Cœli mediOj respectu sensus oculoru suorum; cum aliis hominib. eodem temporis spatio sub terra moraretur, Sed incogitantesrespiciuntad solam verboru contrarietatem,Sol stetit, id eftaTerra stetit; non perpendentes, quod haec contrarictas tantum intra limites Optices & Astronomiæ nascatur; nee ideo se extrorsum in usum hominum efFerat:nec videre vo!unt,hoc unicum in votis habuisse Josoaro, nc montes ipsi Solem eriperent: quod votum verbis explicuit,sensui oculorum conformibus;cum importunum admodum suislet^eo tempore de Astronomu, deq; visus erroribus cogitarc. Si quis enim monuisset, Solem non vere contravallem Aialon moveri, sed ad sensum tantuunnon exclamasset Josua, se petere ut dies ipsi producatnr,quacunqs id raiione fiar. Eode igitur modo,fi quis ipsc litem movisset de Solis perenni quiete,Terræq; motu. Facile autem Deus ex; Josuæ verbis,quid is vellet, intellexit.-præsthitq; inhibito motuTerræjut illi stare vidcretur Sol.Petitioni! enim Josuæ somma hue redibat, ut hoc sit sibi vjderi: posset, quicquid interim ESSET: qtiippc hoc viderii vanu & irritum non fair, fed conjunctucim effecta qptato.’

 

Aantekeningen ad I,5:

 

(1) St. Basilius van Caesarea (329/330-379). 

 

(2) De (H)exameron was in de middeleeuwen een populair genre. Het onderwerp van de Hexameron was het scheppingsverhaal Genesis, waarin beschreven wordt dat God de aarde in zes dagen heeft geschapen. Het genre werd o.a. beoefend door St. Basileus van Caesarea, St. Ambrosius van Milaan (339-397)), St. Augustinus van Hippo (354-430), St. Thomas van Aquino (1225-1274), St. Bonaventura (1221-1274), Robert Grosseteste, bisschop van Lincoln (1175-1253), Bede Venerabilis (672/3-735) en Anastasius Sinata. (Anastasius de Sinaiet, ca. 640-700).  

 

(2) Bisschop Isidorus van Sevilla (570-636).

 

Aantekeningen ad I,6:

 

(1) Bisschop Athanasius van Alexandrie (296/8-373) 

 

(2) Tekst niet geïdentificeerd.  

 

(3) Bron in Syracuse (Sicilië).

 

Aantekeningen ad I,9:

 

(1) Bijbel, Genesis 19,30 : ascenditque Loth de Segor et mansit in monte duae quoque filiae eius cum eo timuerat enim manere in Segor et mansit in spelunca ipse et duae filiae eius - And Lot went up out of Zoar, and dwelt in the mountain, and his two daughters with him; for he feared to dwell in Zoar: and he dwelt in a cave, he and his two daughters.. 

 

(2) De tekst „oritur sol et occidit sol et in locum suum ducitur, oriens ipse vadit ad austrum et girat ad aquilonem," komt vrijwel overeen met die van de Vulgata Bijbel: ‘oritur sol, & occidit sol, & ad locum suum ducit (i.p.v. ducitur), & oritur (i.p.v. oriens) ipse ibi; vadit ad austrem, & girat ad aquilonem. De tekst vindt men ook bij St. Hieronymus in verkorte weergave als ‘oritur sol, & occidit ad locum suum revertur, ibique renacens.

 

Aantekeningen ad I,10:

 

(1) Zie hiervoor paragraaf 9, commentaar (2).

 

Aantekeningen ad I,14:

 

(1) Bijbel, Numeri 8,17: ‘mea sunt omnia primogenita filiorum Israhel tam ex hominibus quam ex iumentis ex die quo percussi[t] omnem primogenitum in terra Aegypti sanctificavi eos mihi - For all the firstborn of the children of Israel are mine, both man and beast: on the day that I smote every firstborn in the land of Egypt I sanctified them for myself. 

 

(2) Bijbel, Psalm 118,62: media nocte surgebam ad confitendum tibi super iudicia iustificationis tuae  

 

(3) Bijbel, Liber Judith XII,4: Et dixit Judith ad eum : Vivit anima tua domine mi, quoniam non impendet ancilla tua hxc , qux font cum ea, quoadulque faciat Deus in manu mea quae cogitavi. Et induxerunt illam fervi Olofernis in tabernaculum, Se dormivit ufque in mediam noctem. 

 

(4) Bijbel, Mattheus 25,6: media autem nocte clamor factus est ecce sponsus venit exite obviam - And at midnight there was a cry made, Behold, the bridegroom cometh; go ye out to meet him. 

 

(5) Bijbel, Handelingen 16,25: media autem nocte Paulus et Silas adorantes laudabant Deum [Dominum] et audiebant eos qui in custodia erant - And at midnight Paul and Silas prayed, and sang praises unto God: and the prisoners heard them. 

 

(6) Bijbel, Handelingen 23,23: et vocatis duobus centurionibus dixit illis parate milites ducentos ut eant usque Caesaream et equites septuaginta et lancearios ducentos a tertia hora nocti - And he called unto him two centurions, saying, Make ready two hundred soldiers to go to Caesarea, and horsemen threescore and ten, and spearmen two hundred, at the third hour of the night;

 

Aantekeningen II,16:

 

(1) ook: miserrimus Porphyrius - ellendige of ellendigste Porphyrius genoemd, waarschijnlijk omdat Porphyrius een brief tegen de Christenen schreef.

 

Aantekeningen III,9

 

(1) Homilie van de H. Gregorius (paus  590-604). Wikipedia: The Gaetuli first appear in the Jugurthine War (111–106 BC), when, as Sallust tells us, they did not even know the name of Rome. They took part in a war with Jugurtha against Rome; but they next appear in alliance with Caesar against Juba I (Bell. Afr. 32). In 25 BC, Augustus seems to have given a part of Gaetulia to Juba II, together with his kingdom of Mauretania, probably with the object of controlling the turbulent tribes; but the Gaetulians arose and massacred the Roman settlers, and it was not until a severe defeat had been inflicted on them by Cornelius Lentulus (who thus acquired the surname Gaetulicus) in 6 AD, that they submitted to the king. After Mauritania became a Roman province in 40 AD, the Roman governors made frequent expeditions into the Gaetulian territory to the south, and the official view seems to be expressed by Pliny (v. 4. 30) when he says that all Gaetulia as far as the Niger River and the Aethiopian frontier was reckoned as subject to the Empire. How far this represents the fact is not clear; but inscriptions prove that Gaetulians served in the auxiliary troops of the empire, and it may be assumed that the country passed within the sphere of Roman influence, though hardly within the pale of Roman civilization.

 

 

SCRIPTORES

 

 

III, 1 Castorius

 

Ad partem meridianam iuxta Oceanum est patria spatiosissima Aethiopum quae dicitur Auxumitana et Candacissis et Trogloditorum. quam patriara plures descripserunt philosophi, sed ego secundum praedictuni *Castorium eam exposui. in qua patria aliquantas civitates fuisse legimus, ex quibus ex parte nominare volumus,  

 

III, 2 Cychrin, Blautasin, Lollianus

 

Nam ad partem Oceanum meridianum Aethiopiae usque ad mare nostrum magnum Aegypti est patria id est spatiosissima Aegyptus inferior et superior, quae nominatur Adnocura et Mareotin. cuius Aegypti patriae descriptores multi iuerunt philosophi, ex quibus legi *Cynchrin et *Blautasin genere Aegyptios, meridianae partis descriptores, sed et *Lollianum Romanorum cosmographum; sed non aequaliter nominaverunt civitates praedictae Aegypti, sed et aliter alius, alius vero alio modo, ego autem secundum praefatum *Lollianum inferius dictas civitates Aegypti nominavi. in quas diversas patrias Aegypti plurimas fuisse civitates legimus, ex quibus aliquantas designare volumus,

 

III, 5 Provinus, Melitianus, Castorius

 

deserta quae supra nominavimus, iuxta mare magnum ponitur patria nimis spatiosissima quae dicitur Africana, cuius patriae multae sunt, ut descriptoresphilosophi dicunt, ex quibus ego legi *Provinum atque *Melitianum genere Afros, sed et *Castorium Romanorum philosophum. sed ego civitates inferius dictas supra scriptae Africanae patriae secundum *Castorium designavi. In qua Africana patria plurimas fuisse civitates legimus, ex quibus aliquantas designare volumus,

 

III, 6 Castorius

 

item iuxta mare magnum proxima eiusdem Africanae regionis reiacet patria quae dicitur Numidia Bizacium. quam Numidiam iidem philosophi qui supra nominati sunt quidem praedictam Africanam regionem designasse, ipsi et eandem Numidiam descripserunt. sed dum non concordant in civitates inferius designatas, ideo nos secundum praefatum *Castorium Romanorum philosophum supra scriptas civitates eiusdem Numidiae nominavimus. in qua Numidia plurimas fuisse civitates legimus,   

 

III, 7 Castorius

 

item super ipsam Numidiam in montanis et planiciis locis est patria quae dicitur Mauritania quasi Rubea, quae et Sitifensis appellatur. cuius fines a montibus usque ad mare magnum pertingunt: nam ad Oceanum nullo modo. quam patriam secundum *Castorium nominavimus. in qua patria plurimas fuisse civitates legimus, ex quibus aliquantas designare volumus,

 

III, 8 Castorius, Lollianus

 

Iterum iuxta litus maris magni est patria quae dicitur Mauritania Caesariensis, quam secundum *Castorium et *Lollianum cosmographos designavimus. In qua Caesariense Mauritania plurimas civitates fuisse legimus, ex quibus aliquantas designare volumus,

 

III, 9 S. Gregorius

 

item iuxta Oceanum ponitur patria quae dicitur Mauritania Perosis vel Salinarum, quae confinalis existit supra scriptae Aethiopiae Biboblatis. in qua Perosium Mauritania maximum desertum esse ascribitur. in qua patria sunt montes qui dicuntur Litri. cuius patriae post terga procul infra Oceanum tres insulae inveniuntur. cuius patriae ad frontem, per meridiem essent espatia, litus maris magni ponitur patria quae dicitur Mauritania Tingitana. iterum in montanis et asperis seu aridissimis locis, in supra scripta Mauritania quae dicitur Perosis, quae ponitur iuxta Oceanum et Mauritaniam Tingitanam, quae ponitur iuxta mare magnum, est patria maxima quae dicitur Getulia, de qua in sua omelia refert *S. Gregorius. in qua Getulia, pro aquae inopia, dum longe ab Oceano et ad mare magnum amplius, et flumina ibidem existunt minime, aliquantas fuisse civitates legimus,

 

III, 11 Castorius

 

item iuxta litus maris magni ponitur praedicta Mauritania Gaditana, quae litus maris magni confinalis existit praelatae Mauritaniae Tingitanae. quae Gaditana patria supra dicta barbaro modo Abrida dicitur. ubi gens Wandalorum a Belisario devicta in Africa fugit et nusquam comparuit, quam patriam ego secundum multotiens dictum *Castorium designavi. in qua Mauritania Gaditana plurimas fuisse civitates legimus, ex quibus aliquantas designare volumus,

 

IV, 1 Iordanis

 

item ponitur in locis planiciis longe lateque nimis spatiosissima quae dicitur Chazaria, et usque maior Scythia appellatur, quam Iordanis cosmographus in modum fungi scarifum esse dixit. quos Chazaros supra scriptus *Iordanis Agaziros vocat.

 

IV, 2 Iamblichus

 

item dicitur patria Psatiron Ypodon. Quas Europae iam praefatas cunctas quas nominavimus patrias ut *Iamblichus Graecorum philosophus dicit.  

 

item iuxta mare Ponticum ponitur patria quae dicitur Onogoria, quam subtilius *Livanius philosophus vicinam paludis Maeotidae summitatis esse decernit, adserens multitudinem piscium ex vicinantibus locis habere, sed ut barbarus mos est, insulse eos perfruere.

 

IV, 3 Porphyrius, Iamblichus, Livanius, Arbitio, Lollianus, Castorius, Livanius

 

item patria Licania Bosforaniae iuxta mare Ponticum posita. cuius patriae plurimos descriptores legimus, ex quibus nefandissimum *Porphyrium, *Iamblichum, *Livanium, Graecorum philosophus, sed et *Arbitionem et *Lolianum atque *Castorium Romanorum philosophus. sed ego secundum praefatum *Livanium inferius dictas civitates Bosforaniae patriae nominavi. in qua Bosforania patria plurimas fuisse civitates legimus, ex quibus aliquantas designare volumus,

 

IV, 4 Pentesileus, Marpesius, Ptolomaeus

 

item ad partem septentrionalem iuxta Oceanum confinalis praefatae maioris Scythiae ponitur patria quae dicitur Colchia Circeon, Melanglinon, Bassarinon. quae Colchia Circeon in omnibus eremosa esse dinoscitur. de qua patria enarravit *Pentesileus philosophus.  

 

item iuxta Oceanum confinalis praefatae regionis Colchiae est patria quae dicitur ab antiquis Amazonum, postquam eas de Caucasis montibus exisse legimus. de qua patria subtilius agunt supra scriptus *Pentesileus et *Marpesius atque *Ptolomaeus rex Aegyptiorum Macedonum, philosophi.

 

Per quam patriam inter cetera transeunt flumina quae dicuntur, fluvius maximus qui dicitur Vistula, quia nimis undosus in Oceano vergitur, et fluvius qui nominatur Lutta. de qua patria enarravit supra scriptus *Ptolomaeus rex et philosophus. cuius patriae post terga infra Oceanum supra scripta insula Scanza invenitur.

 

IV, 5 Porphyrius, Livanius, Eutropius, Iordanis

 

superius nominatus nefandissimus Porphyrius et *Livanius atque *Eutropius. sed nos earundem regionum civitates secundum praenominatum Livanium exposuimus. in qua diversas patrias et plurimas fuisse legimus civitates, ex quibus aliquantas designare volumus,

 

item Bagossolam. De quibus fluminibus testatur mihi supra scriptus *Iordanis sapientissimus cosmographus.

 

IV, 6 Porphyrius, Livanius, Castorius, Lollianus, Arbitio

 

Iterum iuxta mare magnum est patria, quae dicitur Tracia. cuius patriae plurimi descriptores fuerunt philosophi; ex quibus ego legi praefatum *miserrimum Porphyrium nec non *Livanium Graecorum philosophus., sed et *Castorium et *Lolianum atque *Arbitionem Romanorum philosophus. sed et alius dixit aliter, alius vero alio modo. ego autem secundum praefatum *Livanium inferius dictas civitates Traciae nominavi. in qua Tracia plurimas fuisse civitates legimus, ex quibus aliquantas designare volumus,

 

IV, 7 Porphyrius, Livanius, Castorius, Lollianus, Arbitio

 

inferior et superior, quas patrias plurimi descripserunt philosophi; ex quibus ego legi praefatum miserrimum *Porphyrium nec non *Livanium Graecorum philosophus, sed et *Castorium et *Lollianum atque *Arbitionem Romanorum philosophus. sed non concordarunt aequaliter in designando patrias. ego vero secundum praefatum *Livanium inferius dictas civitates de super scriptis Mysiis nominavi. in qua Mysia plurimas fuisse civitates legimus, ex quibus aliquantas designare volumus,

 

IV, 8 Aristarchus

 

item iuxta secundam Mysiam ponuntur patriae duae quae dicuntur Epiros, Pelagonia. quas patrias plures descripserunt philosophi; sed ego secundum *Aristarchum Graecorum philosophum eas nominavi. inter quas aliquantas fuisse civitates legimus, ex quibus aliquantas designare volumus,

 

IV, 9 Livanius, Hylas, Aristarchus, Castorius, Lollianus, Arbitio

 

item iuxta ipsam regionem Epyros est patria famosissima quae dicitur Macedonia. cuius patriae plurimi scriptores extiterunt philosophi, ex quibus ego legi praenominatum *Livanium, Hylas et Aristarchum Graecorum philosophus, sed et multotiens dictum *Castorium et Lollianum atque Arbitionem Romanorum philosophus: sed non aequaliter ipsam designaverunt patriam, alius dixit aliter, alius vero alio modo. sed ego secundum praefatum *Aristarchum inferius dictas civitates eiusdem Macedoniae designavi. In qua Macedonia plurimas fuisse civitates legimus, ex quibus aliquantas designare volumus,

 

IV, 10 Aristarchus

 

item iuxta mare magnum adscribitur patria quae dicitur Ellas Thessaliae, quae coniungitur cum supra scripta Macedonia, quam Ellada supra scripti philosophi qui eandem Macedoniam descripserunt, sic et eandem appellaverunt; sed ego secundum praefatum *Aristarchum Graecorum philosophum inferius dictas civitates eiusdem Elladis designavi. in qua Ellade plurimas fuisse civitates legimus, ex quibus aliquantas designare volumus,

 

IV, 11 Ptolomaeus, Hylas, Sardonius, Aristarchus

 

Iterum ad septentrionalem iuxta Oceanum nominatur patria Sarmatorum, quae confînalis existit cum praenominata Roxolania. cuius patriae multi fuerunt descriptores philosophi; ex quibus ego legi *Ptolomaeum regem Aegyptiorum ex stirpe Macedonum, sed et praenominatum *Hylas atque *Sardonium et praedictum *Aristarchum Graecorum philosophus; sed ego secundum *Sardonium ipsam Sarmatonum patriam indicavi. post quam patriam Oceanus innavigabilis esse ascribitur.

 

 

De Anonymus van Ravenna verontschuldigt zich bij zijn lezers, dat de schrijfwijze vaan de plaatsnamen in de hierna volgende Periplus niet overeenkomen met de hiervoor gebruikte schrijfwijze. De Periplus is een afzonderlijk genre binnen de geografie, waarbij de kustplaatsen rond de Middellandse Zee  worden vermeld. Het gaat om veertien trajecten van elk ca. duizend mijl, beginnend en eindigend bij Ravenna. Zowel de Anonymus van Ravenna als Guido van Pisa geven zo'n Periplus. De twee verschillen qua spelling en soms van samenstelling, zodat geconcludeerd kan worden, dat Guido van Pisa van een andere Periplus gebruik gemaakt heeft dan de Anonymus van Ravenna. Castorius zal niet zelf een Periplus geschreven hebben, want anders zouden Ravennatis en Guido daar ongetwijfeld gebruik van gemaakt hebben. Er zijn geen aanwijzingen dat de maker van de Peutinger kaart gebruik gemaakt heeft van een Periplus. Die lijkt meer belang te hebben gesteld in landwegen dan in vaarwegen.

 

V Periplus (RAVENNATIS)

 

RAVENNA - REGIO IULIA MXII mp.

 

1. Et si amat lector vel auditor et volunt subtilius scire totas civitates circa litora totius maris magni positas tantummodo unam alteri conexam, etsi eas iam totas nominavimus per singulas suas positas patrias, attamen reiterantes totas circa litora maris magni positas Christo nobis auxiliante minutius designemus: unde illico deo annuente incipientes ita eas nominavimus et nominando subicimus, inprimis Ravenna Caesarea Classis Ariminum Pensarum Fanum Sinogalias Sextias Ancona Humana Potentia Sacria Flosor Pausulas Tinna Firmo Cupra Troentino Perturno Castronovum Macrinum Pinnis Salinis Aderno Ortona Ansianum Teanum Teadem Annum Palanum Istonium Larinum Teanopilon Egritium Tacinie Pordona Atre Sipontos Anxanum Salinis Ausidum Bardulos Tirenum Naciolum Barium Turris Caesaris Dixium Ignatiae Speluncas Brindice Baletium Lupias Ydrontum Minervium Veretum Baletium Neretum Manduris Tarentum Metapontum Eraclia Anival Caulon Locris Sileon Leucopetra Regio Iulia. Supra scriptum autem circa ipsum litus maris a civitate Ravenna usque ad praedictam civitatem Regio Iulii sunt civitates sexaginta novem et supputantur miliaria mille duodecim.

 

 

Ne mireris, o lector, si nomina civitatum superius a nobis descriptarum aliquantulum discrepent ab iis quas inferius nominabimus, quia unum et idem significant, quamvis diversis nominibus nuncupentur. quod ideo a nobis factum est, quia homines diversis vocabulis abutuntur, sicuti mos illorum est et linguarum diversitas. nam sicuti divisi sunt homines in facie, ita hominum et civitatum dividitur loquela. nimirum nunquam etenim nisi casu faciem similem, loquelam eandem in hominibus civitatum diversarum reperies. revertamur igitur ad civitates iuxta litora totius maris magni supradicti positas et eas designemus.

 

REGIO IULII - ALPE MARITIMA M mp.

 

2. Iterum est civitas Columna Regia Arciades Tauriana Vivona Valentia Tenna Tempsa Clampetia Erculis Cerellis Lavimunium Blandas Cersenia Veneris Boxonia Bellias Erculam Pestum Salarium Salernum Nuceria Syrrentum Minerba Stabios Sarnum Pompeis Opolontis Merclanium Neapolis Cripta Puteolis In viniis Cumas Baias Misenon Liternum Vulturium Safon Sinuessa Menturnis Gaieta Formis Fundi Tarracina Turres Cerellos Turris albas Colostris Astura Antianum Lavinium Laurentum Hostia Tiberiana Roma Portum Augusti Astium Purgos Punicum Castro novo Centum cellis Minium Tuvellaria Gravisca Martha Forum Aurelii Armenta Ad novas Saturnie Succosa Cosa Portum Albinia Telamone Asta Umbrone Salembro Malliana Populoni Vadis Volatianis Celsilon Bullia Erculis Fines Possinis Turrida Pisis Fossis Papirianis Taverna frigida Lune Pullion Bibola Rubra Cornelia Cebula Bulnetia Boron Bexum Turres Stacile Apennina Ad Munialia Ad Solaria Ricina Genua Ficclinis Asta Nabalia Alba Decilia Vico virginis Batis Sabatis Albinganis Luco Vermanis Costa Ballenis Avinctimilio Alpe maritana. A civitate quae dicitur Regio Iulii circa ipsa litora maris usque ad civitatem quae vocatur Alpe maritima, ubi iuxta litus maris Gallici completur Italia, sunt civitates centum undecim et supputantur miliaria mille.

 

 

Si vero aliquis doctus astucia et subtilitate perniciosa, cur supradictas civitates illuc ita nominavimus et nunc inferius aliter nominando supponimus, dicat quare hoc fecimus et faciemus, respondeo id quod supra responsum est. sed quaerat suprascriptas civitates circa litus maris praedicti positas et a nobis intimatas, et legat et perlegat omnimodo eas, reperiet idem et eundem significantes et verbis paene eisdem descriptas atque enarratas. nunc ergo ad civitates eiusdem maris circa litus exponentes reiteramus et eas describimus.

 

ALPE MARITIMA - CAESAREA MX mp.

 

3. Iterum est civitas Pomune Scapiana Nicea Micalo colonia Diceorum Antipolis Orea Foro Iulii Patavi Carnarium Tegulicia Aquis Sextis Massilia Solarianum Calcaria Vicensimum Colonia maritima Fossis Marianis Nemausus Megalona Agate Calum Latara Sextantione Aquae Converantia Burret Buget Rusino Beterris Narbone Combusta Ruscinone Aquae calidae Pyreneum Deciana Iuncaria Cinniana Gerunda Aquis Bocconis Colonia Burcino Seterram Praetorium Aragona Fines Antistiana Palturiana Tarraconem Saltum Pinon Trea capita Dertosa Lubricatum Ildum Intibili Saguntum Valentia Portum Sucrone Dio Alternum Setabi Turres Edelle Celeri Lucentes Ad leones Ilice Cartago Spartaria Baria Aderia Caesarea. A civitate quae dicitur Alpe maritima circa ipsa litora maris usque ad civitatem quae dicitur Caesarea sunt civitates septuaginta et supputantur miliaria mille decem.

 

CAESAREA - UBUS MXV mp.

 

4. Iterum civitas Lenuba Macala Suel Bardesola Saldo Bamaliana Cartetia Traducta Cetraria Melaria Belone Hic invenitur fretum quod multotiens nominavimus. quod dicitur Septemgaditanum. quod dividit inter Spaniam et maritimam Mauritaniam. quod fretum exiens de mari magno Gallico Valeriaco vergitur in Oceanum occidentalem Britannicum. quod multotiens dictum fretum transiens homo circa litora maris magni in Maurorum terra mox invenitur civitas quae dicitur Bovalica Sala Tamusida Banasa Frigidis Lix colonia Tabernis Zichi Tingi colonia Parietina Portum Sigense Galama Valonice Portum magnum Cersenaria Cartenna Lar castellum Gunagus Caesarea Tipassa Ubori Ycosium Ruguniae [Rusucurus Lomnion] Rusuvicaris Cisi municipium Rusucurum municipium Lomnio Rusuvisir Rusuvis municipium Salbas Musluvion orea Chosa Itiltili Paciani Cullu Rusicade Paracia Culucia Zacca Monumentum Anibal Mazar Tacatua Sulucum Ypole regio Ubus. A civitate quae dicitur Caesarea usque ad civitatem quae dicitur Ubus sunt civitates sexaginta et supputantur miliaria mille quindecim.

 

UBUS - QUINTILIANA MXXXVIII mp.

 

5. Iterum civitas Armoniocus Diana Tunica Tabraca Ypone Zenetum Tunissa Membrone Utica Gallum gallinacium Chartingine Thunos Maxula Gumis Carpus Aquas Siminina Missua Clipeis Curubis Neapolis Pulpud Adrimeum Ruspina Lepti minus Tapsum Sublecte Acola Ruspe Usila Taparura Thenas Macomades minores Ad oleastrum Praesidium Lucene Palmam Tacapa colonia Gittit Vita Putea balenae Praesidium Fisidia Gipsarea Ammonis Sabrata Pontos Passaria Oxea Turris alba Getula Quintiliana. A civitate quae dicitur Ubus circa litora maris usque ad civitatem quae dicitur Quintiliana sunt civitates quinquaginta duo et supputantur miliaria mille triginta et octo.

 

 

 

QUINTILIANA - AGABIS MXXIV mp.

 

6. Iterum civitas Palma Mata Leptis magna Subgoli Nivergi Simadana Thubactis Rusticiana Cisternas Nadalus Dision Onusol Mulsol Ficum Praetorium Putea nigra Macumades maiores Zaures Speluncas Isina Mugud Aulazon Palmam Capsum ultimum Turre lapideum Zacasama Dicdica Tragulis Arepelonorum Anabucis Priscum Corniclanum Phinica Noetum Zau Vernicide Adrianopolis Theuchira Ptolomaida Gallis Caenopolis Balacris Apolonia Cyrene Agabis. A supra scripta civitate quae dicitur Quintiliana circa ipsa litora maris usque ad civitatem quae vocatur Agabis sunt civitates quadragiuta quinque et supputantur miliaria mille viginti quatuor.

 

AGABIS - LAUDICIA MCCC mp.

 

7. Iterum civitas Madis Paliuris Meciris Gonia Antipegoni Carduc Nemeseo Catabatimon Bogratin Aradum Nessus Parctonio Filiscum Patricon Comaron Monocaminon Almiris Tapostri Alexandria Canopon Ermupolis Tani Buto Thamui Xoin Eracleo Pilusion Gerro Cassion Ostraciana Rinocururon Rafis Gaza Ascalona Azatum Iamniam Ioppe Apollonia Caesarea Palaestinae Dora Ptolomaida Ecdilpa Tyros Sidona Piriton Palebiblios Biblos Botris Tripolis Ortosiada Antasaron Balaneis Baltum Gabala Laudicia. A civitate quae dicitur Agabis circa ipsa litora maris usque ad civitatem Laudiciam sunt civitates quinquaginta quinque et supputantur miliaria mille trecenta.

 

 

LAUDICIA - EPHESUM MXV mp.

 

8. Iterum civitas Orientis Seleucia Rosclo Alexandria cata Ison Iosson Cabulon Hire Egis Malion Cygnos Zephirion Soloe Chorichos Seleucia Trumphurion Sapedon Crunis Celenderis Arsinoe Animuria Antiochia epi Tragon Selenunte Iotapi Siedra Coracesion Cibira Side Enimidion Magidon Atalia Olivia Faselis Coridarium Limira Antifilon Pateras Telmison Patheumis Lindon Gaunon Piccos Lerimna Cnidum Alicarnasum Mindon Iason Meleton Eraclia Pira Lince Palene Micale Ephesum. A civitate quae dicitur Laudicia circa ipsa litora maris usque ad civitatem Ephesum sunt civitates quinquaginta tres et supputantur miliaria mille quindecim.

 

EPHESUM - AMASTRA MXXX mp.

 

9. Iterum civitas Cistron Colophon Tedebon Teum Smirna Tenum Cime Mirimna Elea Pitina Attalia Elatia Orofanium Adrimtin Antandro Gangaron Ysson Smynio Alexandria Troias Ilion Dardanon Habidon Lamsacum Parium Priapum Granicon Cycon Apamia Brissas Cion Pronesion Eribulion Nicomedia Lipissa Chalcidon Urion Promunturium Erba Melena Artane Filium Chelas Sagaris Ypion Bilion Licum Eraclea Sileon Tion Amastra. A civitate quae dicitur Ephesuin circa ipsa litora maris usque ad civitatem quae dicitur Amastra sunt civitates quinquaginta et supputautiir miliaria mille triginta.

 

 

 

 

 

 

AMASTRA - CHIMERIUM MXII mp. [!]

 

10. Iterum civitas Tyce Cereas Mileton Armone Sinopi Cloptasa Carusa Orgibate Zocoria Eleca Nuccamon Ezene Amissos Ancone Eraclion Cena Camila Fitane Polemonium Melantium Parnasum Zephirium Cerasumta Philocalia Cordule Trapezum Ysulime Offitiunte Medocina Solodicina Gadinio Athenas Arcabis Cessa Ruzion Apsaron Acomas Apiside Nigro Fasin Siganion Cotaisis Charientos Chobus Tasbiros Cyaneis Stelippon Nicopolis Lamiupulis Sevastolis Appatura Ceppos Stratuclis Malichi Acheon Sindice Ermonas Eteobrocon Latirita Supatos Machara Friciorin Eraucionis Britani Chimerium. A civitate quae dicitur Amastra circa ipsa litora maris usque ad civitatem quae dicitur Chimerium sunt civitates sexaginta quinque et supputantur miliaria mille duodecim.

 

CHIMERIUM - MESEMBRIA MXXIII mp. [!]

 

11. Iterum ci vitas Panthuas Nymfe Dina Ichindin Ergoga Tegine Acra Salolime Mulisinon Mucracum Alecturia Dandareon Olivapolis Poristenida Calipolis Cersona Theodosia Dosiopolis Careon Trapezus Tatale Tirice Neceranticos Thira Tiremsum Istriopolis Tomis Stratonis Calliatis Turisia Bizoris Tumo Dionisopolis Odisson Erete Mesembria. A supra scripta civitate quae dicitur Chimerium circa ipsa litora maris usque ad civitatem quae nominatur Mesembria sunt civitates triginta quattuor et supputantur miliaria mille viginti tres.

 

MESEMBRIA - LARISSA MCXIII mp.

 

12. Iterum civitas Achialis Apollonia Thera Burticon Scileti Filias Fimea Scicas Constantinopolis Regium Eraclia Perithon Eraclia Gothis Machron Tycos Leuce Sestos Cela Callipolis Afrodisia Apri Enos Syrasele Frolanis Dimis Traianopolis Tempira Mitoliton Brindice Porsulis Cositon Topiron Acontisma Neapolis Philippi Amphipolis Apolonia Melisirgion Thesalonici Pella Beroea Acerdos Bada Anamon Dium Sabation Stenas Turiste Tenus Lubion Olimpium Larissa. A supra scripta civitate quae dicitur Mesembria circa ipsa litora maris usque ad civitatem quae dicitur Larissa sunt civitates quinquaginta una et supputantur miliaria mille centum tredecim.

 

 

 

 

 

 

LARISSA - DURACHIUM MXII mp.

 

13. Iterum civitas Grannona Falaphari Falsarivum Tapedon Thermopylas Scarpias Elatia Cheronia Chronias Thespias Plateas Pyreon Athenas Eleusina Megara Stomis Corinthon Cenchreae Epidauron Maleon Boas Asopon Pythion Arcadia Lacedemonia Messene Asine Methone Pylos Cyparisca Samachon Olia, Olimpidia Etide Cylene Dimis Patras Egion Egira Sicion Chele. Item praedicta civitas Stomis Creusa Antheton Anticera Evantia Naupastores, Naupactos Calydon Evenus Acheloum Alosum Perdoriptum Acianiapolis Glicisme Diana Butaroton Penice Acroceaurion Alona Apollonia Apsum Genesis Durachium. A supra scripta civitate quae dicitur Larissa circa ipsa litora maris usque ad civitatem quae nominatur Durachium sunt civitates sexaginta una et supputantur miliaria mille duodecim.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

DURACHIUM - RAVENNA MXVI mp.

 

14. Iterum civitas Lissum Scodris Butua Decadoron Bicinion Epitauron Assidium Bretorum Turres Narrona Praetoria Biston Aronia Oneon Nerente Ionopen Spalatrum Dianion Salona Siclis Tragurion Praetorium Caesaris Praetorium magnum Aurasione Tambia Rider Scardona Impletus Arausion Nedinon Iadera Enona Agit Corinthon Argerunton Bigi Ospela Publisca Senia Turres Raparia Tharsaticum Lauriana Albona Arsia Nesatium Pola Revingo Parentium Neapolis Humago Siparis Silbonis Pirano Capris Tergeste Adbessicin Foroiulium Putiolis Aquileia Concordia Altinum Tarbision qui et Tribicium dicitur Patavium Monssilicis Prosilia Adestum Adrianopolis a qua mare Adriaticum a quibusdam nominatur, item civitas Adre et supra scripta Ravenna. A supra scripta civitate quae dicitur Durachium circa litora maris usque ad superius dictam civitatem Ravennam sunt civitates septuaginta duo et supputantur miliaria mille sedecim.

 

15. Ecce totum mare magnum circumeuntes civitates circa ipsius litora positas, vel aliquantas quarum territoria usque ad supra scriptum mare pertingunt et iuxta ipsum reiacent non longe quod discrepet, minutius designavimus, et sunt simul in unum civitates octingentae quinquaginta duo, et supputantur XIIII mille miliaria et CCCCCC et XX miliaria.

 

Nullus autem aestimet quod per ignorantiam supra scriptas patrias reciprocabiliter aut inter varietates designavimus, dum quandoque iuxta Oceanum, quandoque ad mare magnum positas nominavimus. nos denique arbitramur quod non inconsulte eas ita exposuimus, sed dum inchoavimus eas aut ab Oceano aut a iugo montium, ordinabiliter eas exposuimus usque ad mare magnum : quanquam ad mare pertinximus magnum, rursum reiteravimus, ut dictum est, aut a iugo montium aut a praedicto Oceano dilatissimo. sed quod multiloquium mittamus aestimavimus.                                                

Periplus (GUIDO)

 

RAVENNA - REGIUM MXII mp.

 

69. Si subtilius scire voluerit totas circumquaque parte per litora maris positas ordinatim unam post alteram, quamquam eas iam in propriis patrias nominaverim, tamen reiterans Christo favente minutius designabo, incipiens ab urbe Ravenna Cesarea Classis Ariminum Pensaurum Fanum Senecalia quae Senegallia Sextia Anchona Numana Petentia Sacraria Floxora Pausula Inna 70. Firmum Cupra Troentina Peturnum Castrum novum Macrinum Pinnis Salinis Adernum Ortona Ansianum Teade Annum Pallannum Istonium Lacrinium Teanopolum Ergicum Ocinia Pordona Atre Sipontus Anxanum Salinis quae et Salpia Aufidiena pro qua nunc Canne 71. Bardulos quae et Baruldes Tirhennium quae et Trana Melfis quae et dicta prius Turris Natiolum quae nunc Ravennacium vocatur Sibaris id est Baris Cecilia oppidum Moles Turris Cesaris quae nunc Polimanum Barium quae et Monopolis Augnatium Spelunca Saunium Valetum vel Valentium quae et Carpinium Brundisium Liccia Ruge Ydrontus Minervum Beretos quae nunc Leuca Yentos quae nunc Augentum 72. Valentium Lubias ubi nunc est Calipolis Amandrinum Saturum Mesochorus Tarentum Metapontus Senasum Turris Pellia Crotona Facenium Annibal. Item iuxta fretum quod inter Siciliam et Calabriam Italiae dividit est civitas quae dicitur Caulon Locris Scilleum Leucopetra Regium. Porro a prephata urbe Ravenna usque ad hanc Regium per hora maris civitates sunt LXXVII et supputantur miliaria mille duodecim.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

REGIO - MARITIMA M mp.

 

73. Iterum Columna Regia Arciades Tauriana Amantea Angellum. 74. Item iuxta mare magnum Gallicum quod Tyrrenum civitas est Bibona Valentia Tenno Tempsa Clampetia Herculis Cerellis Laminium Blandas Cesernia Veneris Buxonia Bellia Herculia Pestum quae est destructa nunc Silarium Salernum Nuceria Amalfi Minerva Siratum vel Sirrentum Stabium Sarnum Pompei Oplontis Merclanium 75. Parthenopis quae et Neapolis Cripta Puteolis In viniis Cumas Baie Misenum Uturnum Vulturnum Safum Sinuessa Menturnis Caieta Formis Fundis Terracina Turres Circeia Cerellos Turris alba Clostris Astura Antium Lavinium Laurentum Lausentum Ostia Fiberina. ab hac distat urbs Roma ad solum Fiberinum miliaria XII.

 

76. Portum Augusti Astium Purgus Punicum Castrum novum Centum cellis Manium Tuellaria Gravisca Martha Forum Aurelii Armenta Nova Saturnia Subcosa Cosa Portum 77. Albinia Telamona Asta Umbrona Malliana Populonia Vadis Volatianis Celsinum Ballia Herculis Fines Pisines Turrita Pisis, quae civitas praedicta in Tuscia a Pelopide Tantali filio constructa et aedificata est, apud eam exulans. 78. Fossici Papirianis Taberna strigida Lune Pulium Vigola Rubra Cornelia Cebula Munecia Boron Rexum Turres 79. Statine Appennina Ammonilia Ad Solaria Recima Genua Ficlinis Asta Navalia Alba Vicilia Vicus virginis Vatis Sabbatis Albingani Loco Germinis Costa Balenis Vigentimilium Alpis maritima. A civitate ergo Regio usque ad hanc quae vocatur Maritima miliaria mille supputantur et sunt civitates centum viginti.

 

 

 

 

 

 

 

 

ALPE MARITIMA - CAESAREA AUGUSTANA MX mp.

 

80. Deinde civitas Pomona Scapiana Nicea Nicalon colonia Tegulicia Aquis Sextis Masculla Solarium Calcaria Vicesimum Coloniam maritimam Fossis Marianis Nemaus Mediolana Agate Calum Latera Sextantiona Aque Converantia Burret Bugeth Rusinum Uterris 81. Narbona Cobusta Perurinova Aque calide Iuncaria Viniana Gerundia Aquis Buconis Colonia Burginum Seterra Praetorium Arragona Fines Ancistiana Palturiana Terragona Saltum Pinum Tria capita Dertosa Laubricatum 82. Ildum Intibili Saguntum Valentia Sucrone Dinium Alterum Setabi Turres Edelle Celeris Ad lennes Ilice Cartago Partaria Varia Abdera Cesarea Augustana. A predicta civitate Alpis maritima usque ad hanc Hispaniae Cesaream Augustanam civitates sunt LXXIIII et supputantur miliaria mille decem.

 

 

 

CAESAREA AUGUSTANA - UBBUS MXV mp.

 

83. Ab hac quoque civitas est Lenuba Macala Suel Sabessola vel Bardesola Saltum Bamaliana Gartecia Transducta Cetraria Melaria Belona. 84. Hinc invenitur fretus qui dicitur Septem. qui de mari Gallico Valeriaco mergit in Occeanum occidentalem Britannicum, quique Gaditanus vocatur. quem transfretans homo in litore maris magni provinciae Maurorum, Africae finis vel principium, inveniet civitates Bovalicam Salam Tamanusidam Banasam Frigidis Lix coloniam Tabernas Zichim Tingin colonia Paretina Portum Sigensem Calama Valonice Portum magnum Cersenaria. 85. Lar castellum Cunagus Cesarea Tipassa Ciborim Icosium Rusgimia Rusicorus municipium Lomnium Rusubisim Rusuvicaris Casi municipium Ionmon Rusuvis municipium Salbas Musluvium orea Chosa Itiltili Patia 86. Cullum Rusicada Parasica Colocia Zaccha Monumentum Annibal Mazar Tacatua Suluccum Ypona regia, in qua gloriosissimus et omnium doctor affluentior doctor sanctissimus resplenduit Augustinus. Ubbus. Igitur a civitate praelata Cesarea Augustana usque ad hanc praemissam Ubbum per ora maris civitates sunt LX et supputantur miliaria mille quindecim.

 

 

UBUBUS - QUINTILIANA MXXXVIII mp.

 

87. Praeterea post has civitates est Armoniacus Biana Tunida Tabracha Ipposretum Tumsa Menbrona Utica Gallum gallinaccium Kartago maxima regalis inclita fortissima opulentissima atque nobilissima, quam robustissimus Christi martir et pontifex Ciprianus diverso dogmatum nectare, poematum quoque ac sophiae cultibus floridam praebuit. 88. Thunos Maxula Gumina Capos Aquas Siminina Missua Clyppeis Curum Neapolis Pulpite Adrimetus. ex hac sancti duodecim fratres et martyres, e quibus famosior sanctissimus nominatur Orontius, oriundi probantur, qui Italiam, una apud urbem Beneventum conditi, suis miraculis illustrant. 89. Ruspina Lepti minus Tapsum Subiecte Accola Ruspe Usila Taparura Themanas Macomades minores Ad oleastrum Praesidium Fresida Gypsarea Ammonis Sabrata Pontos Passaria Oxena Turris alba Getua Quintiliana. Porro a civitate Ububus usque ad hanc Quintilianam civitates sunt LII et supputantur miliaria mille XXXVIII per litus Africae.

 

QUINTILIANA - AGABIS MXXIIII mp.

 

90. Hinc civitas est Palma Mapta Paletis magna Subgoli Nivergi Simadana Thubactis Rastitiana Cisternas Nadalus Dision Onusol Musol Ficum Praetorium Putea nigra Macitapades maiores Zures Speluncas Iscina Mugud Aulazon Alma 91. Capsultimum Turris lapidum Zacasama Didicca Trigulis Arepoenorum Anabucis Priscum Corniclanum Plunica Noetum Zatum Vernicida Hadrianopolis Theuchila Ptolomaida Callis Coenopolis Balatris Apollonia Cyrene Agabus. Ab urbe denique Quintiliana usque ad hanc Agabis per ora maris civitates sunt XLV et miliaria colliguntur mille XXIIII.

 

 

AGABIS - LAUDICIA MCCC mp.

 

92. Dehinc civitas est Mandis Paliuris Meciris Sonia Antipegonia Cardum Nemesium Catabatimon Bugratim Nessus Paretonium Filiscum Patricum Comarum Monocaminum Almiris Tapostri Alexandria regia, cuius ambitus milium LX fuisse dicitur. in qua farus altissima, quae miraculum unum de septem orbis miraculis, secundum a Romano ponitur. hanc venerabilis evangelista Marcus consecrans unam e quattuor generalibus Christi ecclesiis statuit. 93. Canobum Ermupolis Tani Buti Thamum quae Thanus vel Taphnis est Ixion Heracleum Pilusium Gerra Cassion Ostracina Rinocoruron 94. Rasis Gaga Ascalona Azotus Lannia Ioppe Appollonia Cesarea Phalestinae Dora Ptolomaida Ecdilpa Tyrus Sidonia Vitiron Pale Biblos Biritos Botris Tripolis Ortosiada Axtasalon Balaneis Valtum Gababa Laodicia. Denique ab Agapis civitate per protensum litoris usque ad praefinitam Laodiciam civitates sunt LVI et numerantur mille tredecim passuum miliaria.

 

LAUDICIA - EPHESUM MXV mp.

 

95. Et hinc civitates Orientis Seleutia Rosclum Alexandria minor cata Isson Catabolon Hyre Egis Mallion Cygnos Zephirion Solde Curicus Seleucia Trophirion Sarpedon Crunoi Kelendris Arsinoe Anemoria Antiochia magna (quam dominus Petrus apostolus suo pontificatu sanctificans unam e quattuor generalibus mundi ecclesiis sancxit) epi Tragon 96. Selerante Iotapis Siedra Caracesium Cibira Silde Eurimidion Magidone Attalia Olivia Phaselis Coridalion Limira Antisilon Patera Telmison Pathemis Lidia Gaunon Picos Lerinna 97. Cnidon Alicarnasos Mindon Iaason Meleton Heraclea Pira Imote Palene Micale Ephesus, quam sanctus Iohannes theologus apostolus et evangelista irradiatur. A Laodicia ergo usque ad Ephesum iuxta litora urbes LIII positae sunt et miliaria mille XV supputantur.

 

EPHESUM - AMASTRA MXXX mp.

 

98. Directe quoque civitas est Cistron Colophonea Lebedon Teum Smirna Tennon Sime Mirea, quam divinus pontifex supra dicta Patera oriundus sanctus Nicholaus illuminat. 99. Elea Pitina Attalia Ellacia Orphanion Adrimitin Antandron Gangaron Ysson Smiemon Alexandria Troada, quae Ilium seu Dardania dicta est, Abidus Lampsacon Paroum Priapion Gramicon Kyzicon Apamia Cion Prenctos Eribulon Nichomedia regalis nobilis et olim opulenta, quam inter complures martires ac sanctos perendie splendidissimus atleta Christi Pantaleon suis virtutibus in toto terrarum orbe clarificat. 100. Libissa Chalchidon aeque famosissima, quam Christi virgo et martir Eufimia licet in urbe regia quae huic contigua est tumuletur ob barbarorum incursum suo martirio suisque virtutibus facit celeberrimam, Ieron Promuntorium Angusti, quod de Ponto mergit in Propontidem, quodque catena una munitur ferrea, Herba Melena Arcene Silion Chelas Sagaris Ypion Billeon Licion Sileon Cyon Amastram. Ab urbe ergo Epheso per varios reflexus sinuosi litoris usque ad praescriptam Amastra, in qua sanctus martyr Iacintus recubans novis lampat prodigiis, civitates sunt quinquaginta et miliaria mille XXX colliguntur passuum.

 

AMASTRA PAFLAGONIAE - CHIMERIUM MCC mp. [!]

 

101. Item civitas Tice Saeera Militon Armone Sinopi Clopatassa Carusa Orgibate Zacoria Ebeta Nauctacmon Ezena Amissos Ancone Heraclion Cenae Camilia Fitane. 102. Polemonium Malanchium Parnasum Zephirion Cerasunta Filocalia Cordulen Trapezunta Isulyne Ofiunte Medocina Solacina Gadimon Athina Arrabis Cessa Rithion Apsaron Bosphoron. 103. Acomasin Apiside Nigro Fasin Sigamon Cotaisis Charientis Chobus Tasbiros Cianeis Stelippon Nicopolis Lamiupolis Sebastobolis Apatura Ceppos Stratualis Malichin Acbeon Sindice. 104. Ermonasa Etkobrocon Latirita Suppatos Machara Friciorin Eraucionis Bitam Chimerium. A civitate praenominata Amastra Paflagoniae per ora Ponti usque ad urbem istam Chimerium civitates LXV, et supputantur mille duocentum miliaria.

 

 

CHIMERIUM - MESEMBRIA MXIII [!]

 

105. Item civitas Panthua Nimphe Dine Ichigin Eygoga Teagina Acra Salolime Munisinon Muracum Allecturia Daldereen Olivapolis Bomstenida. Porro a civitate praenominata Chimerio per litus Ponti usque ad civitatem Mesembriam Traciae civitates sunt XIIII et scribuntur in numero miliaria passuum mille XIII.

 

 

 

 

MESEMBRIA - LARISA MCXIII mp.

 

106. Deinde civitas Anchialis Apollonia Thera Burticon Scillea Philias Fimea Scycas Bizantion quae nunc Constantinopolis est, urbs regia et insignis, nova Roma, vestiens diadema totius cum purpura orbis. 107. Regium Heraclea Perinthon Heraclea Gothis Magrotichos Lucen Sextus Cela Calipolis Afrodisia quae nunc Redesto territorium. 108. Apris Enos Sirasceli Prolanis Dimis Traianopolis Tempbra Mitoliton Prindice Porsolis Confiton Topiron Vicontissima Neapolis quae nunc Christopolis Philippis, quibus apostolus epistolam ad Philipenses scribit, Amphipolis Appollonia Mellifligri Thessalonici, ampla nobilis ac venusta, cui apostolus Paulus divinam scripsit epistolam, quamque gloriosissimus et oleo pietatis c tumulo sacro dapsiliter exundans martir sanctus irradiat Dimitrius. 109. Pella, solium regni quondam Macedonici, in qua Alexander magnus exortus est, Boroea Archelos Arulos Bada Anamon Imera Dium Sabacium Senas Thurista Tenos Lumbion Olipyon Larisa, urbs regni Mirmidonum, in qua regnavit Achilles famosissimus, quam modo melius sanctus martyr Achilleus illuminat. Itaque a civitate praelata Mesebria per ora maris usque ad nominatam Larisam urbem civitates sunt quinquaginta quinque et miliaria supponuntur mille centum tredecim.

 

LARISA - DURACHIUM MXII mp.

 

110. Ab hac autem civitas est Grannona Phalaris Pharsalium Tapedon Thermopila Scorpia Elacia Cheroni Chromia Thespia Platea Pireon Athene, philosophorum et oratorum quondam genitrix, in qua divinum lumen atque inextinguibile non in templo quod prophetae olim a Iasone rege dei genitrici semperque virginis Mariae conditum miro sumptu miroque lapide est, ut cernitur. 111. Eleusina Megara Stomis Corinthos, cui divinus apostolus duplicem destinavit epistolam, Cenchris Epitauron Maleon Boas Asopon Pithion Archadia Lacedemonia urbs Menelay, ex qua Patres Priami filius ad perditionem Troiae rapuit Helenam, Messena Asinne Machona Pilos Cyparissa Psamachon Olimpiada Eytide Cylene Dimis Patras: hanc urbem principis apostolorum germanus sanctus apostolus Andreas suarum per crucem depositione reliquiarum nobilitavit. 112. Egea quae Egeon, ex qua sancti Cosmas et Damianus anargiri filio sanctissimae Theodotis exorti sunt, Egira Sicion Naupactos Calidon Ebenos Achelous Aiofus Perdoriptum Actranicopolis Slicisme Diana Butarutan Penice Acroceraunium quae et Butrehntos Aulona: hanc sanctus martir Danax sanctificat: Appollonia Apsum Genesis. 113. Epidaurus, quae nunc Dirachium, amplissima olim ac famosissima. haec a Zitho fratre Amphionis condita, inventore scilicet lirae, inter cetera sui ornatus Asclepium habuisse fertur. quae dum a consulibus Romanorum per legatos posceretur ut sibi de prestantioribus suis insignis aliquid largiretur, dum arbitrantur se susceptori Asclepium, draco inmanissimus adveniens eam medietenus quasi salutans pertransiit, ac neminem laedens in prora navis legatarum semet composuit, et cum eis Romam usque perrexit, ac sic Romam ut praemissum est pro Asclepio draconem impiissimum sunt adepti. in ea quoque postmodum sanctus Andreas apostolus unum de septuaginta apostolis episcopum ordinavit, qui primo nomine Cesar dictus est, nunc vero Astius a civibus eiusdem urbis nominatur; qui postquam eos emundatis squaloribus tenebrarum ad lucem veritatis Christi praedicatione perduxit, ibidem martirio coronatus quiescens immensis choruscat virtutibus. hanc etiam splendidissimus levita et martyr Ybasus cum suis sociis illustrat, qui Athenis oriundus apud praemissam Apolloniam martirio coronatus est, indeque advectus cum sociis et sanctis peregrinis signorum virtute ab invisibilibus atque visibilibus hostibus confert munitam. A supra dicta igitur Larisa per hora maris usque ad hanc ab Anastasio imperatore restauratam quam nunc cernimus Dyrachium civitates sunt quinquaginta septem et supputantur miliaria passuum mille duodecim.

 

DIRACHIUM (EPIDAURUM) - RAVENNA MXVI mp.

 

114. Hinc quoque civitas est Pistrum Lissum Diode Codras Buccinium Budua Decadaron Epitauron ubi nunc est Ratisium Assidium Praetorium Turres Narona Praegoria Biston Aronix Oneon Nerente Iunope. 115. Spalathon Dianion Salona Siclis Tragurium Praetorianum Cesaris Praetorium magnum Arausiona Timbia Ridder Scardona Impletus Arausionium Neclinum Iadora Ebona Agit Corinthon. 116. Argerunton Bigi Ospella Publisca Senia Turres Raparia Tharsaticum Laureana Albona Arsia Nesacium Pola Remigium Parentium Neapolis Humagum Sipparis Silbonis Piranum. 117. Capris Tergeste Alessiccion Foroiulium Puciolis Aquileia nobilis et olim inclita: hanc Attila saevissimus cepit et diruit: Concordia Altinum Trabitium Patavium, quam elapsus Achivis Antenor ..... Mons sylicis Prosilia Adestum Adrianopolis et praemissa Ravenna. Per sinuosa igitur litora Dalmatiae Liburniae et Venetiarum a praescripta urbe Epidaurum nunc Dirachium videlicet usque ad saepe dictam urbem Ravennam civitates sunt LXXII et miliaria passuum mille XVI colliguntur.

 

 

18. Notum igitur mare mediterraneum quod Occeano circumdatur et magnum appellatur circumiens civitates quae in eius litore sitae sunt et earum quae non diu procul positae territoria litoribus confinantur ordinatim designavimus, quae scilicet in summam DCCCLII colliguntur, miliaria vero passuum X . D. XXI supputantur.

 

 

16. Quod si minime nostrae fragilitatis fefellit mens, sicut nos philosophorum instruxit astucia, aut ut super scriptum est, dum transmetatae sunt plurimae gentes, ut barbarus mos est, forsitan modo aliter appellantur. nam omnes prolatas patrias mundi, Christo nobis philosophorum adiuvante munimine , alterius ex quolibet latere conexam designavimus. et fortasse aliam intentionem quispiam proposuerit, adserens quomodo aequales portiones acceperunt filii Noë, cum dictum sit ad occasum finem habere Asiam superius dictam Aethiopiam Trogloditorum, ubi secundum praefatam supputationem tertia hora diei super designationem quasi adimpleta est; portio equidem Cham tam longissima evenisset, quae pene quinque in se accipiat horas diei; et Europa tam diu longissima demonstratur, quae quatuor horas diei accipit et plurimas noctis. ad quod dicendum est quia sicut plerique sancti patres, inter quos fuit dicens Epiphanius ter beatissimus Cypri archiepiscopus in suo eloquio, quod aequales portiones filii Noë acceperunt, id est Sem Asiam cum suis insulis, Cham Africam simili modo, Iaphet vero Europam pari vice, sed dum ipsa Asia nimis in latitudinem, id est a mari magno usque in Oceanum extenditur, ideo in ea tantummodo tres quasi horae diei supputatae sunt, aliae ex parte horae noctis in ipsa portione Asiae evenerunt. nam praefata portio Cham arta ad mare magnum Africae usque in Oceanum Mauritaniae esse dignoscitur; sed magis in longitudinem, id est a supra scripta Rinocururon, quae est inter Palaestinam et Aegyptum, usque ad fretum Septemgaditanum protenditur, et ideo quasi pene quinque horae diei in eadem Africa supputatae sunt. nam de supra scripta Europa et multotiens dicta Asia et supra scripta Africa, quomodo aut qualiter ponuntur, Christo iuvante iam subtilius supra exposuimus. Diversis etenim alter cationibus expletis necessarium duximus supponendum doctrinam adhuc super quibus insulis tradere, doctilemque te ex omnibus reddere, ut possis, amice carissime, cum gaudio aeternam gloriara possidere. nimirum deo non contraria proponimus et deo auxiliante ei placentia subministrabimus. nunc insulas per diversas colforas, hoc est flexus Orientis ex Oceano pertinentes, id est quae per colfum Persicum et colfum Arabicum atque colfum Hyrcanicum ponuntur, seu in toto mari magno, Christo nobis iuvante subtilius enarremus et enarrando supponimus.

 

17. In colfo vero Persico ex Oceano summae partis meridianae pertinente sunt diversae insulae, ex quibus et nominare volumus, id est Ogiris Oracea Durcadena Racheros Orgina Casara Cataga Ostana Ciprusa Tagna Ilodes Morcanaxia Aspiate Cirta Tirus Mapilide Cersonis Protarute Poleaponessos Thilos.

 

18. In colfo autem Arabico ex Oceano meridianae partis pertinente, et qui mare Rubrum dicitur, sunt diversae insulae, ex quibus aliquantas designare volumus, id est Dionoristene Sabeone maior Sabeon mediana Sabeon minor Prospegon Saba Ete Cornaus Ypostrate Proasprum Amaus Martis Cleopatris Afrodisinis Pordiana Memea Polenessos Rachios Polices Assima Scopas Ocene Insulia Cetrea Sela.

 

19. In colfo vero Hyrcaniae Isson ex Oceano summae partis septentrionalis pertinente inveniuntur insulae quae dicuntur Talartica Virnalis insulae Silvestri. Vero in mari magno spatioso per diversa loca multae insulae inveniuntur, ex quibus plurimas nominare volumus, id est in colfo Pontico ex ipso mari magno pertinente dicitur insula Achillis, quae est a fronte superius dicti Danubii maximi fluminis. A parte vero quasi meridiana in ipso colfo Pontico est insula quae dicitur Cafnusia, iterum insula quae dicitur Cerasus.

 

20. In colfo autem orientali ex ipso mari magno pertinente est insula splendida quae dicitur Cypros; in qua plurimas fuisse civitates legimus, ex quibus aliquantas designare volumus, id est Tamescon Cathion Thermithus Salamina Cythara Cernia Lapheton Soloe Arsinoe Pafos Palopaphos Amathus. Per insulana Cypri transeunt plurima flumina, inter cetera unus qui dicitur Basileus, qui ingreditur in mari magno a parte quasi Syriae. alius vero fluvius dicitur Licus, qui ingreditur in mari magno. A parte Syriae est quasi iuxta supra scriptam Cyprum insula quae dicitur Stira insula Arados. Sunt etenim in ipsa regione maris, id est ex latere praedictae Cypri, insulae quae dicuntur Chelidoniae, iterum quae dicitur Rodos.

 

21. Iterum per diversum mare magnum plurimae ponuntur insulae, id est Serusa Caramen Nidus Coos Samos Monisia Thasos Carphatos Micavelos Syron Porsium Lesbos qui et Metilini Lembui Thons Reise Cirros Cyrise Delos Limnos Leuce Camnos Canos Dionissa Sime Napatos Zaphire Sericus Andros Lepinthos Carenus Cerus Leuse Gaunon Castos Cretam quae et Crete dicitur, in qua plurimas fuisse civitates legimus, ex quibus aliquantas designare volumus, id est Dicta Ierapina Blentia Liberithon Arpade Litium Chersonessos Gnosos Cadistum Eraclium Cortina Sibrita Eletherna Lappa Abtera Cydonea Cisamos Cantano Lison Ledonia Libena Tissia Inita Dictunis. Iterum est insula non longe a terra Europa quae dicitur Egena Zephyra minos Alisos Epira Cibera Alesos Olfaris Diabate Eucira.

 

22. Est cersonissus, id est a tribus partibus maris circulata et tantum unum augustum habens terrenum introitum, qui dicitur Peloponissum et Achaia. in qua cersonisso plurimas fuisse civitates legimus, ex quibus aliquantas circa litora maris designantes iam plura nominavimus. sed tarnen quia multi philosophi ipsam cersonissuin inter insulas adscripserunt, necessitatem habemus et nos eam inter insulas adscriptam civitates eius liquidius designare, id est Stomis Corinthon Cencris Epitauron Muleon Boas Assopon Cition Acardiam Lacedemonia Mesene Motona Pylos Cipparissa Samachon Olimpiada Etide Cilene Dimis Patras Egion Egira Sitiora Leche. Item ad aliam partem sunt in ipsa cersonisso civitates, id est Micenis Argos Melena Megalopolis Tegeas Micena, quae confinatur cum territorio supra scriptae civitatis Corinthion. Per quam cersonisson transeunt diversa flumina, inter cetera quae dicuntur, Pictis Leutis Alfos Eurotis Melas Iaon. Iterum est insula quae dicitur Iacintus Ithacim Alimani Leucada Cephalonia Astin Paxon Saxona Cassiape. 23. Ad pelagum Tyrrenicum magnum in mari Gallico non longe ab Italia est insula quae dicitur Sicilia, in qua plurimas fuisse civitates legimus, ex quibus aliquantas designare volumus, id est Siracusa Catena Tauromoeni Mesciana Dianae Tindareon Agathinon Calao Alesa Capaiodo Termis Solantum Panurmon Segesta Drepanis Libibeon Iabodes Selinis Tonocum Portum Pitharon Cassaria Ina. Iterum iuxta supra scriptam civitatem quae dicitur Panurmon est civitas quae vocatur Nisura Cytacia Parapon Prestus Motuo Acris Mutaca Egestia Caripa Hyle Calvisiana Agrietum. Iterum ex alia parte iuxta supra scriptam civitatem Panurmon est civitas quae dicitur Erbita Malistrata Prachara Agurion Mestratcm Enna. Per quam Siciliam transeunt plurima flumina, id est Cassum Catimon Sotitas Anaposalios Onganum Giprum Lilie Stina Litessa Asignus Ascada Ennulus Lirias Selbiscos Arethusa Alchiona Maus Solia Assosina Imera Sisma. Iterum non longe ab ipsa Sicilia sunt insulae quae dicuntur Erculis Lipparis Stroile Pagnarea Vulcana Didimi Enicodes Basilidin Erigodes Ostodes Gilia Thurribus Sibrorum Cuniculari Ficaria Cossura Cabios Coene Melete. Iterum ad aliam partem Siciliae est insula quae dicitur Lampadusa Gaulos Pantalasca Gaulometin. 24. Nam in colfo occidentali in ipso mari magno litore Dalmatiae seu Liburniae atque Istriao sunt insulae inter ceteras quae dicuntur, id est Corcora Isia Sacra Brazia Faria Solenta Boa Leporaria Poraria Teraria Solenta Didraa Sera Biperaria Celentum Figlina Rubricatas Artion Dicera Nisiris Sarona Malata Cissa Egodes Distrete Curricus Absarus Primodia Moa Erafronia Pullaria Ursaria Cervaria. Sed et aliae plurimae insulae in ipsa regione ponuntur, sed modicae, et ideo eas taciturnitate commendamus. 25. In patria vero Venetiae sunt aliquantae insulae quae hominibus habitantur. sed et litus finibus Apuliae est insula quae dicitur Amonte vel Tremetis. In colfo autem Gallico diversae ponuntur insulae, ex quibus aliquantas designare volumus, id est Erculis Pertum Boaris Bobenia Egimoron Galata Cercina Crocia Ennavia Pontias Iobus Planisia Illuda Capraria. 26. Iterum est Insula quae dicitur Sardinia, in qua plurimas fuisse civitates legimus, ex quibus aliquantas designare volumus, id est Caralis Angenior Sulci Sartiparias Neapolis Othoca Tarri Bosa Annuagras Corni Turris Librisonis colonia Iulia Adselona Sacerci Vivio. Item iuxta supra scriptam civitatem Caralis est civitas quae dicitur Nora praesidium Aquae calidae Neapolitanorum Eteri praesidium Castra felicia. Iterum ex alio latere iuxta supra scriptam civitatem Caralis est civitas quae dicitur Assinarium Saria Sariapis Sarpach Carzanica Custodia Rubriensis Piresse Patrapanie Ignovi. Transeunt autem per ipsam Sardiniam diversa fluinina, inter cetera quae dicuntur, id est Borcani Maceo Sulcis Ortaronis. 27. Iterum est insula quae dicitur Corsica, in qua plurimas fuisse civitates legimus, ex quibus aliquantas designare volumus, id est Marinianis Colonia Iulii Turrinum Coenicum Agiation. Iterum iuxta litora maris Gallici Italiae sunt modicae insulae id est Gorgona Capraria. Iterum iuxta litus maris provinciae Septimanae sunt insulae, ex quibus aliquantas nominare volumus, id est Steronsdeca Terlenia Veneris. Item in ipso mari Gallico Valeriaco iuxta litus Spaniae sunt aliquantae insulae, ex quibus aliquantas nominare volumus, id est Simnesia Valearis maior Libissa Maco Valearis minor Ofiusa Actima Ebusa Gabis. 28. Terminantes denique Asiam Africam seu Europam, ad supremum ut dicamus completur universus mundus, a parte primae Orientis Indiae Dimiricae Evilat habens ipse mundus finem deo nostro tantummodo cognitum, quia, ut diximus, nulli hominum permissum est finem eiusdem primae Orientis Indiae Dimiricae Evilat reperire. dextrae vero partis praedictae Indiae Dimiricae Evilat invenitur Oceanus qui tangit Indiam tertiam maiorem quam praediximus Thermanticam. sinistrae autem partis praefatae Indiae Dimiricae Evilat reperitur Oceanus Sericus Indiae Bactrianae: ad Orientis plagam propter ulvam innavigabilis esse ascribitur. Ad partem vero meridianam habet totus mundus finem Oceanum qui venit de praedicta India Thermantica Elamonte. qui Oceanus tangit Persas, Arabas, Aegyptum inferiorem, Aethiopas Auxumitanos, Aethiopas Candacissos, Aethiopas Trogloditorum, Aethiopas Garamantium, Aethiopas Biboblatis, deinde Mauros Peras Salinarum, iterum Mauros Egel, usque ad fretum quod superius nominavimus quod dicitur Septegaditanum. Ad partem vero septentrionalem habet totus mundus finem praedictum Oceanum qui venit de India Serica Bactriana et portas Caspias. qui Oceanus tangit Scythiam heremosam. iterum Amazones, ubi eas, postquam egressae sunt de montibus Caucasis, fuisse legimus. postmodum tangit ipse Oceanus Roxolanos necnon Sarmatas , item Scythas , postmodum Rereferos et Sisdefennos, verum etiam Germaniam, ubi egit habitare Danos necnon Saxos, etiam Frixos. Ad partem autem occidentalem habet totus mundus finem Oceanum qui tangit Galliam Belgicam et Germaniam, quam modo, ut diximus, Francorum possidet generatio, item Britaniam et patriam quae dicitur Nistricus. sed non de insula Britania quae infra Oceanum existit dicimus, sed haec Britania intra Europam esae dignoscitur. postmodum tangit ipse Oceanus Guasconiam, quae Equitania dicitur et nunc Spanoguasconia, verum etiam totam Spaniam usque, ut dixinius, ad fretum Septegaditanum. qui supra scriptus Oceanus, etsi non permittitur iussu factoris totus navigari, attamen ipse girat totum mundum, sicut alii dixerunt philosophi. nam, ut alii affati sunt, credendum est quia post Indiana Dimiricam Evilat, id est in primo Oriente, nullo modo ipse Oceanus ab hominibus inveniatur, quia, ut dictum est, creatori omnium tantummodo cognitum est. nam praefatum munduni et ipsi Oceano circumseptum decreverund. 29. Nos autem diximus finem totius orbis terrae exceptis insulis quae ponuntur per diversas partes in Oceano dilatissimo, ex quibus aliquantas Oceani insulas iam supra nominavimus; sed eas reiterantes et reliquas quas legimus Christo domino adiuvante, ut dictum est, designare cupimus. In Oceano vero Indiae Thermanticae Elamice, id est hac extrema parte meridiana, sunt diversae insulae, ex quibus aliquantas designare volumus, id est Ypode Iamnesia Silefentina Theron Argire Atyron Colera Agathodimon Sinda maior Opta, item Afrondiscolias. Item et in ipsam extremam partem meridianam est insula quae dicitur Taprobane valde splendidissima, in qua decem civitates fuisse nominatissimas legi, ut testatur mihi Paulus Horosius sapientissimus Orientis perscrutator. Item est insula in eandem partem in eodem Oceano quae dicitur Chrisi, id est aurosa. Iterum Ingeis Apardarnus Politrasolis Capriaria Axera Spilas Prophelum Galliac. In Oceano autem Serico Indiae Bactrianae et Caspio, id est a summa ac extrema parte septentrionali, sunt insulae Scythiae maiores minores numero quindecim, quarum nomina multis modis legimus, dum peccatis emergentibus a barbaris et sine lege nationibus ipsa dominatur patria et variis vocabulis easdem insulas appellant, et ideo earum nomina reliquimus designare. 30. In ipso autem Oceano septentrionali post Roxolanorum patriam est insula quae dicitur Scanza, quae et antiqua Scythia a plurimis cosmographis appellatur. quomodo autem aut qualiter ponatur ipsa insula Scanzi Christo nobis auxiliante volumus enarrare. sed et supra scriptus Iordanis sagacissimus chronographus liquidius de eadem exposuit insula. Iterum in ipso Oceano septentrionali aliquantae insulae reperiuntur, sed post Saxonum patriam, ex quibus una dicitur Nordostracha et alia Eustrachia. Iterum est insula quae dicitur Evania. Iterum sunt in ipso Oceano quae dicuntur Vectis Malaca Insenos Taniatide. 31. In Oceano vero occidentali est insula quae dicitur Britannia, ubi olim gens Saxonum veniens ab antiqua Saxonia cum principe suo nomine Ansehis modo habitare videtur. quam insulam ut diximus, quidam Graecorum philosophi quasi micosmin appellaverunt. nam nos tam magnam insulam neque in supra scripto mari magno neque in praefato Oceano dilatissimo neque in quo praediximus sinu Oceani legendam ullo modo repperimus. In qua Britannia plurimas fuisse legimus civitates et castra, ex quibus aliquantas designare volumus, id est Giano Eltabo Elconio Nemetotacio Tamaris Purocoronavis Pilais Vernalis Ardua Ravenatone Devionisso Statio Deventia Stene Duriarno Uxelis Vertevia Melamon Isca Dumnaniorum Termonin Mestevia Milidunum Apaunaris Masona Alovergium. Iterum iuxta supra scriptam civitatem Scadoniorum est civitns quae dicitur Moriduno Alauna silva Omire Tedertis Londinis Canza Dolocindo Clavinio Morionio Bolvelaunio Alauna Colonias Aramis Anicetis Melezo Ibernio Bindogladia Noviomagno Onna Venta Velgarom Armis Ardaoneon Navimago Regentium Leuco magno Cunetzone Punctuobice Ventaslurum Iupania Metambala Albinumno Isca Augusta Bannio Bremia Alabum Cicutio Magnis Branogenium Epocessa Ypocessa Macatonion Glebon colonia Argistillum Vertis Salinis Cironium Dobunorum Caleba Arbatium Anderelio Nuba Mutuantonis Lemanis Dubris Duroaverno Cantiacorum Rutupis Durobrabis Landini Tamese Brinavis Alauna Utriconion Cornoviorum Lavobrinta Mediomano Seguntio Canubio Mediolano Saudonio Deva victris Veratino Lutudaron Derbentione Salinis Condate Rate Corion Eltavori Lectoceto Iacio Dulma Virolanium Londinium Augusti Caesoromago Manulodulo colonia Durcinate Duroviguto Durobrisin Venta Cenomum Lindum colonia Bannovallum Nanione Aquis Arnemeza Zerdotalia Mantio Alicinca Camulodono Calunio Gallunio Medibogdo Cantiventi Iuliocenon Gabrocentio Alauna Bribra Maio Olerica Derventione Ravonia Bresnetenaci veteranorum Pampocalia Lagentium Valteris Bereda Lagubalium Magnis Gabaglanda Vindolande Lineoiugla Vinovia Lavaris Cactabactonion Eburacum Decuaria Devovicia Dixio Lugundino Coganges Corie Lopocarium. Iterum sunt civitates in ipsa Britannia quae recto tramite de una parte in alia, id est de Oceano in Oceano existunt, ac dividunt in tertia portione ipsam Britanniam, id est Serduno Condecor Vindovala Onno Celunno Brocoliti Velurtion Esica Banna Uxelludamo Avalana Maia Fanocodi Brocara Croucingo Stodoion Sinetriadum Clindum Carbantium Tadoriton Maporiton Alitacenon Loxa Locatreve Cambroianna Smetri Uxela Lucotion Corda Camulossesa Praesidium Brigomono Abisson Ebio Coritiotar Celovion Itucodon Maromago Duabsisis Venutio Trimuntium Eburocaslum Bremenium Cocuneda Alauna Oleiclavis Evidensca Rumabo. Iterum sunt civitates in ipsa Britania recto tramite una alteri conexae, ubi et ipsa Britania plus angustissima de Oceano in Oceano esse dinoscitur, id est Velunia Volitanio Pexa Begesse Colanica Medio Nemeton Subdobiadon Litana Cibra Credigone. Iterum est civitas quae dicitur Iano Maulion Demerosesa Cindocellum Cerma Veromo Matovion Ugrulentum Ravatonium Iberran Pinnatis Tuessis Lodone Litinomago Devoni Memanturum Decha Bograndium Ugueste Leviodanum Poreo classis Levioxava Cermium Victoriae Marcotaxon Tagea Voran. Sunt autem in ipsa Britannia diversa loca, ex quibus aliquanta nominare volumus, id est Maponi Mixa Panovius Minox Taba Manavi Segloes Daunoni. Currunt autem per ipsam Britanniam plurima flumina, ex quibus aliquanta nominare volumus, id est Traxula Axium Maina Sarva Tamaris Naurum Abona Isca Tamion AvenDio Leuca Iuctius Leugosena Coantia Dorvantium Anava Bdora Novitia Adron Certisnassa Intraum Antrum Tinea Liar Lenda Vividin Durolavi Alauna Coguveusuron Durbis Lemana Novia Raxtomessa Senua Cunia Velox. Finitur autem ipsa Britannia, a facie orientis habet insulam Thile et insulam Dorcadas, a facie occidentis ex parte provinciam Galliam et promunturium Pyrenei, a facie septentrionalis insulam Scotiam, a facie meridiana Germaniam antiquam. 32. Iterum in eodem Oceano occidentali, post ipsam magnam Britanniam, simulque et amplius longius, ut diximus, quam omnes insulae a terra magna finita parte septentrionali, magis ex ipsa occidentali, est insula maxima quae dicitur Ibernia, quae, ut dictum est, et Scotia appellatur. cuius post terga, ut iam praemisimus, nullo modo apud homines terra invenitur. Per quam Scotiam transeunt plurima flumina, inter cetera quae dicuntur, id est et Sodisinam Cled Terdec. Iterum in ipso Oceano occidentali ponuntur diversae insulae, ex quibus aliquantas nominare volumus, id est Corsula Mona Eegaina Minervae Cunis Manna Botis Vinion Saponis Susura Birila Elaviana Sobrica Scetis Linnonsa. Item ad aliam partem dicitur insula Magantia Anas Cana Atina Elete Daroecla Esse Gradena Maiona Longis Eirimon Exosades, ubi et gemmae nascuntur. Legimus ut in ipso Oceano, iam expleta parte occidentali, tanquam ad partem regredientes meridianam, sunt numero insulae triginta tres, quae et Dorcades appellantur. quae quamvis non existant omnes excultae, attamen nomina illarum volueramus Christo nobis iuvante designare: sed quia peccatis emergentibus suete a diversis gentibus ipsa dominatur patria, et ut barbarus mos est, variis vocationibus easdem insulas appellant, reliquimus nomina designandum. 33. Sed est insula post Aquitaniam quae dicitur Obceorum Ollarione Ratis Corda Noetoia. Iterum in ipso Oceano dilatissimo, expleta, ut diximus, parte occidentali, id est regredientes ad partem meridianam, procul a litore Spaniae est insula quae dicitur Thyle, de qua et Mantuanus ait inter reliqua „tibi serviet ultima Thyle." Iterum in ipso Oceano, ut diximus, expleta parte occidentali, regredientes ad meridianam partem, litus Spaniae, iuxta multotiens dictum fretum Septemgaditanum dicuntur insulae quarum nomina multis modis invenimus. in ipso quippe meridiano Oceano post Aethiopum patriam diversae existunt insulae, ex quibus aliquantas nominare volumus, id est Azanasia Pireon Capriariam Beathee Theatrum Nincaria Lunonis Scopolis Thene. Item post extremam Troglodytorum Aethiopiam est cherso ...... glitorum nascitur pene minor: ubi et mirrha Troglodytorum. quae chersonisus non satis longe est ab insula quam supra nominavimus, quae dicitur Galliach Indiae Thermanticae. 34. Etenim ubique insulas in Oceano dilatissimo legimus, ipsas insulas subtilius perscrutantes Christo nobis auxiliante designavimus. itaque omnia adimplentes ad supremam ut dicamus totam longe lateque diffusam Asiam et spatiosissimam Africam atque Europam omni modo robustissimam, ut dictum est, positas patrias vel civitates atque flumina potuissemus Christo deo nostro nobis auxiliante earum castra vel promunturia, universos torrentes, verum etiam petrosa refugia, simulque earum regionum stadiis minutius enarrare: sed ut non amplius legentibus fastidium audientibus multifariam ingererem, ideo quae inenarrabilis sapientia dei patris, Christus deus noster et dominus, et consubstantialis Spiritus sanctus mihi inspirare iussit, vobis quasi breviter designavi.

 

 

GVIDONIS GEOGRAPHICA

 

1. Cum inter omnes homines societatem quandam natura ipsa constituerit, nec ulla sine rei vel operae collatione possit constare societas, in humani generis societatem rerum nostrarum operum et studiorum non minimam partem conferre debemus. immo ut expressius et certius dicam, in humanae vitae communionem pleraque nostra negotia et studia, in quantum res nostra patitur et facultas et scientia amministrat, collocare debemus.

2. Nec hoc ex nostra simplici opinione proferimus, sed ex antiquorum philosophorum auctoritate, et maxime divinorum et ipsorum ecclesiasticorum doctorum, quorum sententias et assertiones canonizatas nos pro summo iure tenendas censemus. dixerunt enim etiam stoicorum philosophi, omnia sub celo propter homines, ergo homines propter homines, ut ostenderent et probarent homines hominum causa natos, et unumquemque hominum non sibi soli sed aliis vivere. unde etiam in laudem Uticensis Catonis, qui apud Romanos habitus est sapientissimus, Lucanus historiographus ita nec sibi sed toti genitum se credere mundo. Ambrosius vero doctor egregius in libro de officiis, Marci Tullii Ciceronis et ceterorum qui de officiis scripsere faciens mentionem, hoc idem asserit, dicens eos haec a divinis veteris testamenti auctoribus habuisse, poneus illud quod Moyses in libro Genesis de creatione secundi hominis ait, ipsum deum rerum creatorem dixisse „non est bonum, hominem esse solum; faciamus ei adiutorium simile." per quod probat et ostendit, unumquemque hominum ceteris hominibus nasci et eis debere officium.

3. Unde ego Guido inductus pro scientia mea et viribus statui in humani generis societatem et vitae communionem operum et studiorum meorum quandam conferre particulam longo conquisitam labore, ut eorum qui de officiis scripsere studiis concordans, re ipsa et exercitio et in praesenti et ceteros meo incitem exemplo, et in futuro ad quod laboro et intendo consequar praemium.

 

Primus liber continet Italiam, urbes et provincias Italie, et Romanam historiam.

Secundus de regnis militieque vocabulis, de edificiis publicis, de habitaculis, de civibus, et de anulis.

Tertius de divisione orbis, de Asia, de Africa, de Europa, nomina philosophorum, de mare mediterraneo, de finibus maris, de insulis et promuntoriis. hucusque occeani insule. de promuntoriis, de montibus ceterisque vocabulis.

Quartus liber regum cronica S. Ieronimi et Angustini.

Quintus Alexandri magni historiam. Daretam.

VI continet historiam Romanam. Felices tam magna queunt qui dona mereri, Ut sua post obitum vivere facta putent. Terra fretumque simul qua consistunt ratione Et regum seriem nos liber iste docet. Hic reperire potes positos ex ordine reges, Gentes, monstra, feras pandit et historias. Ex quibus hec Guido documenta decora reliquit. Per quae perpetuo commemorandus erit.

 

In nomine dn nr Ih Xp dei eterni. anno ab incarn. eius millesimo centesimo XVIIII, Indictione XII. (1119)

 

 

 

 

ITALIA

 

4. Quodsi studiosus lector seu auditor subtilius scire voluerit totas circumquaque partes per litora maris positas, ordinatim unam post alteram, quamquam eas iam in propriis patrias nominaverim, tamen reiterans Christo favente minutius designabo.

5. Italia habens fines ab occidente montes excelsos, quos quidam Titanos dicunt, alii Alpes Iovias nominant, incipientes a mari Gallico, quod et Tirrenum, haud longe a praedicta civitate Vigintimilio. qui videlicet montes dividunt inter provinciam Septimanam et Italiam, inter Retianos et Italiam, inter Carantanos et Italiam, inter patriam Carnuntum et Italiam, quod iugum Carnich ab antiquis Alpes Iuliae dicebantur, quique etiam tali modo claudentes Italiam descendunt ad sinum maris Adriatici non longe a civitate Tharsatico provinciae Liburniae in locum qui dicitur Fanas.

6. A secundo latere est Italiae finis per litora praedicti sinus maris Adriatici usque ad expletum tractum totius provinciae Histriae.

7. Tertia vero finis Italiae est mare Gallicum, quod et Tyrrhenum, incipiens a praedictis montibus qui dividunt inter civitatem Vigintimilium et Niceam civitatem provinciae Septimaniae, et desinens in angustum fretum Regii provinciae Calabriae. quod fretum dividit Siciliam insulam ab Italia, quae prius unita ei, ut Salustius refert, fuerat, unde et alio in loco una provinciarum eius ponitur.

8. Quarta autem finis Italiae litoralia Ionici maris, a praedicta civitate Regio incipientes, extensa per ora sinus Adriatici usque ad coniunctionem litoris superius dictae provinciae Histriae.

 

9. Scarifum vero eiusdem Italiac quidam philosophi dixerunt inmanitate fungi modum, alii quoque graecae litterae similitudinem, nonnulli etiam tanquam promiscuos flexus conchilae marinae, ceteri autem in modum palmae hominis vel folii platani. dicitur enim quod a praefatis Alpibus scarifo fungi ambiatur, a meridie et mare Gallico tanquam littera summa terminetur, a mare Ionico et oriente propter sinuosos flexus maris veluti conchila figuretur, porro a septentrionali parte ut palma hominis vel folium depingitur platani.

10. Verum Italiae longitudo, quae ab Augusta Praetoria per Urbem Capuamque porrigitur usque ad oppidum Regium, decies centena et viginti passuum colligit, latitudo, ubi plurimum, quadringenta decem, ubi minimum, centum triginta sex milia. artissima est ad portum quem Castra dicunt Hannibalis: neque enim excedit quadraginta milia. umbilicum, ut Varro tradit, in agro Reatino habet; at in solidum spatium circuitus universi vicies quadragies novies centena sunt.)

11. Quam videlicet novissimam Italiam quidam philosophi amplius quam septingentas civitates habuisse dixerunt, ex quibus aliquas ab occidentali eius parte et claustra Alpium incipiens intuli, in primis civitatem Alpendinam, item Gessabonam Secutionam Ocellium Fines Staurinis.

12. Item iuxta easdem Alpes est civitas quae dicitur Graia, deinde Arebribium Augusta Preduria Bitricium Eporegia.

13. Item iuxta praescriptam civitatem quae dicitur Staurinis est civitas quae appellatur Quadrataniam, item Rigomacum Cocias Laumedon Ticinum quae nunc Papia Lambrum Quadratam Padam.

14. Item iuxta praefatam civitatem Eporegiam haud longe ab Alpe civitas est quae dicitur Victimula, item Ossila Scaciona Maiessa Lebontia Bellanica Bellinciona Omula Clevenna.

15. Item ad inferiora sunt civitates Plumbea quae confinatur cum territorio praedictae civitatis Staurinensis, item Vercellis Novaria Sibrie Cumo Mediolanum Laude Pompei Pergamum Leuceris Brixia Acerula Cremona Ariolita Verona Bridiacum Mantua, ex qua poeta Virgilius extitit oriundus Hostilia Forolia.

16. Item a superiori iterum parte non longe ab Alpe sunt civitates, id est Crimium Garda Lageris Tritonia Tridentum.

17. Item in regione Venetiarum sunt civitates Vicentia Patavium Altinum Concordia Trabium Opitergium.

18. Item desuper sunt civitates Filaria Sosonia Ceneda Aquilegia Foroiulii.

19. Item in regione Histriae sunt civitates Treiesta Sapara Umagum Neapolis Parentia Ribingium Pola.

20. Nominare itaque litoreas Italiae civitates volens, ab inferioribus partibus inchoandum est, id est a civitate Arsia, quae confinium Liburniae Histriaeque provinciarum est. sed quia iam superius dictas ingessi civitates, ut membratim eas in unaquaque provincia exponerem, nunc easdem non incongrue reiterans ordinatius explicabo: Arsia Nissacium Pola Ribingium Neapolis Umagum Sapara quae et Sibaris Silvium Piranium Capris Treiesta Foroiulii Puciolis Aquileia Concordia Altinum quae nunc Pucellis dicitur Tarbisium Patavium: hanc Antenor mediis Achivis elapsus a Troiae excidio condidit: Mons silicis Prosilia Adeustum Hadrianopolis Ravenna, in qua idem cosmographiae expositor huius licet indoctus imus Christi servus exortus sum; quae scilicet non solum nobilitate, sed et autentu regio inter ceteras olim celsior, nunc deo volente dignitate ecclesiastica atque pontificali, martirum in ea coruscantium meritis famosior excelsior excolitur.

21. Item Cesarea Classis Ariminum Pisaurum Fanum Senegallia quae et Senogallia Sextia Ancona Humana Potentia Sacrata Floxor Pausulas Pensas Sabinis Asculum Brutum Pinnis

22. Valba, quae etsi a mare centum miliariis distet, territoria tamen eius usque ad mare pertingunt, Adernum Ortona Anxinum Teate Annum Pallanum Istonium Larium Teanum Polonium Ergitium Tatinia Parthona Attie Sipontus Anxanum Salinis quae et Salapis Aufidiena pro qua nunc Canne Bardulos quae et Barulos Thirrennium quae et Trannis et Interamnem nunc vero Trane dicitur. hanc quidam asseverant quod a Tyrreno duce Cadmi, qui pro sorore eiusdem Cadmi Europe Hispaniam usque navibus accessit, post regressum vero tempestate ibidem appulsus de suo nomine in litore Adriatici sinus eam condidit. quam Quintius consul Romanorum pro immissione immo susceptione Hannibalis cum Tarante funditus evertit. postmodum vero ab uxore Traiani Augusti pro Hernia collega Octaviani attavi sui reaedificata est, quando pons et turris supra fluenta Aufidi amnis iuxta Canusium castrum in ipsius Traiani dignitate conditi sunt. in qua scilicet turre miro labore ac lapide constructa tituli perhendie marmore latino apice sculpti utroque latere leguntur ita DIVO TRAIANO SENATVS POPVLVSQVE ROMANVS HONORIS VIRTVTISQVE CAVSA. in honorem quoque eiusdem Augusti praedicta civitas de Tirheno per tractionem unius et multiplicationem alterius syllabae Traiana est vocata. nunc quoque abiecta ia syllaba Tranas vocatur, ut descriptores philosophi suis in scriptis asserunt. 24. Post hanc ponitur Melfis quae et Turris dicitur. dehinc Natiolum quae nunc Iunatium vocatur, dictum autem antiquitus Iuvenatium, quasi Iovis navigatio. dum enim patrem Saturnum in gralatium fugam mercartem a Creta navibus insequitur, vi tempestatis ibidem devolutus oppidum statuit.

25. Dehinc iuxta paucissimo intervalle per litus emenso, miliariorum scilicet duodecim, est Sibaris, quae nunc Baris dicitur, Habens per constratam non longe a se ad firmum solum urbem Butuntum, olim nobilem atque opulentam. de qua Sibari referi Iuvenalis satiricus, latius tamen Dionisius Ionicus, qui Romae bibliothecarius per annos fuit XX, et orbem metro heroico graeco famine descripsit. „est" inquit „Iovis magnum latibuli aggestum seductae Sibaris incolas gementis ruentes ob cultum Alphei oppressos."

26. Item terno miliario a litore civitas ampla extitit Celia, oppidum Moles, Turris Caesaris, in qua est supra portum antiquitus condita ecclesia famosissima et omnibus venerabilis sancti martiris Viti. a superiori terra tenus ecclesiae huius parte quino miliario avulsa in silvis civitas est Cupersanum. iuxta portum vero parva Polinianum.

27. Dehinc in litore civitas Dirium, quae nunc Monopolis, est, habens in silvis oppida quaedam Augnatium Speluncae Saunium Valentium quae et Carbinium, et post has antiquior cunctarumque nobilior Brundusium, in qua ecclesia sancti pontificis et confessoris Christi Leucii egregio opere constructa, ubi et requievit, cernitur. hanc urbem Romoald Beneventanorum princeps cum Tarento simul cepit et diruit, similiter quoque et ceteras civitates Salentinae regionis, eo quod exercitus Romanorum ab urbe Constantinopolitana missos susciperent et devote orientali aulae aut antiquitus, dum Longobardorum gens divina permissione Italiam infestarent, parerent.

28. Dehinc urbs Lictia Idomenei regis, de qua Virgilius et Salentinos obsedit milite campos Lictius Idomeneus. De hac theatrum tantummodo, ceteris moenibus solo coaequatis, olim solemni studio conditum restat. in cuius iam incolae parvum pene lapsum municipium sibimet quod nomen antiquum reservat fecere culmine, quod figuram magis urbis quam eandem urbem exprimit. in huius suburbanis monumenta antiquorum innumera sub divo exposita solido sculpta cernuntur lapide. Cui coniuncta civitas Ruge dignoscitur. ab hac usque Ydrontum, quae in litore et portu eiusdem Lictiae sita est, XXX fere miliaria supputantur.

29. Ydrontus Minervum, in qua templum Minervae, ubi Anchises pater Aeneae primo hominem equos pascentes Italiam advectus prospexit, ut infit Virgilius. Beretos quae nunc Leuca Yentos quae imnc Augentum Valentium Lubias ubi nunc est Calipolis Saturum Tarentum, inclita ac regalis et omnium copiarum opulentissima, in qua Quintus Ennius poeta antiquissimus exortus Romae floruit. Mesochorus Metapontus, fulgentissima ac fertilis atque nobilitate insignis, in qua Samius Pitagora philosophus post secessum Crotone deguit peripateticamque doctrinam sequacibus tradidit. huius moenia duo irrigui ac pulcherrimi amnes ambiunt, dextra laevaque mari influentes vastissime, Bradanus amenissimus, qui et Tardus propter sinuosos orbes sui discursus, unde et Bradinos graece dicitur, et Basentius defluus et omni gravitate fecundus, propter quod graece Basintos quasi badizon sintomos appellatur.

30. Dehinc civitas est Heraclea Senasum Turris Pellia Crotona Facenium Hannibal.

31. Item iuxta fretum quod inter Siciliam et Calabriara Italiae dividit est civitas quae dicitur Caulon Locris Sileum Leucopetia Regium Columna Regia quae nunc Stilos Arciades Tauriana Amantea Angellum. 32. Item iuxta mare Gallicum et magnum, quod et Tyrrenum, civitates sunt Bibona Valentia, item Tanum Temsa Clampetia Cerellis Laminium Blandas Cessernia Buxentum Bellias Pestum Silarum Salernum, urbs principalis, quae prius Scorpius dicta est, in qua domini pietate concessum corpus sanctissimi evangelistae et apostoli Mathaei requiescit.

33. Amalfi Surrentum Stabi Sarnum Pompei Eplontis Merdanium Neapolis Puteolis In viniis Misenum Baie Cume Liternum Vulturnum Sason Sinuessa Menturnis Caieta Formis Portus Fundis Terracina Turris Circeius Turres albas Plostris Satur quae et Neptunus Istura Antium Lavinium Laurentum Ostia Tiberina. ab hac distat urbs Roma ad solum firmum miliaria XII.

34. Portum Augusti Astium Purgus Punicum Castrum novum Centum cellis Mimum Tabellaria Gravisca Martha Forum Aurelii Armenta Ad novas Subcosa Cosa Ad portum Cose Albinia Telamona Asta Umbrona Salembrum Ardea Malliana Populonia Vadis Voliternis Celsinum Bellia Herculis Fines Piscinis Turrida Pisa, quae civitas praedicta in Tuscia a Pelopide Tantali filio constructa et aedificata est, apud eam exulans.

35. Fossis Papirianis Taberna frigida Lune Pulium Bibonia Rubra Cornelium Vulnecia Biron Bexum Turres Cilicie Apennina Ammonilia Ad Solaria Ricina Genua Ficlinis Navalia Alba Delicia Vico virginis Vatis Sabbatis Albinganum Loco Vermanis Casta Ballenis Avintimilium Alpe maritima, ubi iuxta litus maris Gallici completur Italia.

36. Item iuxta fines Alpium supra dictae Italiae est civitas quae dicitur Ororiatis, item Albis Polentia Pollentinum Agodanum Armesium Diovia Capris.

37. Item ad aliam partem Italiae est civitas quae dicitur Levarnis, quae et confinis est praefatae maritimae civitatis Genuae. Item confinis eiusdem civitatis Levarnis civitas est Dertona, item Placentia Florentiola Fidena Iulia Chisopolis quae et Parma seu vexillum dicitur Tannetum Lepido regio Tutena Forum Gallorum Bononia Claternum Fori Cornelii Faventia Forum Livii Forum Popilii Befania Cesina Arsena Mons Felleris Orbinum Forosambronum Intercissa Gallis Luceolis Egubium quae Intervum dicitur seu Constantiniana atque Iulia Perusia

38. Betomia Tuder quae et Tudertina Ameria Orta Falleris Gallenisa Nepe Bacanis Beium Careia Roma insignis nobilissima et totius orbis domina.

39. Item desuper Roma eat civitas quae dicitur Gabium Preneste Trebios Carseolis.

40. Iuxta civitatem vero Gabinium est civitas quae dicitur Aquina, item Status Pinas Bribila Sigruas Anagnias Alatrum Ferentinum Sura Fabraterre Mulse Arcis Aquinum Lasium Flexum Venafrum Solatium Calligus Galatea Salmona Scila Castrum Hamiibal Gacia Noban Caudium Beneventum, urbs ducalis inclita nobilis atque fortissima; in hac ..... Nuceria Etlanum Potentia Cosilianum Fregenas.

41. Item iuxta Romam via Latina est civitas quae dicitur Ad decimum, item Roboria.

42. Item iuxta Romam via Appia est civitas quae dicitur Bobelia Aritia Velanubus Tres tabernas Appii Forum Feronia Suessa Irunca Pons Campanus Urbanis Cassinum, in quo est monasterium celeberrimum sancti Benedicti, in quo idem vir sanctus omnibus miraculis effulsit. Casulinum Capua caput Campaniae, fertilis gloriosa principalis atque splendidissima, una ex tribus regiis ac famosis, Roma Kartagine ipsaque tertia. hanc inter complures ..... erga muros huius Capuae Vulturnus nobilis amnis currit.

43. Deinde Tetella sen Atella Suessula Nola Nuceria iam supra secus litus maris scripta Constantia Abellinum Picensia Silarum Nares Lucanas Aceronia Forum Populi Vico Mendileio Herbulum Itemamnium Capracia Cratia Cosentia Terisa Aque Ancie Angitula, quae confinatur cum territorio civitatis Tauritanae, quae est in litore maris Gallici seu Tyrreni. et supersunt civitates in eadem regione Ballarum id est Billari Crater Scillaceum Coccinium.

44. Item iuxta Romam via Numentana est civitas quae dicitur Humentum Aquas Albulas Tiburis Barie Laninas Rannes Rotas Aliphas Telesia Sirpium Forum novum, quae civitas confinis est urbis Beneventanae. 45. Item iuxta urbem Romam via Salaria est civitas quae vocatur Hidenis Erectum Tarfa Nova Pitinum Pifernum Abeia Gabia Marrubium Carbonaria Larinum Aufidia Isernia Clitura Homa Cleturcium Bobianum Rani Egotanticum Erdona. 46. Item iuxta praedictam Pitinum est civitas quae dicitur Tyanum Mauricinum Ceium Interbonium Corfinium Mopsumeos Cerfenas Sulmona.

47. Item urbs Arpos quam Diomedes post Troiae condidit excidium iuxta sinum Adriaticum. in qua ...... Luceria nobilis opulenta Ecana quae nunc Troia vocatur Pandesia quae nunc Bibina. Item duodecimo miliario ab urbe Sibaris, quae nunc Baris dicitur, per constratam antiquam urbs Butuntum est. Rubus Sudas Canusium. in hac olim .....

48. Item haud longe a civitate Butunto, quam praemisimus, Cecilia vastissima atque antiqua civitas est. deinde Esetium Norbe Veneris Lupicia Sublupicia Blera Silitum Venusium Serica quae nunc Asculus Aquilonia Subromula. Item civitas quae dicitur Pissandas.

49. Item Samnum Ories, in qua reliquiae sanctorum martirum Crisanti et Dariae sunt. deinde civitas Anxia Mutula Minerva Mons Campi Genusium Severianum quae nunc Mons Scabiosus dicitur Castra Hannibalis quae Materies dicitur Murus Botrum magnum Mesochorum quam Serichorum corrupte dicunt Bantea Nidum corvi quae est Acerrentia Grumentum quae dominio confinata est cum Tarento.

50. Item iuxta Romam via Aurelia est civitas quae dicitur Lorion Pirgo Aquepirgo Tarquinium Blera Tuscana Maternum Saturnia, quae coniungitur cum territorio civitatis quae dicitur Ad novas, quae est ut praediximus iuxta mare Tyrrenum, quod et Gallicum. Item ibidem iuxta Romam civitas est Nova Sabbatis Foro Flogdis.

51. Item iuxta Luceriam et quam praediximus Ecanam ad partem Tusciae civitas est Sutrium Magnensis, item Forum Cassii Veturbo Balneum regis Urbevetus Vulsinis Pallia Clusium Ad novas Malliana Meusulis Umbron Sena Iulia Sexta Aquis Populonia Vulturaria.

52. Item iuxta territorium civitatis quam praediximus Mensule est civitas quae dicitur Tifernum, quae et felicissimum. Item Aretia Greca Lugaria Umbrium Veturris Equilia Florentia Solaria Eleana Piscaria Martis. 53. Item iuxta Florentiam est civitas quae dicitur Fesulis. Item Arnum Portum Balba Lucca quae confinatur cum territorio ..... Aquae vivae Ocricula Narnia Interamnium Cofotina Recina Fanum fugitivum Spoletium; hanc sanctus pontifex et martir Sabinus irradiat. Forum Flaminii Assisium Cortona Niceria Camelaria Elvillum Ensis.

54. Item iuxta Romam civitas est Sabina Reate Vicum sororis Termania Casulis Martis. Item iuxta Reatinam civitas est quae dicitur Agilis, item Aquae Catiliae Tistenta Interocrium Forum Decii Facrina Martis Befania Sipicanum.

55. Item confinis territorii Spoletinae civitatis civitas est Trecas, in qua vir domini beatus confessor et pontifex Lupus requiescit, Fulginia Spellum Camarinum Tunnon Faveris Pollentinum Urbs Salvia Reginia colonia Ungula Auximum Esis Constantiniana Pistria, quae confinatur cum territorio civitatis Senegalliensis, iuxta mare positae Ionium id est sinum Adriaticum.

56. Sequitur omnium nobilior amoenior fertilior ditior atque potentior Italia generaliter tota, quam quidem plurimi non solum descripsere, sed et laudabiliter ac triumphabiliter cecinere philosophi tam Graeci quam Latini. nec incongrue: quippe totius mundi monarchiam obsequiumque urbis ac plenitudinem sola in domina et regina omnium urbium Roma sortita est. hanc ego iuxta ipsius philosophum Castorium exposui, continentem iutra se famosissimas atque victrices provincias XVIII, quarum nomina subter annexa sunt. (Sequuntur haec „Incipit liber provinciarum Italiae. omnis Italia quae versus meridiem ...... Sextadecima provincia Sicilia insula computatur, quae Tyrrheno mari seu Ionio alluitur, deque Siculi ducis proprio nomine nuncupatur," sumpta ex Pauli Diaconi hist. Lang. 2 9—21, quibus adiunguntur haec)

57. quae olim in Calabritidi extremo iuncta perbibetur Italiae. unde et una provinciarum eius a compluribus describitur. sed per angustiam secundi diluvii localis (nam non generalis) fretum illud in quo Scylla est et Caribdis scissum, insulam illam reddit. unde et urbs in Calabritidi praemisso extremo litore posita ab Eolo rege ventorum concedente Hercule condita Regium quasi scissum nominatur: regma quippe eolice scissio appellatur.

58. In qua videlicet nobilissima speciosissima seu opulentissima diversarum specierum atque semper tyrannica plurimae civitates fuerunt, e quibus egregias urbes subter intexui, in primis primam et caput ceterarum Syracusam, in qua sanctissima virgo et martyr Christi Lucia suis coruscat virtutibus, Cataniam, quam splendidissima Agathe aeque virgo et martyr Christi sanctificat, item Tauromenia Messana Dianae Tindareum Acatinon Colan Abesa Kefaludin Thermis Selentos Ponormum Segesta Drepanis Lilybeon Labodes Selinis Tonocum Portum Pitharon Cesarea Inna portum. 59. Item a superiori parte Syracusanae urbis est civitas quae dicitur Ybia Morganum Centurica Tircon Mestratim Nolonia Artenia Divia Apollinis Septus Ethna. 60. Iuxta Panormum vero ci vitas est Nisura Cytacia Parapon Prestus Moturo Acris Mutaca Egestia Caripa Hylen Calvisiana Agrigentum.

61. Porro ex alia parte iuxta praescriptam civitatem Panormum est civitas quae dicitur Herbita Malistrata Prachara Augurion Mestraton Enna.

62. Sicilia insula tria habet promontoria, unum quod Pelorum, et aspicit aquilonem, cui Messana civitas proxima est, secundum ..... Syracusam, tertium Lilibeum, et dirigitur in occasum. a Peloro in Pachinum milia passuum 159; a Pachino in Lilibeum 177, ab oriente mari Adriatico. (Sequuntur „Fretum autem ..... infame monstris" ex Isidori orig. 13 18.) 63. Septimadecima provincia Corsica a duce suo Corso nomen accepit, quae habet in longum miliaria 160 et in latum 26, e cuius subactas urbes intuli, id est Marianis Colonia Iulii Turrinum Coenium Agiagium.

64. Octavadecima provincia Sardinia quae in Tyrrenis fluctibus ambitur, et a Sardo Herculis filio nominatur, qui cum magna multitudine ad Libiam est profectus, Sardiniam occupavit, et ex suo vocabulo insulae nomen dedit. quae tenet in longum miliaria 230 et in latum 180. in qua plurimae fuerunt civitates, quarum urbium nomina subnexa sunt. Caralis Agenorum Sulci Sardiparias Neapolis Othoca Tarri Bosa Annucagrus Corni Turris Librisonis colonia Vilia Adselola Sacercin Bibium. Item erga praescriptam civitatem Caralis sunt civitates Nora praesidium Castra felicia.

65. Ex alia quippe eiusdem Caralis parte sunt civitates Assimanrium Saria Sariapis Sarpath Carzanica Custodia Rubriensis Pyresse Paurie Patine Ignovi. (Sequuntur „Sardinia quoque ..... Locrenses transeamus" ex Solini cap. 4.)  

 

ITEM DE PROVINCIIS ITALIAE SECVNDVM QVOSDAM PHILOSOPHOS.

 

66.

 

[1] Prima igitur provincia Italiae Li guria est, ubi constructa cernitur Mediolanus nobilissima urbs, in qua sanctissimus requiescit Ambrosius.

[2] Secunda Histria cum Neustria, quae Venetiarum antiqua dignoscitur.

[3] Tertia propinqua praedictae Liguriae Transpadanae ob constructam viam a Romanorum consule Emilio provincia est Emilia.

[4] Quarta ad sinum maris Adriatici est provincia Flaminia, quae et ipsa similiter a constructa via per consulem Flaminium tale nomen sortita est. in hac circa potentissima et authentica urbium sita consistit Ravenna, in qua requiescens praesul et martyr Apollinaris.

[5] Quinta provinciarum Italiae Annonica Pentapolensis est, super quam regio est quae castellanorum appellata est ab antiquis.

[6] Sexta a maris sinu Adriatici iuxta praedictam Pentapolim provincia Picinum Spoletii Sauciensis est.

[7] Septima provincia Dardensis est. 67.

[8] Octava coniunctam habens sibi Iapigiam a supiori id est occidentali plaga, et a superiori id est orientali regionem Solentinam, quae et Locria antiquitus dicta est, provincia Apulia est, quam alii ob nimiam fertilitatem omnium copiarum Epulia pronuntiant, quasi epulum id est prandium paratum omni tempore.

[9] Nona Calabria, quae primitus ab antiquis Britania dicta est ob immensam affluentiam totius delitiae atque ubertatis. haec a superiore parte sui a mare magno Gallico seu Tirreno in Adriaticum protractum provinciam habet Lucaniam, quae autentico nomine, id est graeco, Leucania dicitur.

[10] Decima quippe describitur in nullo inferior dapsilitate copiarum Apuliae vel Calabriae, sed magis abundantior: quae scilicet Leucania ob nitorem prospectus sui tale nomen sortita est. 68.

[11] Undecima provincia Italiae est Samnium nobilissima, ut retro redeam. in qua est Beneventus, habens sibimet Marsorum regionem conexam a dextro Romam euntibus latere.

[12] Duodecima est Campania venustissima omnium fertilissima atque famosissima, in qua est excellentior urbium Capua.

[13] Tertiadecima Tuscia nobilissima est.

[14] Quartadecima Nursia.

[15] Quintadecima Numantia, in qua caput totius mundi praeminet urbs Roma.

[16] Sextadecima Etruria quae et Tirsinida.

[17] Septimadecima Umbria.

[18] Octavadecima Vintimilia Ripariolum Linensis, quae et maritima. 

 

PERIPLUS

 

INCIPIT LIBER DESCRIPTIONIS TOTIVS MARIS.

 

69. Si subtilius scire voluerit totas circumquaque parte per litora maris positas ordinatim unam post alteram, quamquam eas iam in propriis patrias nominaverim, tamen reiterans Christo favente minutius designabo, incipiens ab urbe Ravenna Cesarea Classis Ariminum Pensaurum Fanum Senecalia quae Senegallia Sextia Anchona Numana Petentia Sacraria Floxora Pausula Inna 70. Firmum Cupra Troentina Peturnum Castrum novum Macrinum Pinnis Salinis Adernum Ortona Ansianum Teade Annum Pallannum Istonium Lacrinium Teanopolum Ergicum Ocinia Pordona Atre Sipontus Anxanum Salinis quae et Salpia Aufidiena pro qua nunc Canne 71. Bardulos quae et Baruldes Tirhennium quae et Trana Melfis quae et dicta prius Turris Natiolum quae nunc Ravennacium vocatur Sibaris id est Baris Cecilia oppidum Moles Turris Cesaris quae nunc Polimanum Barium quae et Monopolis Augnatium Spelunca Saunium Valetum vel Valentium quae et Carpinium Brundisium Liccia Ruge Ydrontus Minervum Beretos quae nunc Leuca Yentos quae nunc Augentum 72. Valentium Lubias ubi nunc est Calipolis Amandrinum Saturum Mesochorus Tarentum Metapontus Senasum Turris Pellia Crotona Facenium Annibal. Item iuxta fretum quod inter Siciliam et Calabriam Italiae dividit est civitas quae dicitur Caulon Locris Scilleum Leucopetra Regium. Porro a prephata urbe Ravenna usque ad hanc Regium per hora maris civitates sunt LXXVII et supputantur miliaria mille duodecim.

 

73. Iterum Columna Regia Arciades Tauriana Amantea Angellum. 74. Item iuxta mare magnum Gallicum quod Tyrrenum civitas est Bibona Valentia Tenno Tempsa Clampetia Herculis Cerellis Laminium Blandas Cesernia Veneris Buxonia Bellia Herculia Pestum quae est destructa nunc Silarium Salernum Nuceria Amalfi Minerva Siratum vel Sirrentum Stabium Sarnum Pompei Oplontis Merclanium 75. Parthenopis quae et Neapolis Cripta Puteolis In viniis Cumas Baie Misenum Uturnum Vulturnum Safum Sinuessa Menturnis Caieta Formis Fundis Terracina Turres Circeia Cerellos Turris alba Clostris Astura Antium Lavinium Laurentum Lausentum Ostia Fiberina. ab hac distat urbs Roma ad solum Fiberinum miliaria XII.

 

76. Portum Augusti Astium Purgus Punicum Castrum novum Centum cellis Manium Tuellaria Gravisca Martha Forum Aurelii Armenta Nova Saturnia Subcosa Cosa Portum 77. Albinia Telamona Asta Umbrona Malliana Populonia Vadis Volatianis Celsinum Ballia Herculis Fines Pisines Turrita Pisis, quae civitas praedicta in Tuscia a Pelopide Tantali filio constructa et aedificata est, apud eam exulans. 78. Fossici Papirianis Taberna strigida Lune Pulium Vigola Rubra Cornelia Cebula Munecia Boron Rexum Turres 79. Statine Appennina Ammonilia Ad Solaria Recima Genua Ficlinis Asta Navalia Alba Vicilia Vicus virginis Vatis Sabbatis Albingani Loco Germinis Costa Balenis Vigentimilium Alpis maritima. A civitate ergo Regio usque ad hanc quae vocatur Maritima miliaria mille supputantur et sunt civitates centum viginti. 80. Deinde civitas Pomona Scapiana Nicea Nicalon colonia Tegulicia Aquis Sextis Masculla Solarium Calcaria Vicesimum Coloniam maritimam Fossis Marianis Nemaus Mediolana Agate Calum Latera Sextantiona Aque Converantia Burret Bugeth Rusinum Uterris 81. Narbona Cobusta Perurinova Aque calide Iuncaria Viniana Gerundia Aquis Buconis Colonia Burginum Seterra Praetorium Arragona Fines Ancistiana Palturiana Terragona Saltum Pinum Tria capita Dertosa Laubricatum 82. Ildum Intibili Saguntum Valentia Sucrone Dinium Alterum Setabi Turres Edelle Celeris Ad lennes Ilice Cartago Partaria Varia Abdera Cesarea Augustana. A predicta civitate Alpis maritima usque ad hanc Hispaniae Cesaream Augustanam civitates sunt LXXIIII et supputantur miliaria mille decem.

 

83. Ab hac quoque civitas est Lenuba Macala Suel Sabessola vel Bardesola Saltum Bamaliana Gartecia Transducta Cetraria Melaria Belona. 84. Hinc invenitur fretus qui dicitur Septem. qui de mari Gallico Valeriaco mergit in Occeanum occidentalem Britannicum, quique Gaditanus vocatur. quem transfretans homo in litore maris magni provinciae Maurorum, Africae finis vel principium, inveniet civitates Bovalicam Salam Tamanusidam Banasam Frigidis Lix coloniam Tabernas Zichim Tingin colonia Paretina Portum Sigensem Calama Valonice Portum magnum Cersenaria. 85. Lar castellum Cunagus Cesarea Tipassa Ciborim Icosium Rusgimia Rusicorus municipium Lomnium Rusubisim Rusuvicaris Casi municipium Ionmon Rusuvis municipium Salbas Musluvium orea Chosa Itiltili Patia 86. Cullum Rusicada Parasica Colocia Zaccha Monumentum Annibal Mazar Tacatua Suluccum Ypona regia, in qua gloriosissimus et omnium doctor affluentior doctor sanctissimus resplenduit Augustinus. Ubbus. Igitur a civitate praelata Cesarea Augustana usque ad hanc praemissam Ubbum per ora maris civitates sunt LX et supputantur miliaria mille quindecim.

 

87. Praeterea post has civitates est Armoniacus Biana Tunida Tabracha Ipposretum Tumsa Menbrona Utica Gallum gallinaccium Kartago maxima regalis inclita fortissima opulentissima atque nobilissima, quam robustissimus Christi martir et pontifex Ciprianus diverso dogmatum nectare, poematum quoque ac sophiae cultibus floridam praebuit. 88. Thunos Maxula Gumina Capos Aquas Siminina Missua Clyppeis Curum Neapolis Pulpite Adrimetus. ex hac sancti duodecim fratres et martyres, e quibus famosior sanctissimus nominatur Orontius, oriundi probantur, qui Italiam, una apud urbem Beneventum conditi, suis miraculis illustrant. 89. Ruspina Lepti minus Tapsum Subiecte Accola Ruspe Usila Taparura Themanas Macomades minores Ad oleastrum Praesidium Fresida Gypsarea Ammonis Sabrata Pontos Passaria Oxena Turris alba Getua Quintiliana. Porro a civitate Ububus usque ad hanc Quintilianam civitates sunt LII et supputantur miliaria mille XXXVIII per litus Africae. 90. Hinc civitas est Palma Mapta Paletis magna Subgoli Nivergi Simadana Thubactis Rastitiana Cisternas Nadalus Dision Onusol Musol Ficum Praetorium Putea nigra Macitapades maiores Zures Speluncas Iscina Mugud Aulazon Alma 91. Capsultimum Turris lapidum Zacasama Didicca Trigulis Arepoenorum Anabucis Priscum Corniclanum Plunica Noetum Zatum Vernicida Hadrianopolis Theuchila Ptolomaida Callis Coenopolis Balatris Apollonia Cyrene Agabus. Ab urbe denique Quintiliana usque ad hanc Agabis per ora maris civitates sunt XLV et miliaria colliguntur mille XXIIII.

 

92. Dehinc civitas est Mandis Paliuris Meciris Sonia Antipegonia Cardum Nemesium Catabatimon Bugratim Nessus Paretonium Filiscum Patricum Comarum Monocaminum Almiris Tapostri Alexandria regia, cuius ambitus milium LX fuisse dicitur. in qua farus altissima, quae miraculum unum de septem orbis miraculis, secundum a Romano ponitur. hanc venerabilis evangelista Marcus consecrans unam e quattuor generalibus Christi ecclesiis statuit. 93. Canobum Ermupolis Tani Buti Thamum quae Thanus vel Taphnis est Ixion Heracleum Pilusium Gerra Cassion Ostracina Rinocoruron 94. Rasis Gaga Ascalona Azotus Lannia Ioppe Appollonia Cesarea Phalestinae Dora Ptolomaida Ecdilpa Tyrus Sidonia Vitiron Pale Biblos Biritos Botris Tripolis Ortosiada Axtasalon Balaneis Valtum Gababa Laodicia. Denique ab Agapis civitate per protensum litoris usque ad praefinitam Laodiciam civitates sunt LVI et numerantur mille tredecim passuum miliaria.

 

95. Et hinc civitates Orientis Seleutia Rosclum Alexandria minor cata Isson Catabolon Hyre Egis Mallion Cygnos Zephirion Solde Curicus Seleucia Trophirion Sarpedon Crunoi Kelendris Arsinoe Anemoria Antiochia magna (quam dominus Petrus apostolus suo pontificatu sanctificans unam e quattuor generalibus mundi ecclesiis sancxit) epi Tragon 96. Selerante Iotapis Siedra Caracesium Cibira Silde Eurimidion Magidone Attalia Olivia Phaselis Coridalion Limira Antisilon Patera Telmison Pathemis Lidia Gaunon Picos Lerinna 97. Cnidon Alicarnasos Mindon Iaason Meleton Heraclea Pira Imote Palene Micale Ephesus, quam sanctus Iohannes theologus apostolus et evangelista irradiatur. A Laodicia ergo usque ad Ephesum iuxta litora urbes LIII positae sunt et miliaria mille XV supputantur.

 

98. Directe quoque civitas est Cistron Colophonea Lebedon Teum Smirna Tennon Sime Mirea, quam divinus pontifex supra dicta Patera oriundus sanctus Nicholaus illuminat. 99. Elea Pitina Attalia Ellacia Orphanion Adrimitin Antandron Gangaron Ysson Smiemon Alexandria Troada, quae Ilium seu Dardania dicta est, Abidus Lampsacon Paroum Priapion Gramicon Kyzicon Apamia Cion Prenctos Eribulon Nichomedia regalis nobilis et olim opulenta, quam inter complures martires ac sanctos perendie splendidissimus atleta Christi Pantaleon suis virtutibus in toto terrarum orbe clarificat. 100. Libissa Chalchidon aeque famosissima, quam Christi virgo et martir Eufimia licet in urbe regia quae huic contigua est tumuletur ob barbarorum incursum suo martirio suisque virtutibus facit celeberrimam, Ieron Promuntorium Angusti, quod de Ponto mergit in Propontidem, quodque catena una munitur ferrea, Herba Melena Arcene Silion Chelas Sagaris Ypion Billeon Licion Sileon Cyon Amastram. Ab urbe ergo Epheso per varios reflexus sinuosi litoris usque ad praescriptam Amastra, in qua sanctus martyr Iacintus recubans novis lampat prodigiis, civitates sunt quinquaginta et miliaria mille XXX colliguntur passuum.

 

101. Item civitas Tice Saeera Militon Armone Sinopi Clopatassa Carusa Orgibate Zacoria Ebeta Nauctacmon Ezena Amissos Ancone Heraclion Cenae Camilia Fitane. 102. Polemonium Malanchium Parnasum Zephirion Cerasunta Filocalia Cordulen Trapezunta Isulyne Ofiunte Medocina Solacina Gadimon Athina Arrabis Cessa Rithion Apsaron Bosphoron. 103. Acomasin Apiside Nigro Fasin Sigamon Cotaisis Charientis Chobus Tasbiros Cianeis Stelippon Nicopolis Lamiupolis Sebastobolis Apatura Ceppos Stratualis Malichin Acbeon Sindice. 104. Ermonasa Etkobrocon Latirita Suppatos Machara Friciorin Eraucionis Bitam Chimerium. A civitate praenominata Amastra Paflagoniae per ora Ponti usque ad urbem istam Chimerium civitates LXV, et supputantur mille duocentum miliaria.

 

105. Item civitas Panthua Nimphe Dine Ichigin Eygoga Teagina Acra Salolime Munisinon Muracum Allecturia Daldereen Olivapolis Bomstenida. Porro a civitate praenominata Chimerio per litus Ponti usque ad civitatem Mesembriam Traciae civitates sunt XIIII et scribuntur in numero miliaria passuum mille XIII. 106. Deinde civitas Anchialis Apollonia Thera Burticon Scillea Philias Fimea Scycas Bizantion quae nunc Constantinopolis est, urbs regia et insignis, nova Roma, vestiens diadema totius cum purpura orbis. 107. Regium Heraclea Perinthon Heraclea Gothis Magrotichos Lucen Sextus Cela Calipolis Afrodisia quae nunc Redesto territorium. 108. Apris Enos Sirasceli Prolanis Dimis Traianopolis Tempbra Mitoliton Prindice Porsolis Confiton Topiron Vicontissima Neapolis quae nunc Christopolis Philippis, quibus apostolus epistolam ad Philipenses scribit, Amphipolis Appollonia Mellifligri Thessalonici, ampla nobilis ac venusta, cui apostolus Paulus divinam scripsit epistolam, quamque gloriosissimus et oleo pietatis c tumulo sacro dapsiliter exundans martir sanctus irradiat Dimitrius. 109. Pella, solium regni quondam Macedonici, in qua Alexander magnus exortus est, Boroea Archelos Arulos Bada Anamon Imera Dium Sabacium Senas Thurista Tenos Lumbion Olipyon Larisa, urbs regni Mirmidonum, in qua regnavit Achilles famosissimus, quam modo melius sanctus martyr Achilleus illuminat. Itaque a civitate praelata Mesebria per ora maris usque ad nominatam Larisam urbem civitates sunt quinquaginta quinque et miliaria supponuntur mille centum tredecim.

 

110. Ab hac autem civitas est Grannona Phalaris Pharsalium Tapedon Thermopila Scorpia Elacia Cheroni Chromia Thespia Platea Pireon Athene, philosophorum et oratorum quondam genitrix, in qua divinum lumen atque inextinguibile non in templo quod prophetae olim a Iasone rege dei genitrici semperque virginis Mariae conditum miro sumptu miroque lapide est, ut cernitur. 111. Eleusina Megara Stomis Corinthos, cui divinus apostolus duplicem destinavit epistolam, Cenchris Epitauron Maleon Boas Asopon Pithion Archadia Lacedemonia urbs Menelay, ex qua Patres Priami filius ad perditionem Troiae rapuit Helenam, Messena Asinne Machona Pilos Cyparissa Psamachon Olimpiada Eytide Cylene Dimis Patras: hanc urbem principis apostolorum germanus sanctus apostolus Andreas suarum per crucem depositione reliquiarum nobilitavit. 112. Egea quae Egeon, ex qua sancti Cosmas et Damianus anargiri filio sanctissimae Theodotis exorti sunt, Egira Sicion Naupactos Calidon Ebenos Achelous Aiofus Perdoriptum Actranicopolis Slicisme Diana Butarutan Penice Acroceraunium quae et Butrehntos Aulona: hanc sanctus martir Danax sanctificat: Appollonia Apsum Genesis. 113. Epidaurus, quae nunc Dirachium, amplissima olim ac famosissima. haec a Zitho fratre Amphionis condita, inventore scilicet lirae, inter cetera sui ornatus Asclepium habuisse fertur. quae dum a consulibus Romanorum per legatos posceretur ut sibi de prestantioribus suis insignis aliquid largiretur, dum arbitrantur se susceptori Asclepium, draco inmanissimus adveniens eam medietenus quasi salutans pertransiit, ac neminem laedens in prora navis legatarum semet composuit, et cum eis Romam usque perrexit, ac sic Romam ut praemissum est pro Asclepio draconem impiissimum sunt adepti. in ea quoque postmodum sanctus Andreas apostolus unum de septuaginta apostolis episcopum ordinavit, qui primo nomine Cesar dictus est, nunc vero Astius a civibus eiusdem urbis nominatur; qui postquam eos emundatis squaloribus tenebrarum ad lucem veritatis Christi praedicatione perduxit, ibidem martirio coronatus quiescens immensis choruscat virtutibus. hanc etiam splendidissimus levita et martyr Ybasus cum suis sociis illustrat, qui Athenis oriundus apud praemissam Apolloniam martirio coronatus est, indeque advectus cum sociis et sanctis peregrinis signorum virtute ab invisibilibus atque visibilibus hostibus confert munitam. A supra dicta igitur Larisa per hora maris usque ad hanc ab Anastasio imperatore restauratam quam nunc cernimus Dyrachium civitates sunt quinquaginta septem et supputantur miliaria passuum mille duodecim.

 

114. Hinc quoque civitas est Pistrum Lissum Diode Codras Buccinium Budua Decadaron Epitauron ubi nunc est Ratisium Assidium Praetorium Turres Narona Praegoria Biston Aronix Oneon Nerente Iunope. 115. Spalathon Dianion Salona Siclis Tragurium Praetorianum Cesaris Praetorium magnum Arausiona Timbia Ridder Scardona Impletus Arausionium Neclinum Iadora Ebona Agit Corinthon. 116. Argerunton Bigi Ospella Publisca Senia Turres Raparia Tharsaticum Laureana Albona Arsia Nesacium Pola Remigium Parentium Neapolis Humagum Sipparis Silbonis Piranum. 117. Capris Tergeste Alessiccion Foroiulium Puciolis Aquileia nobilis et olim inclita: hanc Attila saevissimus cepit et diruit: Concordia Altinum Trabitium Patavium, quam elapsus Achivis Antenor ..... Mons sylicis Prosilia Adestum Adrianopolis et praemissa Ravenna. Per sinuosa igitur litora Dalmatiae Liburniae et Venetiarum a praescripta urbe Epidaurum nunc Dirachium videlicet usque ad saepe dictam urbem Ravennam civitates sunt LXXII et miliaria passuum mille XVI colliguntur.

 

18. Notum igitur mare mediterraneum quod Occeano circumdatur et magnum appellatur circumiens civitates quae in eius litore sitae sunt et earum quae non diu procul positae territoria litoribus confinantur ordinatim designavimus, quae scilicet in summam DCCCLII colliguntur, miliaria vero passuum X . D. XXI supputantur.

 

119. Nullus autem estimet quod ignoranter provincias per orbem positas seu patrias reciprocabiliter varietate designaverim, dum quandoquidem quae iuxta Occeanum, aliquando quae ad mare magnum nominavi, hinc vel inde sumens principia. enim non ignoranter sed prudenter magis gestum est. nam dum aut ab Occeano aut a iuga montium inchoatae sunt, ordinabiliter quae ab Occeano ad iuga et quae a iugis ad mare magnum pertinxere, rursumque reiterata vicinia a mari magno ad iuga et a iugis ad Occeanum cum patria vel provincia quaque perventum est. et ut multiloquium nomine incurram, si sensum flagile mens variata aut levitate depressit ut a praelati instructus philosophis rem vel materiam tali sum tramite prosecutus menbratim inmunemque Christo adiuvante, et quam ex parte quove in latere seu capite sitara proferens unam ab altera, nisi forte nunc incursione vel transmutatione more barbarico aliter numcupentur.

 

120. Asia habens fines ab oriente eremum Indiae Dimericae intransmeabilem ultraque ea deo nostro tantummodo cognitum. a parte vero meridiana habet fines Asia Ocean um quod tangit tertiam Indiam maiorem, Thermaticam et Elamitem; quod videlicet Oceanum similiter tangit Persas et Arabas Aegyptumque inferiorem. a parte vero septentrionis habet Asia fines Oceanum Serianum montesque Ripheos. ex quibus montibus egreditur fluvius Tanais, cuius plurima influit in sinum paludis Meotidae. proinde recte eadem palus Asiae finis existit, eo quod Tanais inter Asiam et Europam dividit.

 

121. Alii autem incongrue falluntur affirmantes fluvium Fasin, qui de Caucaseis montibus egreditur et in mare quod est magnus sinus Ponticus influit, inter Asiam et Europam dividere, dicentes Caucaseos secum Caspios amplectere, magnoque perplexu et intervallo sibimet eosdem Ripheos montes adunare. sed ut praedictum est, omnimodo falluntur: nam Asiae finis eiusdem septentrionalis plagae Tanais et Meotida palus est. cuius immensa exundatio in eundem magnum sinum Ponticum mergit. qui Pontus ad exteriorem partem per magnum angustum quod Hieron dicitur in Propontidem influit. Propontides autem inferioribus angustiis terminata os magnum mare sinumque mergit orientalem, cuius littoralia fines Asiae sunt septentrionaliter per ora maris magni Aegyptii. ab occasu autem Asiae fines iuxta Oceanum superius memoratae Aethiopiae Teligitorum tangens Aegyptum inferiorem. ad frontem vero eiusdem Aethiopiae habet fines pergrande Nitriae eremum, deinde praedictam Aegyptum, quae se spatiosissime dilatando usque ad mare magnum extenditur.

 

122. Africa habet fines ab oriente praelatam Arabiam et regionem maris Rubri et ex parte regionem Hebraeorum. deinde ad mare magnum terminatur ad civitatem quae vocatur Rinocuroren, quae pertinet ad patriam Aegypti. ad partem vero septentrionalem habet finem mare magnum, cuius litora navigantur per totam Aegyptum et Mauritaniam Cyrenensem, Africam atque Numidiam, Mauritaniam Caesariensem, Tingitanam quoque Mauritaniam, simulque Mauritaniam Gaditanam usque ad saepius nominatum fretum Gaditanum, ubi est Atlas et Herculis columnae, quod, ut dictum est, dividit Africam ab Europa, Mauritaniam quoque ab Hispania.

 

123. Ad occasum autem haec eadem portio habet fines praenominatum Gaditanum vergentem ex Oceano spatiosissimo Gallico atque Valeriaco sen Hispanico. nam nullo modo ab antiquis traditum reperitur quod hoc mare, quod dicitur magnum, influat sivc emergat vel copuletur in alio loco mari Oceano praeter in superius scripto freto. quod terminum Africae et confinium Europae Gaditanum appellatur angustum. ad partem quoque meridianam .....

 

124. Europa habet finem ab oriente praenominatos montes Ripheos, ex quibus Tanais praescriptus egreditur, ab excelsioribus scilicet qui pertinent ex montibus Caspiis et Caucaseis; qui videlicet fluvius Tanais in Meotidis paludibus sua deponit fluenta. ad partem vero meridianam habet finem mare Pontum, in quo praescriptae Meotidae paludes influunt, et angustum quod de Ponto in Propontidem iuxta urbem Constantinopolim ingreditur, quod scilicet in pelagum Adriaticum mergit qui antiquitus Ionicus dicitur, deinde quoque sinum Italiae Tyrrhenicum et Gallicum, sinum Valeriaco Hispaniae fretumque Gaditanum. qui videlicet finis etiam occidentalem plagam in se complectitur.

 

125. Septentrionales Europae termini sunt Oceanus qui tangit Scythiam heremosam. in primis Scythia quae in omnibus heremosa existit. ponitur autem per ora litoris Oceani septentrionalis iuxta montes Ripheos. quae etiam longe lateque spatiosissima esse dignoscitur. deinde in planiciis per longa undique spatia patria ponitur Chazaria, quae maior Scythia vocatur. hanc Iordanes cronographus in modum fungi scariphum esse dixit, ipsosque Chazaros Agazaros nominavit. item Amazonas, ubi eas, postea egressae sunt de montibus Caucaseis, antiquitus manere legimus. iuxta eundem quoque Oceanum confinis eiusdem Colchiae regionis patria est ab antiquitus Amazonum dicta, postquam eas de Caucaseis montibus exisse legimus. deinde tangit Roxolanos Sarmatos.

 

126. Item per Sardonium intimavi, qui refert quod post hanc Sarmatorum patriam Oceanus innavigabilis sit. ex cuius autem Sarmatiae montibus plura procedunt flumina, ex quibus praecipuus in Oceanum mergit, qui vocatur Raugis. alter quoque ad Danubium tendens eidem copulatur, qui dicitur Apion. civitates vero, quia caret, nee ingessimus omnino. Iterum Scythas, postmodum Refenos atque Cerdefennos, verum etiam Danos necnon et Saxones, Frisones etiam.

 

127. Iuxta quoque eundem Oceanum confinatur eiusdem Sarmatiae Scythia quae omnino harenosa existit. quam videlicet praelati descripsere philosophi; ipse vero iuxta Sardonium eam nominavi. post idem Oceanus innavigabilis esse probatur. Item secus Scythiam in eodem Oceani litore patria ponitur Rerifenorum et Scerdifenorum. cuius patriae homines, ut ait Athanarich Gothorum philosophus, rupes montium inhabitant et venatu tam viri quam et mulieres vivunt, pane vinoque expertes atque ignari omnino. quae patria super omnes alias frigida esse describitur.

 

128. Secus eosdem quoque Scerdefennos eodem litore Oceano patria est quae dicitur Dania. quae videlicet, ut dicunt Athanarich et Ildebaldus et Marcomirus Gothorum philosophi, super omnes nationes velocissimos profert homines. nam inter ceteras hoc sua vel infiunt laudant problemata: Laudabatur Parthus in arcu dum non noverant Gothos. Set o ubi est Danus? Quae Dania modo Nordomannorum seu Warangorum dicitur patria.

 

129. Porro ad occidentales fines Europae Oceanus Gallicus est, quam modo Francorum possidet generatio, item Oceanus Britanniens, Aquitanicus, Spanoguasconiacus, verum etiam Spaniens usque ad plagam, uti praemissum est, occidentalis Gaditani fretus, ubi sunt insulae Fortunatae et ubi est mons Tastiola.

 

130. Hispania habet fines ab uno latere iuxta litus Occani saltum Pireneum, Spanosguasconiam vero iuxta mare magnum Gallicum, ipsumque ex alio latere saltum Pirineum et provinciam Septimanam. a secundo quoque latere habet fines Hispania saepe dictum mare Gallicum Valeriacum. a tertio autem id est ab occidentali quod praediximus mare Oceano Britannicum. a quarto demum latere habet fines praemissum fretum Gaditanum, quod exit de mari Gallico et ingreditur in praedictum Oceanum occidentalem Britannicum, quodque dividit inter Africae Maurorum patriam et eandem Hispaniam.

 

 

 

 

  

Rodinbook